به گزارش اخبار خودرو ، صنعت خودروی کشور در سال‌های منتهی به تحریم‌های کشورهای غربی، حال و روز خوشی نداشت و با افت کیفیت و تیراژ مواجه شد. با روی کارآمدن دولت یازدهم و به نتیجه رسیدن برجام، شرایط به‌طور کلی تغییر کرد.
خودروسازانی که در زمان تحریم‌ها ایران را کنار گذاشته بودند، این‌بار با پیشنهادهای بهتری بازگشتند و شرایط صنعت خودروی کشور به سرعت رو به عادی شدن و افزایش در کیفیت و کمیت پیش رفت.قراردادهای جدیدی که پیش از این و حتی در سال‌های قبل از تحریم‌های خودرویی که تحریمی هم در کار نبود، امضا شدند.
شرایط در این قراردادها به اذعان بسیاری از کارشناسان به نفع کشور بوده و به نظر می‌رسد برجام فرصت ورود به بازارهای جدید را هم برای کشور فراهم کرده است. حال این خودروسازان هستند که باید از فرصت به‌دست‌آمده استفاده و بهترین نتایج را از این قراردادهای بین‌المللی کسب کنند.
حسن کریمی‌سنجری - کارشناس صنعت خودرو :
باید قراردادهای پرحجم‌تری مانند رنو بسته می‌شد
[caption id="attachment_203546" align="aligncenter" width="465"]
حسن کریمی‌سنجری - کارشناس صنعت خودرو[/caption]
امضای قرارداد رنو در واقع گل دقیقه نود وزارتخانه بود. به اعتقاد من در بحث برجام چند زیرساخت مطرح است، اول آن‌که تورم را ثابت نگه داشت و نوسانات نرخ ارز را تا حدودی کنترل کرد که برای سرمایه‌گذاری در صنعت خودرو بسیار مفید بود. همچنین شرایط و بستر لازم برای مشارکت را ایجاد کرد. اگرچه نه تمام بانک‌ها بلکه برخی بانک‌ها تسهیلاتی را در نظر گرفتند تا بتوان از آنها بهره‌برداری کرد.
از این رو حتی به ال‌سی‌های یوزانس ۶ ماهه رسیدیم که پیش از تحریم‌ها یک‌ساله بودند. در نتیجه تا حدودی شرایط برای بهره‌برداری صنعت خودرو فراهم شد اما نتوانستیم با چابکی و فراق‌بال از این فضا استفاده کنیم. انتظار من این بود قراردادهای پرحجم‌تر و متنوع‌تری در این دو، سه سال بسته می‌شدند ازجمله قراردادهایی مانند رنو.
منظور از قرادادهای پرحجم‌تر، از لحاظ مالی است و من معتقدم صنعت خودروی ما به قراردادهای میلیون و حتی میلیارد دلاری نیاز دارد و آورده طرف خارجی در این قراردادها باید حداقل ۲۰ میلیارد دلار باشد.
همچنین منظور از قراردادهای متنوع‌تر، قراردادهایی است که به سمت جوینت‌ونچر بروند. قرارداد رنو هم در این زمینه خوب بود و فروش کارخانه محسوب می‌شد و به نوعی ۶۰درصد از سهام شرکت مشترک به رنویی‌ها واگذار شد.
فربد زاوه - کارشناس صنعت خودرو :
برجام حق بزرگی به گردن خودروسازی کشور دارد
[caption id="attachment_188918" align="aligncenter" width="400"]
فربد زاوه - کارشناس صنعت خودرو[/caption]
در فروش یک کالا حجم تقاضا مهم‌ترین عامل برای فروش آن است. در این خصوص شما گاهی حجم تقاضا برای یک کالا را ۸۰ میلیون نفر و گاهی حجم تقاضا را ۷ میلیارد نفر تعیین می‌کنید.
اگر ما بازار هفت میلیارد نفری در دنیا را درنظر بگیریم و خود را به عنوان بخشی از این زنجیره تامین کالا برای این هفت میلیارد نفر بدانیم، یک سیاست مشخص خواهیم داشت اما اگر خودمان را محدود به این ۸۰ میلیون نفر جمعیت داخل کشور کنیم، سیاست دیگری داریم.
