متروهای ژاپنی سرآمد مقاومت در برابر زلزله هستند، زیرا به آخرین فناوریها مجهزند و چند لحظه قبل از زلزله به‌طور خودکار خاموش می‌شوند تا شهروندان ژاپنی به پناهگاهها و نقاط امن بروند.
[caption id="attachment_208548" align="aligncenter" width="700"]
متروهای ضدزلزله ژاپنیها[/caption]
وضعیت متروی تهران
به گزارش « اخبار خودرو » ، این روزها تهران روی موج زلزله و پس‌لرزه های آن است و به‌همین دلیل سوالهای بسیاری درباره سازه های عمرانی پایتخت در برابر این بلای طبیعی پرسیده میشود هرچند بیشتر آنها جوابهای نگران‌کننده ای دارند.
یکی از این پرسشها درباره مقاومت متروی تهران در برابر زلزله است. این پرسش آنقدر در افکار عمومی برجسته شد که دست آخر محسن هاشمی، رئیس شورای شهر تهران که خود روزگاری مدیر اجرای طرح مترو در تهران بود، به حرف آمد و گفت: «متروی تهران در برابر زلزله ۸ ریشتری مقاوم است و اگر زلزله بیش‌از آن رخ بدهد، شاهد شکستگی خواهیم بود ولی مترو ریزش نخواهد کرد.»
این پاسخ محسن هاشمی تسکین موقتی برای افکار عمومی بود اما با کوچک‌ترین لرزهای سوالها دوباره شروع می‌شوند: آیا متروی تهران در برابر زلزله مقاوم است؟
محسن پورسید‌آقایی، معاون حمل ونقل و ترافیک شهرداری تهران هم بعد از زلزله چهارشنبه ۲۹ آذرماه امسال که ۵٫۲ ریشتر قدرت داشت، گفته بود «پلها و تونلهای شهری و خطوط مترو کاملا امن هستند و اتفاقا در ساخت آنها مقاومت در برابر چنین حوادثی پیشبینی شده است و اگر زلزله چندان عجیبی در تهران رخ ندهد، این سازهها و فضاها کاملا مقاوم هستند.»
البته سالهاست درباره زلزله‌ای بزرگ در تهران صحبت میشود و این موضوع که پایتخت روی گسلهای زلزله قرار دارد، جدید نیست و کاملا منطقی است مردم از مسئولان مربوطه انتظار داشته باشند زلزله‌خیز بودن تهران هنگام ساخت‌و‌سازهای شهری ازجمله مترو را مدنظر قرار دهند. در‌حال‌حاضر ۵خط مترو مشغول جابه‌جایی مسافر هستند و قرار است در سال آینده دو خط دیگر هم به این خطوط اضافه شود.
همچنین روزانه حدود چهارمیلیون نفر در خطوط ۵گانه متروی تهران جابه‌جا می‌شوند و آنگونه که معاونت حمل‌و‌نقل و ترافیک شهرداری تهران اعلام کرده است با افتتاح خطوط ۶ و ۷ مترو تهران، میزان سفرهای شهروندان با مترو به ۱۰میلیون سفر در روز میرسد.
متروی ژاپنیها ژاپن کشوری است که به داشتن زلزله های زیاد با ریشترهای بالا اما تلفات کم مشهور است. مترو در ژاپن یک وسیله حمل‌و‌نقل بسیار پر‌طرفدار بوده و جالب است بدانید متروها در ژاپن ممکن است در معرض سیل، طوفان، رانش زمین و زلزله باشند.
متروی توکیو به‌طور‌کلی در مناطق ویژه توکیو و حومه آن در حرکت است اما به غیر از توکیو، در استان سایتاما و استان چیبا نیز مترو وجود دارد.
متروی توکیو دارای ۹ خط و ۱۶۸ ایستگاه است و در‌حال‌حاضر از لحاظ حمل‌و‌نقل مسافر رتبه نخست را در جهان دارد و دقیقا به‌همین‌خاطر است که در صورت بروز توفان، سونامی و زلزله، خطرناکترین خط متروی دنیا خواهد بود.
اما جالب است بدانید در بزرگترین زلزله چند سال اخیر در آسیا که در ۱۱مارس ۲۰۱۱ در ساحل اقیانوس آرام و شرق ژاپن رخ داد و جان بیش‌از ۱۵۰۰۰نفر را گرفت و ساختمانهای بسیاری را نابود کرد اما متروسواران ژاپنی از آنجا جان سالم به‌در بردند.
اصلی ترین دلیل این موضوع، به‌کارگیری طیف وسیعی از فنآوریهای توسعه‌یافته در واکنش به بلایای طبیعی توسط ژاپنی‌هاست. در‌همین زمین‌لرزه، ۵ متروی اصلی در ژاپن ازجمله توکیو، فوکوشیما و میاجی درگیر بودند که همه آنها با سرعت میانگین ۲۷۰ کیلومتر در ساعت حرکت میکنند اما آسیبی به کسی نرسید زیرا این متروها مجهز به ابزارهایی هستند که موجهای لرزهای کوچک زلزله را قبل از رسیدن موج بزرگتر تشخیص میدهند و به‌طور خودکار از کار میافتند تا مردم به سمت پناهگاههای امن حرکت کنند.
در‌واقع ژاپنیها میدانند در یک کشور مستعد زلزله زندگی میکنند و با استفاده از تجارب گذشته یاد گرفتهاند به‌طور مداوم تکنولوژیهای واکنش به زلزله را توسعه دهند، بر‌همین اساس هراس چندانی از زلزلههایی با ریشترهای بالا ندارند.
متروی آمریکایی
مورد جالب دیگر درباره مقاومت متروها در برابر زلزله، به کالیفرنیای جنوبی در آمریکا مربوط است. این منطقه به داشتن زلزله های وحشتناک در آمریکا و حتی جهان معروف بوده و در ۲۰۰سال گذشته انواع و اقسام زلزله ها را تجربه کرده که بزرگترین آن با ۷٫۹ ریشتر مربوط به سال ۱۸۵۷ است.
کارشناسان مترو در این شهر آمریکا در پاسخ به سوال شهروندان که مدام از مقاومت مترو در برابر زلزله میپرسند، این را میگویند که نمیتوان حدس دقیقی درباره میزان مقاومت مترو در برابر زلزله عنوان کرد زیرا این مقاومت به زمان زلزله و گسلهایی که آن را ایجاده کرده اند، بستگی دارد.
البته آنها به شهروندان اطمینان میدهند سازه مترو یعنی چیزی که به آنها مربوط است، از بهترین امکانات و پیشرفتهترین فناوری بهره برده، اما پاسخ قطعی هم برای سوال آنها درباره میزان مقاومت آن در برابر زلزله جود ندارد.
در‌عین‌حال آنها به مردم توضیح میدهند ساخت مترو با استفاده از بهترین نقشه های زمین شناسی و با استفاده از مجربترین نیروهای انسانی در آمریکا تهیه شده است و جای نگرانی چندانی وجود ندارد.
