واردات و صادرات خودرو از سال گذشته با فراز و نشیب‌هاي فراوانی روبه‌رو بود. هرچند با محدودیت‌هايي که وزارت صنایع و معادن در ارائه مجوزهای ثبت سفارش اعمال کرد، پیش‌بینی مي‌شد واردات خودرو کاهش چشمگیری پیدا کند، اما آمارهای گمرک در این زمینه گویای رشد واردات بود.این در حالی است که آمارهای مذکور تا فروردین امسال از رشد واردات خودرو حکایت داشت، اما در اردیبهشت‌ماه به یکباره با افت 42 درصدی مواجه شده است. اینکه چرا با وجود ادعای مسوولان وزارت صنایع مبنی بر عدم تغییرات در رویه ارائه مجوز ثبت سفارش، واردات خودرو با افت 42 درصدی روبه‌رو شده، سوالی است که مدیرکل نیرو محرکه وزارت صنایع و رییس توسعه تجارت در گفت‌وگو با خبرنگار ما به آن پاسخ دادند. حمید صافدل رییس کل سازمان توسعه تجارت در این خصوص عنوان مي‌کند که بیشتر ثبت سفارش‌هاي صورت گرفته در اواخر سال گذشته در فرودین‌ماه ترخیص شدند که این امر موجب شد تا در اردیبهشت‌ماه اوراق کمتری در اختیار واردکنندگان باشد که این امر افت واردات را به همراه داشت. وی تاکید مي‌کند که علاوه بر کمبود اوراق ثبت سفارش، نوسان در صدور مجوز ثبت سفارش از سوی وزارت صنایع و معادن در سال گذشته نیز موجب شد تا در سال‌جاری با نوسان در روند واردات خودرو در ماه‌هاي مختلف مواجه باشیم. به گفته صافدل در سال گذشته و با اجرای روش ثبت موردی در برخی از ماه‌ها شاهد صدور تعداد بيشتري مجوز ثبت سفارش از سوی وزارت صنایع بودیم، در حالی که در برخی دیگر از ماه‌ها مجوزی برای ثبت سفارش صادر نمی‌شد که تاثیر این روش را در سال جاری شاهد هستیم. در همین حال محسن صالحی نیا نیز در پاسخ به علل افت و خیز واردات خودرو به خبرنگار ما مي‌گوید: عوامل مختلفی در سود و سقوط واردات خودرو به کشور تاثیرگذار است که از جمله آنها مي‌توان به وضعیت بازار، نقدینگی شرکت‌هاي وارد کننده، شرایط حاکم بر نوع و مدل خودرو و همچنین موجودی خودروهایی که در کشور مبدا است اشاره كرد. وی همچنین تاکید مي‌کند که نوسانات مربوط به آمار واردات خودرو به‌صورت ماهانه نمی تواند مورد ملاک قرار گیرد بلکه تحليل‌هاي شش ماهه واقعی‌تر است. در همین حال به نظر مي‌رسد که افت 42 درصدی واردات خودرو نشان دهنده آن است که اعمال برخی محدودیت‌ها در روند ثبت سفارش خودرو در سال گذشته تاثیر خود را بر واردات داشته است. به گفته برخی واردکنندگان خودرو اعمال محدودیت در ثبت سفارش خودرو از یک سو و اتمام مهلت برخی اوراق ثبت سفارش در اردیبهشت‌ماه از سوی دیگر موجب شده تا در دومین ماه سال جاری شاهد افت واردات خودرو به کشور باشیم، افتی که احتمالا طی ماه‌های آینده و تا زمان عادی شدن روند ثبت سفارش خودرو ادامه دار خواهد بود. به گفته ريیس کل سازمان توسعه تجارت تا زمانی که روشی ثابت برای ثبت سفارش در نظر گرفته نشود این ناهماهنگی در واردات خودرو ادامه‌دار خواهد بود. مشکلات به وجود آمده در روند ثبت سفارش و واردات خودرو از سال گذشته، موجب شد تا طی روزهای گذشته تغییراتی جزئی در روند ثبت سفارش صورت گیرد ، این در حالی است که تغییرات مذکور به این زودی‌ها تاثیر خود را بر بازار وارداتی‌ها نشان نخواهد داد، چرا که به گفته فعالان بازار خودرو از زمان ثبت سفارش تا ورود خودرو به کشور به مدت زمانی در حدود چهار ماه نیاز است. علاوه بر این در اردیبهشت‌ماه خودروسازان نیز افت چشمگیر صادرات را تجربه کردند، افت 69 درصدی صادرات خودرو در دومین ماه سال جاری در شرایطی است که در آیین‌نامه ارتقای کیفیت خودروهای سبک، قطعه و مجموعه‌هاي مرتبط که سال گذشته به خودروسازان ابلاغ شد، شماره‌گذاری خودروهای داخلی بسته به تعداد صادرات خودروسازان پیش‌بینی شده است. برخی کارشناسان خودرو افت چشمگیر صادرات خودرو در دومین ماه سال جاری را به ناآرامی‌هاي به وجود آمده در کشورهای منطقه نسبت داده و برخی دیگر معتقدند که کاهش تقاضا در بازار جهانی افت صادرات خودروسازان را در پی داشته است. از سوی دیگر، هرچند طی مدت زمان مذکور واردات خودرو به لحاظ وزن، تعداد و ارزش با افت همراه بود، اما آمار ارائه شده نشان‌دهنده رشد قیمت خودروهای وارداتی در مدت‌ زمان مذكور است، به‌طوری که در دو ماه ابتدايي سال جاری هر خودرو وارداتی با قیمتی معادل 23 هزار و 220 دلار وارد کشور شده‌اند که رقم