واقعیت این است اگر صنعت خودرو سرانجام روزی به بالندگی و بلوغ برسد و باعث افتخار ایران شود، من هم در کشوری زندگی می‌کنم که نقشی در تولیدات جهانی دارد، چاره‌ای ندارد جز اینکه جزئی از زنجیره تامین جهانی باشد. یعنی هیچ چاره‌ای جز پیوستن به این زنجیره ندارد و باید به آن بپیوندد.
پیوستن به این زنجیره نیاز به یک ثبات سیاسی دارد و نیازمند روابط حسنه با کشورهای دنیاست. واقعیت این است برجام و قراردادهایی مانند آن یک الزام هستند. احتمالا باید در حوز‌ه‌های دیگر هم برجام ایجاد کنیم. برجام برای صنعت کشور یک الزام بوده، یعنی نه‌تنها برای صنعت خودرو، بلکه برای تمام صنایع یک الزام بوده و باید محقق می‌شده است.
چه در ورود تکنولوژی، چه در همکاری‌های مشترک با خارجی‌ها و چه در فروش محصولات صنعت کشور نیازمند این توافق‌هاست. فروش محصول بسیار اهمیت دارد که متاسفانه مغفول مانده است.
آنچه مهم است اینکه ما باید در حجم بسیار بالا کالا و خدمات تولید کرده و بتوانیم آن را صادر کنیم. بدون داشتن روابط سیاسی مشخص نمی‌توانیم چنین کاری را در دنیا انجام دهیم.
من تصورم این است که برجام توانست جلوی یک سری زیان‌های بزرگ را بگیرد. اگر ترندی که ما در حوزه ساخت خودرو در سال ۹۰ و ۹۱ در آن بودیم، ادامه پیدا می‌کرد، در حال‌حاضر قیمت خودرو ۶۰، ۷۰ میلیون تومان و تولیداتمان هم در حد ۲۰، ۳۰ هزار دستگاه خودرو بود.
واقعیت این است صنعت خودرو، صنعتی نیست که بتوان به شکل جزیره‌ای با آن برخورد کرد. البته تقریبا هیچ صنعتی وجود ندارد که به شکل جزیره‌ای بتوان به آن نگاه کرد اما صنعت خودرو به صورت خیلی شدید وابستگی خارجی دارد و رفتار جزیره‌ای در آن تقریبا غیرممکن است.
به همین دلیل است که می‌توانم بگویم برجام حق بزرگی به گردن خودروسازی کشور دارد، هرچند از این حق درست استفاده نشده و به درستی هم ادا نشده است.
سعید مدنی - مشاور خودرویی وزیر صنعت :
با برجام دیگر لزومی ندارد با کشورهای درجه دو و سه کار کنیم
[caption id="attachment_36261" align="aligncenter" width="320"]
سعید مدنی [/caption]
درواقع باید یکی از اثرات برجام را حل مسائل کوتاه‌مدت صنعت خودرو دانست. منظور من از مسائل کوتاه‌مدت موضوعات جاری بنگاه‌های اقتصادی و سازمان‌ها با دنیاست. برجام کلا سه اثر کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت بر صنعت خودرو دارد اما نباید انتظار داشته باشیم در مدت کوتاهی به اثرات بلندمدت برجام دست پیدا کنیم.
به اعتقاد من بعد از برجام روابط بسیاری از شرکت‌ها و موسسات با دنیا تسهیل شده است به نحوی که الان دیگر دغدغه خرید قطعات از خارج و صادرات محصولات و واردات را نداریم. امروز دیگر لزومی ندارد با کشورهای درجه دو و سه که محصولات بعضا بی‌کیفیت و پرحاشیه را به ما می‌فروختند، کار کنیم. در گذشته اعمال تحریم‌ها باعث شده بود با محدودیت‌هایی مواجه باشیم و نتوانیم قطعات مورد نیاز خود را از کشورهای اروپایی خریداری کنیم.
حتی در بعضی مواقع آنها پول‌هایمان را نگه می‌داشتند و امکان استفاده از اعتبارات خود را هم نداشتیم. کشورهای دوست هم که منافع آنها با کشورهای بزرگ گره خورده بود ما را تحریم کردند و از روی ناچاری مجبور بودیم از هر مسیری قطعات مورد نیاز خود را تامین کنیم.
