به گزارش اخبار خودرو ، پس از به سرانجام رسیدن برجام، وزارت صنعت در بخشنامه‌ای اعلام کرد که از این‌پس فقط شرکت‌هایی مجاز به ثبت سفارش خودرو هستند که نماینده رسمی خودروسازان برتر جهانی در داخل کشور باشند؛ اما تقریبا از تیرماه امسال سایت ثبت سفارش به‌عنوان یگانه درگاه ارسال درخواست رسمی برای واردات خودرو، نه تنها برای افراد و شرکت‌های متفرقه، بلکه برای نمایندگان رسمی خودروسازان نیز بسته شده است. در همان زمان بود که وزارت صنعت، معدن و تجارت، بروز پاره‌ای تغییرات در سامانه ثبت سفارش کشور را دلیل تغییراتی در واردات خودرو دانست و به دنبال آن علت اصلی این تغییرات را «پیاده‌سازی نظام بارگذاری سیستم ثبت سفارش در سامانه جامع تجارت» اعلام کرد.
[caption id="attachment_206179" align="aligncenter" width="700"]
تصمیم ناگهانی در مورد بستن ثبت سفارش واردات خودرو خوب یا بد؟![/caption]
همان زمان مجتبی خسروتاج رئیس سازمان توسعه تجارت ایران تصریح کرده بود برای «مدت محدودی» ثبت سفارش واردات خودرو «کند» شده است.
البته او بر این نکته نیز تاکید کرده بود که طراحی سیستم‌ها و سامانه‌ها باید به گونه‌ای باشد که سوءاستفاده از آن‌ها غیر‌ممکن شده یا به حداقل برسد و در طی زمان با فراهم شدن نرم‌افزارهای جدید، نرم‌افزارهای گذشته به‌روز شود و بعد هم نتیجه گرفته بود: «در دوره‌هایی خاص نیاز به چنین محدودیت‌های موقتی برای تغییرات سیستمی وجود دارد.»
هنوز تکلیف ثبت سفارش واردات خودرو مشخص نشده است
اوایل آذر ماه «حسین اسفهبدی» معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت از ارائه پیشنهاد برای گشایش ثبت‌سفارش خودروهای هیبرید (برقی) به وزیر صنعت خبر داده و تصریح کرده بود که این تصمیم منتظر اعلام نظر وزیر صنعت است.
تاکنون نه‌تنها خبری از تعیین تکلیف اصلاحیه ثبت سفارش واردات خودرو نشده است و واردات همچنان متوقف است، بلکه تنش‌هایی نیز به بازار وارد شده و این‌بین فضا برای رانت‌خواران فراهم شده است.
به دنبال این تصمیم‌گیری و اتفاقات ناشی از آن، با حمید گرمابی نماینده مجلس از سرانجام این طرح و زمان دقیق تایید نهایی اصلاحیه ثبت سفارش واردات خودرو توسط کمیسیون زیربنایی هیات‌دولت گفت‌وگویی انجام دادیم تا همچنین به این سوال اساسی پاسخ بدهیم که با ممنوعیت و حذف ثبت سفارش واردات خودرو، تکلیف یکی از مهم‌ترین منابع درآمدی دولت که از حق گمرک واردات این نوع کالا به دست می‌آید، چه می‌شود؟
چه کسی مسئول و پاسخگوی عواقب ناشی از آن که اصلی‌ترینش برهم خوردن نظم بازار و دخالت دولت در روند کاری بازار و فعالیت بخش خصوصی محسوب می‌شود.
هدف اصلی، تقویت خدمات پس از فروش توسط واردکنندگان خودرو است
«حمید گرمابی» عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی، در پاسخ به این سوالات می‌گوید: «منطق توقف واردات این بوده است که کسانی واردات خودرو را انجام دهند که بتوانند خدمات پس از فروش نیز ارائه دهند.»
او که این منطق را درست ارزیابی می‌کند، توضیح می‌دهد: «نمی‌شود هر کسی ماشین وارد کند بدون اینکه خدمات پس از فروش داشته باشد؛ اما جهت رفع این مشکل که این برنامه موجب رانت‌خواری عده‌ای شده است، باید برنامه دیگری تدارک ببینیم.»