مذکور نشان‌دهنده رشد 60/23 درصدی ارزش هر يك از خودروهای وارداتی در سال جاری است. با توجه به قیمت خودروهای وارداتی مي‌توان گفت قیمت هر خودرو وارداتی در دومین ماه سال جاری 5/4 برابر هر خودروی صادراتی بوده است. رشد قیمت خودروهای وارداتی در شرایطی است که قیمت هر خودرو صادراتی در مدت زمان مذکور با افت همراه بوده است، در این مدت هر خودرو صادراتی پنج هزار و 168 دلار ارزش‌گذاری شده که این امر از افت 25 درصدی قیمت خودروهای صادراتی حکایت دارد. افت 42 درصدی وارداتی‌ها بنابر آمار مذکور، واردات خودرو در دومین ماه سال جاری در مقایسه با مدت مشابه سال قبل، به لحاظ تعداد افت 42 درصدی را تجربه کرد، به‌طوری‌که طی این مدت در مجموع چهار هزار و 565 دستگاه انواع خودروهای خارجی وارد کشور شده است. ارزش کل خودروهای وارداتی به کشور در مدت زمان مذکور، 106 میلیون دلار بوده که در مقایسه با سال گذشته، ارزش کل خودروهای وارداتی نیز از افت 38/28 درصدی حکایت دارد. کره همچنان درصدر از سوی دیگر براساس آمار اعلام شده از سوی گمرک، کره در دومین ماه سال جاری نیز همانند سال گذشته رتبه اول صادرات خودرو به ايران را به خود اختصاص داد. طبق این آمار خودروسازان کشورهای کره‌جنوبی، آلمان و ژاپن در دومین ماه سال جاری بیشترین حجم از بازار واردات كشورمان را به خود اختصاص داده‌اند، به نحوی که از مجموع خودروهای وارد شده به کشور در مدت زمان مذکور، دو هزار و 810 دستگاه خودرو از کره‌جنوبی، 730 دستگاه از آلمان و 490 دستگاه نیز از کشور ژاپن، تامین شده است. علاوه بر کشور تولید‌کننده خودرو و به لحاظ کشورهای مبدا صادرات نيز خودروسازان کره‌ای در این مدت توانستند رتبه اول کشور صادر‌کننده را از آن خود كنند، به طوری که از مجموع خودروهای وارد شده از این کشور، دو هزار و 275 دستگاه خودرو مستقيما از كره وارد شده است. علاوه بر کره، امارات دومین مبدا واردات خودرو به کشور بوده است، به طوری که بر اساس آمار گمرک از مجموع خودروهای وارداتی 818 دستگاه خودرو نیز از این کشور وارد شده، آلمان نیز رتبه سوم صادركنندگان را از آن خود کرده، به طوری که در مجموع 605 دستگاه انواع خودرو از این کشور وارد شده است. رشد مثبت CKD‌ها از سوی دیگر، هرچند در مدت زمان مذکور واردات خودرو با افت 42 درصدی همراه بوده اما واردات قطعات CKD طی این مدت با رشد 49 درصدی به لحاظ وزن همراه بوده است، براساس آمار مذکور طی مدت زمان مذکور در مجموع 49 هزار تن انواع قطعه به ارزش 501 میلیون دلار وارد کشور شده است. بر اساس آمار اعلام شده قطعات وارداتي از فرانسه به ايران در دومین ماه سال جاری برابر با 163 میلیون دلار بوده که این رقم، 53/32 درصد از کل قطعات وارد شده به کشور را به لحاظ ارزش شامل مي‌شود. پس از فرانسه، ژاپن نیز 16/19درصد از قطعات وارداتی به ايران را به لحاظ ارزش تامین کرده، چین نیز در رده سومین کشور صادر‌کننده قطعات منفصله به ايران قرار دارد، به‌طوری که 76/17 درصد از قطعات وارد شده به کشور از لحاظ ارزش طی مدت زمان مذکور از سوی این کشور تامین شده است. افت 69 درصدی صادرات خودرو از سوی دیگر و براساس آمار گمرک، در دومین ماه سال‌جاری، خودروسازان در مجموع موفق به صادرات یک‌هزار و 548 دستگاه انواع خودرو به ارزش 8میلیون دلار شدند که آمار مذکور از افت 69درصدی صادرات به لحاظ تعداد و افت 76 درصدی به لحاظ ارزش صادرات خودرو، حکایت دارد. همچنین براساس آمار مذکور، بیشتر خودروهای داخلی به کشور عراق صادر شده است، پس از عراق در آمار مذکور فرانسه و رومانی در جدول صادر کنندگان قرار دارند، به نحوی که از مجموع خودروهاي صادراتي، هزار و 528 دستگاه به عراق، 6 دستگاه به فرانسه و 4 دستگاه نیز به رومانی صادر شده است. رشد 160 درصدی صادرات CKDها از سوی دیگر هرچند خودروسازان در دومین ماه سال جاری در صادرات خودرو کارنامه ناموفقی از خود به جای گذاشتند؛ اما در مقابل، صادرات قطعات CKD در این مدت با رشد همراه بوده است. بطوریکه طبق آمار اعلام شده از سوی گمرک، خودروسازان و قطعه‌سازان در مجموع موفق به صادرات دو هزار تن قطعات CKD به ارزش 14 میلیون دلار شدند، همچنین بر اساس آمار گمرک، در فروردین‌ماه سال‌جاری بیشترین قطعات ارسالی، به کشورهای عراق، سوریه و ونزوئلا صادر شده است.