در حال حاضر یکی از اثرات کوتاه‌مدت برجام بر صنعت و اقتصاد کشور را باید از بین رفتن همین دغدغه‌ها دانست. زمانی به خودروساز می‌گفتند چرا مثلا استاندارد یورو۴ را روی خودروها نصب نمی‌کنید، در حالی که خودروساز در تامین قطعات با مشکل روبه‌رو بود و نمی‌توانست قطعات را از کشورهای اصلی خریداری کند و همین موضوع باعث می‌شد تحقق برنامه‌ها با کندی انجام شود.
به اعتقاد من مسائل ما در کوتاه‌مدت با دنیا حل شده است و مشکل چندانی نداریم اما در میان‌مدت باید مسائل مالی با دنیا برطرف شود. امروز یکی از مشکلات فعالان اقتصادی همین مسائل مالی و مبادلات بانکی است که حتما حل خواهند شد و به روال عادی در اقتصاد خواهیم رسید.
اما بخش مربوط به توسعه و ارتباط با کشورهای خارجی که در واقع همان انتقال دانش فنی، سرمایه و موارد دیگری هستند که اندکی زمان‌بر است و در میان‌مدت اجرایی خواهد شد.
زمان‌بر بودن این موضوع هم به این دلیل است که باید طرفین اطمینان همدیگر را جلب کنند. اگر اطمینان جلب شود به تدریج سرمایه‌گذاری‌ها هم در ایران اتفاق خواهند افتاد. برنامه‌های بلندمدت نیز در یک یا دو سال آینده حل خواهد شد.
عبدالله بابایی - کارشناس صنعت خودرو :
برقراری ارتباط با خودروسازان بزرگ در سایه برجام
[caption id="attachment_203188" align="aligncenter" width="371"]
عبدالله بابایی[/caption]
به عقیده من خودروسازان نهایت استفاده را از فرصت برجام برده‌اند. آنها توانسته‌اند به این میزان تیراژ دست پیدا کنند و روند همکاری و مذاکرات عادی شود. خودروسازان در این زمینه فرصت را غنیمت شمردند و توانستند ارتباطاتی را که از بین رفته بود، دوباره برقرار و ترمیم کنند.
قبل از برجام هیچ‌کدام از خودروسازان خارجی حاضر به همکاری با صنعت خودروی کشور نبودند و ارتباطشان را با خودروسازان کشور قطع کرده بودند. البته به جز رنو که به همکاری‌اش ادامه داد و بسیار چالشی عمل می‌کرد اما به لحاظ نقل‌و‌انتقالات مالی، مابقی خودروسازان عملا دیگر ارتباطی با ما نداشتند.
پس از تحریم‌ها ارتباطات دوباره وصل شد، مثلا شرکت ایران‌خودرو با پژو دوباره وارد همکاری شد و خودروهایی را برای عرضه در بازار انتخاب کردند. همچنین قرارداد مهمی با شرکت بنز امضا شد که همگی نتیجه برجام است.
ارتباط ما با خودروسازان بزرگ دنیا باید بسیار نزدیک باشد و در عین حال ضروری است همکاری با شرکت‌های تخصصی خودرو هم باید افزایش پیدا کند. مانند قرارداد همکاری ایران‌خودرو و چند شرکت دیگر که باید مورد توجه قرار گیرد. برای توسعه صنعت خودرو در کشور باید ارتباطاتمان را بیش‌از پیش گسترش بدهیم.
در عین حال باید مراقب چالش‌های پیش‌رویمان هم باشیم. درخصوص بحث کیفی خودروها بعد از آن تحریم‌ها، چالش‌های بسیاری برای صنعت خودرو اتفاق افتاد و همه تلاش داشتند تا به هر صورت محصول خروجی داشته باشد.
بعد از تحریم نحوه تامین و تدارکات بهتر و فرآیند تامین متفاوت و کیفیت قطعات هم مطلوب شد. در نتیجه همین افزایش کیفیت قطعات محصولات باکیفیت‌تری نسبت به قبل به بازار عرضه شدند. در بحث تیراژ هم بعد از تحریم‌ها تغییرات زیادی اتفاق افتاد و شاهد افزایش تولید خودروها بودیم. مسلما با توجه به نیاز بازار صنعت خودرو نیز همانگونه عمل می‌کند، نیاز بازار را برآورده می‌کند.
