به گزارش اخبار خودرو ، اتوبوس‌ها و مینی‌بوس‌های شهری یکی از اولویت‌های نوسازی در کلان‌شهرها به‌خصوص تهران بوده‌اند. قرار بر این بود میان انواع شیوه‌های سفر شهری سهم مینی‌بوس‌ها، طبق برنامه جامع حمل‌ونقل و ترافیک شهر تهران به سه درصد برسد اما این سهم درحال‌حاضر به کمتر از یک درصد رسیده و آن طور که مدیران شهر تهران در سر دارند، قرار است به‌جای سه درصد به صفر برسد و مینی‌بوس‌ها جای خود را به ون‌ها و تاکسی‌ها بدهند.
این در حالی است که تولید انواع مینی‌بوس و میدل‌باس در اسفندماه سال گذشته ۲۸۰ درصد در مقایسه با مدت مشابه سال قبل افزایش یافته است. علاوه بر این در سال ۱۳۹۵ تولید انواع ون با رشد ۸۷۵۰ درصدی همراه بود و از دو دستگاه به ۱۷۷ دستگاه رسید.
توقف نوسازی از سال ۹۱ در میانه روند کش‌دار و پرماجرای نوسازی مینی‌بوس‌های فرسوده در سال ٩١ دلار گران شد و قیمت خودرو هم افزایش یافت و به این ترتیب نوسازی هم متوقف شد؛ چرا که توان پرداخت قیمت‌های اعلامی برای رانندگان وجود نداشت و خودروسازان هم نمی‌توانستند این تعادل در قیمت و تولید را برقرار کنند.
براساس مصوبه سال ۹۲، سازمان محیط‌زیست، شهرداری و ستاد سوخت هرکدام باید به میزان ۲۰ میلیون تومان به‌صورت بلاعوض برای نوسازی این ناوگان پرداخت می‌کردند اما پس از نوسازی ۱۲۰ دستگاه مینی‌بوس فرسوده همه کمک‌ها قطع شد و این پروژه معطل ماند.
تسریع روند نوسازی از سال ۹۵ در سال ۹۵ قرار شد خودروهای جدید در سه مرحله به مالکان مینی‌بوس‌های فرسوده واگذار شوند؛ در مرحله‌های اول و دوم ۵۰۰ دستگاه و در مرحله سوم ۲۰۰ دستگاه. بنابراعلام مدیرعامل شرکت واحد اتوبوسرانی شهر تهران، ۸۰ نفر نیز درخواست تعویض مینی‌بوس فرسوده با نو را دارند که براین اساس مقرر شد ۲۰ میلیون تومان وام بلاعوض از سوی شهرداری و یک وام ۸ درصد و همچنین ۱۱ میلیون تومان بابت اسقاط خودرو پرداخت شود که بنابراین مالک مینی‌بوس باید فقط ۱۰ میلیون تومان بابت این تبدیل پرداخت کند. دیگر مالکان مینی‌بوس‌های فرسوده نیز ظاهرا فقط قصد اسقاط آن‌ها را دارند. این طرح به صورت کلید به کلید برنامه‌ریزی شد و اگر مالک مینی‌بوس فرسوده‌ای در این طرح شرکت نکرده باشد، از ابتدای امسال برای تردد با مشکل مواجه بوده است.
تخصیص تسهیلات دولتی در ادامه این طرح مدیرعامل اتحادیه تعاونی‌های مینی‌بوس‌رانی از آغاز نوسازی ناوگان مینی‌بوس بین شهری خبر داد و اعلام کرد رایزنی‌هایی با دولت برای اختصاص تسهیلات نوسازی به دارندگان مینی‌بوس فرسوده انجام شده است. پیش‌بینی اتحادیه تعاونی‌های مینی‌بوس‌رانی برای نوسازی حدود ۵ هزار مینی‌بوس و پیشنهاد آن‌ها اختصاص ۵۰ تا ۷۰ درصد مبلغ مینی‌بوس به‌صورت تسهیلات و ۲۰ تا ۳۰ درصد هم به صورت کمک بلاعوض بوده است.
