اگرچه مصاحبه دوشنبه شب رضا رشیدپور با حسن روحانی، رئیس‌جمهور منتخب مردم، موردارزیابی بسیاری از مردم و فعالان رسانه‌ای قرار گرفت، اما نمی‌توان این موضوع را کتمان کرد که برخلاف گفت‌وگوهای پیشین در این مصاحبه به مسائلی پرداخته شد که کمتر شاهد آن بوده‌ایم.از مهم‌ترین این موضوعات می‌توان به معضل آلودگی هوا و توضیحات روحانی درمورد برنامه دولت برای نوسازی ناوگان فرسوده جاده‌ای و اعتراف به عقب ماندن از این طرح اشاره کرد.
به گزارش« اخبار خودرو » ، اگرچه خود روحانی هم به نبود قدرت کافی ازسوی دولت برای به سرانجام رساندن این طرح اذعان داشت اما به‌نظر می‌رسید مذاکرات مناسبی در این زمینه با خودروسازان و بانک‌ها جهت تولید خودروی استاندارد و تامین مالی داشته است.
در ادامه نگاهی خواهیم داشت به وضعیت ناوگان فرسوده جاده‌ای در کشور، انتظار فعالان جاده‌ای و قیمت خودروهای دست‌دوم بالای ۳۰سال در سایت‌های خریدوفروش اینترنتی!
نوسازی ۷۰هزارکامیون
حسن روحانی در این گفت‌وگو از اجرای طرح نوسازی ناوگان جاده‌ای به‌صورت «کلید به کلید» از سال آینده سخن گفت. روحانی از ارائه تسهیلات ارزان‌قیمت به صاحبان ناوگان جاده‌ای خبر داد؛ موضوعی که همواره در میان کارشناسان حوزه حمل‌ونقل جاده‌ای مطرح بوده و به‌عنوان یکی از موانع پیش‌برد این طرح نوسازی از آن یاد می‌شد.
روحانی در بخشی از سخنان خود گفت: «ما تلاش می‌کنیم در سال آینده خودروهای جدید را جایگزین خودروهای فرسوده ازقبیل کامیون‌ها، کامیونت‌ها، مینی‌بوس‌ها و اتوبوس‌ها کنیم هرچند که همیشه آن بخش نویی که ما به ناوگان حمل‌ونقل کشور اضافه می‌کنیم، از تعداد خودروهای فرسوده کمتر است و در این نسبت ما همیشه عقب‌تر از خودروهای فرسوده هستیم.»
رئیس‌جمهور در ادامه توضیح داد: «امید ما این است که تا ۳سال آینده کل اتوبوس‌ها، کامیون‌ها و کامیونت‌های فرسوده را از جاده‌های کشور حذف کنیم و ناوگان جدیدی را جایگزین کنیم که در این زمینه از کارخانه‌های دولتی، خصوصی و نیمه خصوصی خواسته‌ایم تلاش‌هایشان را انجام دهند تا بتوانیم در سال ۷۰هزارکامیون را جایگزین کنیم، چراکه ما در حدود ۲۳۰ تا ۲۴۰هزار کامیونت فرسوده در کشور داریم که با تولید داخلی بدنه آن‌ها و واردات موتورشان از خارج و ایجاد تسهیلات مناسب باید فضایی را به‌وجود بیاوریم که صاحبان این خودروها مجاب شوند داوطلبانه برای جایگزین کردن خودروهایشان وارد عمل شوند که البته این کار کلید به کلید انجام خواهد شد، یعنی کلید ماشین فرسوده داده می‌شود و کلید ماشین جدید دریافت می‌شود.»
از آنجا که این خبر یکی از بزرگ‌ترین وعده‌های رئیس‌جمهور در این مصاحبه به حساب می‌آمد، بسیاری از کارشناسان آن را شاه‌کلید روحانی برای حل معضل مصرف سوخت و کاهش آلودگی هوا دانسته‌اند؛ گرچه باز هم انتقاداتی را به آن وارد می‌دانند.