توقف ناگهانی و شوک‌آور واردات خودرو درست نیست
نماینده مردم نیشابور و فیروزکوه در مجلس شورای اسلامی همچنین درمورد اینکه توقف ناگهانی ثبت واردات خودرو موجب برهم خوردن نظم بازار و گلایه فعالان بخش خصوصی از دخالت دولت در بازار شده است، تصریح کرد: «من مخالف این نظر هستم چراکه دولت باید بر این مباحث کنترل داشته باشد و منطق کار صحیح است، اما رخ دادن ناگهانی وشوک‌آور این اتفاق کار درستی نیست.»
گرمابی اضافه کرد: «در این راستا می‌توان مقررات را ساده‌تر کرد و مثلا تعداد کسانی را که قادرند خدمات پس از فروش داشته باشند، بیشتر کرد یا تسهیلاتی را درنظر گرفت که تعداد بیشتری بتوانند وارد این بازار شوند، اما روش اجرا و شوک وارد کردن به بازار جای انتقاد و بحث دارد.»
عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی در پاسخ به سوال دیگری مبنی‌بر اینکه توقف واردات و ثبت واردات خودرو در حال حاضر، یا ممنوعیت واردات در آینده موجب کاهش درآمد دولت از مسیر تعرفه گمرک و ضربه به بدنه آن می‌شود، گفت: «دولت نباید فقط به‌فکر افزایش درآمد خود باشد، بلکه باید کاری منطقی و قابل توجیه انجام دهد، هرچند که از درآمدش کم شود.»
مخالف ممنوعیت واردات خودرو هستم
او در عین حال اظهار کرد: «شخصا مخالف ممنوعیت واردات خودروهایی مانند ۲۵۰۰سی‌سی به بالا هستم. اما می‌توانیم در صورت نیاز تعرفه‌ها را بیشتر کنیم، زیرا ممنوعیت موجب می‌شود که خودروها با روش‌های دیگری وارد شوند و قیمت هم افزایش سرسام‌آوری داشته باشد.»
این نماینده مجلس همچنین درباره پیشنهاد واردات خودروهای هیبرید نیز توضیح داد: «باید این خودروها را با اطلاع کافی، بدون ایجاد رانت و تحمیل شوک به بازار وارد کنیم. حتی باید تعرفه‌های واردات را کاهش دهیم یا خودروها را بدون تعرفه وارد کنیم، زیرا با لحاظ کردن ضرر و زیانی که خودروهای با مصرف سوخت بالا به سلامت مردم و محیط‌زیست وارد می‌کنند و همچنین یارانه‌‌ای که دولت به بنزین اختصاص می‌دهد، می‌بینیم که جایگزینی این خودروها منفعت بیشتری دارد.»
حمایت از صنعت خودروی داخلی با فشار بر مردم درست نیست گرمابی در بخش دیگری از صحبت‌هایش به زمزمه‌هایی اشاره کرد که این روزها شنیده بود: «احتمال دارد عوارض خودرو افزایش یابد که به شدت با آن مخالفم. این درحالی است که سال‌ها پیش بنا بود تعرفه واردات را کاهش دهیم، ولی نه‌تنها این امر محقق نشد، بلکه صحبت‌هایی از افزایش هم مطرح است.»
او با تاکید بر اینکه در حقیقت حمایت از صنایع خودروی داخلی از جیب مردم صورت می‌گیرد، این کار را نادرست ارزیابی کرد و گفت: «ایران ازجمله کشورهایی است که خودرو در آن بالاترین تعرفه را دارد، فکر می‌کنم اگر تعرفه‌هایی مشابه را برای صنایع دیگر داشته باشیم شکوفا می‌شوند ولی در صنعت خودرو با قبول وجود مشکلات، از رقیبان قبلی خود عقب هستیم.»
این نماینده مجلس درنهایت نتیجه گرفت: «باید فکری درمورد افزایش قیمت خودرو برای طبقه متوسط و ضعیف جامعه کرد. همچنین خودروسازان باید با برنامه‌ریزی به مرحله‌ای برسند که بتوانند با خودروهای خارجی باکیفیت و دارای قیمت خوب رقابت کنند.»