چاره‌اندیشی در بحران ابوالفضل قناعتی، عضو هیات‌رئیسه شورای شهر تهران این اتفاق را نوعی چاره‌اندیشی در بحران می‌داند و می‌گوید: ۱۲۰۰ دستگاه مینی‌بوس در تهران فعال است که از سال‌ها قبل قرار بود از طریق ستاد حمل‌ونقل و سوخت، چرخه نوسازی آن‌ها به حرکت در بیاید.
اما این مهم همواره درگیر دو موضوع وام و قیمت نهایی مینی‌بوس بوده است. در این سال‌ها بانک‌های عامل در ارائه این وام‌ها تعلل داشته و همکاری نکرده‌اند و در عین حال قیمت اعلام شده برای این خودروها آن قدر بوده است که رانندگان از پرداخت آن عاجز بوده‌اند.
از سوی دیگر فشار مسئولان مدیریت شهری درباره این مینی‌بوس‌های فرسوده بیشتر است و تاکید دارند این مینی‌بوس‌ها عامل آلودگی هستند و به همین دلیل این خودروها را بارها متوقف یا جریمه می‌کنند.
نوسازی ۴۰۰ دستگاه مینی‌بوس پیمان سنندجی، مدیرعامل شرکت واحد اتوبوسرانی شهر تهران نیز در خصوص روند جایگزینی تاکسی با مینی‌بوس فرسوده می‌گوید: در مرحله اول طرح و تا قبل از پایان سال ۹۵ برگه اسقاط حدود ۴۰۰ دستگاه از مینی‌بوس‌های فرسوده پایتخت توسط ناجا مورد تایید قرار گرفت و تاکنون ۳۲۰ تن از مالکان این خودروها موفق به اخذ برگه اسقاط شده‌اند.
بدین ترتیب ۳۹۶ دستگاه از مینی‌بوس‌های مذکور اسقاط شده‌اند و ۲۵۸ دستگاه از تاکسی‌های جایگزین آن‌ها تحویل مالکان داده شده است. وی می‌افزاید: امیدواریم روند جایگزینی ۳۰۰ دستگاه مینی‌بوس باقی‌مانده نیز تا پایان فروردین‌ماه با موفقیت طی شود و این وسایل نقلیه فرسوده از رده خارج شوند.
چشم‌انداز سال جاری در همین راستا، سعید قیصر، مدیرعامل اتحادیه سازمان‌های حمل‌ونقل همگانی کشور با تاکید بر اهمیت بهره‌گیری از مینی‌بوس‌ها در حمل‌ونقل شهری از نوسازی بیش از ۸۰ درصد مینی‌بوس‌های شهر تهران در سال جاری خبر داد و افزود: اگر می‌خواهیم به حمل‌ونقل شهری توجه داشته باشیم باید نوسازی مینی‌بوس‌ها در اولویت قرار بگیرد.
وی با بیان این‌که توجه دولت بیشتر در حمل‌ونقل جاده‌ای است تا حمل‌ونقل شهری، افزود: از سال ۹۶ مینی‌بوس‌های شهر تهران نوسازی می‌شوند و تعدادی مینی‌بوس نیز با وام ۸ درصد نوسازی خواهند شد. قیصر ادامه داد: در نوسازی مینی‌بوس‌ها نیز با چالش جدی مواجه هستیم.
زیرا مینی‌بوس‌هایی که وزارت کشور واگذار کرده است تعهد ۷ ساله دارد و این تعهد در سال ۹۶ به پایان می‌رسد. از این رو، در سال جاری خلاء جدی در این حوزه خواهیم داشت.
از این رو، علاوه بر تامین منابع لازم، خودروسازان حاضر در طرح نوسازی مینی‌بوس‌ها نیز باید اهتمام بیشتری در امر تولید مکفی و کیفی داشته باشند. شرکت‌های ایران‌خودرو و ایران‌خودرو دیزل، بهمن‌دیزل، پیشرو دیزل و چند شرکت دیگر تامین خودروهای جایگزین در این طرح را برعهده دارند.