از نگاه یک فعال جاده‌ای
یک فعال حوزه حمل‌ونقل جاده‌ای معتقد است: «اگر همین ۴۰درصد ناوگان مازاد را از اکوسیستم حمل‌ونقل باری خارج کنیم، با همین اقدام ساده ۴۰درصد درآمد کامیون‌داران افزایش می‌یابد اما مهم است که این عمل با چه کم و کیفی انجام شود. اکنون وضعیت عرضه کامیون و بار نامتعادل است و تقریبا ۴۰درصد با مازاد کامیون مواجه هستیم و این ۴۰درصد ناوگان که عمدتا فرسوده هستند باید از چرخه حمل‌ونقل بیرون آیند.»
وی به طرح توقف تردد کامیون‌های فرسوده بالای ۵۰سال اشاره کرد و گفت: «اجرای این طرح مثل این است که در مغازه کوچکی را ببندیم و بگوییم چون هایپرمارکت باز شده است، شما دیگر نمی‌توانید فعالیت اقتصادی داشته باشید. این طرح عادلانه نیست و نمی‌شود جلوی فعالیت اقتصادی کسی را گرفت مگر اینکه پیشنهاد جایگزین اقتصادی برای آن فرد داشته باشیم. فردی که ۴۰سال است هزینه حمل‌ونقل را می‌پردازد، نباید از حمل‌ونقل کنار گذاشته شود. بهتر است درنظر گرفته شود که این فرد ۴۰سال عضو حمل‌ونقل بوده و هزینه حمل‌ونقل را پرداخت کرده است پس کامیون فرسوده باید از او خریداری شود تا بتواند کار دیگری را شروع کند.»
این فعال جاده‌ای با اشاره به وضعیت معیشتی رانندگان می‌گوید: «برای اجرای طرح‌های نوسازی لازم است کار مطالعاتی انجام شود و باید با اهل‌فن به گفت‌وگو نشست.
راننده‌ای که به‌جای ۸ساعت ۱۶ساعت کار می‌کند حداقل حقوق و مزایا را ندارد. افرادی خارج از این بدنه نمی‌توانند برای این قشر تصمیم بگیرند.
اکنون هزینه‌های پنهان حمل‌ونقل، راننده را ورشکسته کرده و بهره‌وری پایین و موضوع یک‌سرخالی و پرداخت هزینه‌های اضافی سرمایه‌گذار را که اکنون خود راننده است، با مشکلات جدی روبه‌رو کرده است.»
بررسی بازار دست‌دوم‌ها
براساس ابلاغیه جدید سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای، از ابتدای سال ۱۳۹۷ تنها کامیون‌هایی مشمول ممنوعیت تردد می‌شوند که عمر آن‌ها از ۵۰سال گذشته باشد و هنگام صدور گواهی اوراق قیمتی بیش‌از ۲۰میلیون‌تومان نخواهند داشت.
این در حالی است که بر اساس قوانین موجود کامیون‌هایی با سن بیش از ۲۵سال، فرسوده محسوب شده و باید تعویض شوند. با این حال سری به بازار کامیون‌های دست‌دوم بالای ۳۰سال در سایت «دیوار» زده‌ایم تا مظنه‌ای تقریبی از بازار دست‌دوم‌ها به دست آوریم.
در میان آگهی‌های بررسی‌شده با یکی از کامیون‌های نوستالژیک بازار ایران روبه‌رو شدیم یعنی کشنده ولوو N12 اینترکولر که به تعداد محدودی توسط شرکت جهاد نصر خریداری و در ادامه به رانندگان عادی فروخته شد.
این کشنده از طرح ولوو مختص بازار آمریکای شمالی بهره می‌برد و با مدل ۱۳۶۶ برای فروش با قیمت ۱۰۵میلیون تومان آگهی شده است. قیمت این کشنده به انضمام تریلی کفی است.
دومین آگهی جالب برای نگارنده، آگهی فروش یک دستگاه کشنده ولوو N10 بود؛ مدل قدیمی‌تر از ۱۳۶۶ که توسط فروشنده ۶۳میلیون تومان قیمت‌گذاری شده است.
از دیگر آگهی‌های جالب می‌توان به آگهی فروش کشنده ایویکو ۴۴۰ مدل ۱۳۸۳ با قیمت ۱۷۰میلیون تومان به همراه ۳۵میلیون تومان کفی کمرشکن و آگهی فروش کشنده مرسدس‌بنز اکتروس ۱۸۴۳ سری اول مدل ۱۳۸۲ با قیمت ۲۶۰میلیون تومان اشاره کرد.
