پس از حدود ۱۰ روز التهاب و صف‌های طولانی، سر‌انجام نیمه‌‌شب دوشنبه، معاون‌اول رئیس‌‌جمهور اعلام کرد ارز با قیمت ۴۲۰۰تومان تک‌نرخی شد. خبری که توانست بازار را تا حدودی آرام کند. در میان فعالان اقتصادی اما واکنش‌ها به این خبر متفاوت بود.
گرچه خیال عده‌ای با شنیدن این خبر راحت‌تر شده است ولی برخی دیگر همچنان معتقدند باید تا اجرایی شدن کامل آن در روزها و حتی ماه آینده صبر کرد. دولت با تک‌نرخی‌‌کردن ارز، به ازای هر دلار ۶۰۰ تومان به درآمدهای تعرفه‌ای خود در بخش واردات اضافه کرد.
به گزارش « اخبار خودرو » ، در حالی که تعرفه واردات خودرو و قطعات پیش از این با نرخ دلار مبادله‌ای ۳۶۰۰ تومانی محاسبه می‌شد اما از روز گذشته با حذف ارز مبادله‌ای مبنای ارزی تعرفه گمرکی تغییر کرده و هزینه‌های واردات خودرو و مواد اولیه موردنیاز تولید افزایش یافته است در بازار رکود‌زده خودرو نیز واکنش‌ها متفاوت است.
[caption id="attachment_209965" align="aligncenter" width="620"]
واردات خودرو[/caption]
فعالان حوزه خودروهای وارداتی که در ماه‌های گذشته التهابات بسیاری را از سر گذراندند، با افزایش ناگهانی نرخ ارز در روزهای پس از نوروز، چشم به بازار دوخته بودند و به‌گفته بسیاری از فعالان این عرصه، معامله‌ای انجام ندادند.
حالا سوال این است با تثبیت نرخ ارز براساس ۴۲۰۰ تومان آیا تغییراتی در بازار رخ خواهد داد یا وضع بر منوال قبل پیش میرود؟ برای پاسخ به این سوال سراغ کسانی رفتیم که دستی بر آتش صنعت خودرو دارند و نظرات آنها را در ادامه می خوانید.
بابک صدرایی ، کارشناس خودرو :
انتظار بازار پر رونقی نداریم
تاثیر تک‌نرخی شدن ارز بر صنعت خودرو چه خواهد بود؟
قطعا نوسان قیمت‌ها اعتماد را از خریداران می‌گیرد و آنها را دچار تردید میکند. موضوع مهم این است ارزش‌گذاری قیمت دلار به‌صورت دستوری دوام نخواهد داشت.
باید دید ثبات این قیمت تا چه زمانی خواهد بود اما چنانچه دولت بتواند قیمت را بر ۴۲۰۰تومان تثبیت کند، باتوجه به تعرفه‌ها باز هم بازار خودروی کشور با شوک بزرگی مواجه می‌شود و در رکود به سر می‌برد.
در این شرایط برای مصرف‌کننده حقیقی شرایط گنگی پدید می‌آید و انتخاب را برایش سخت میکند. البته چنانچه قیمت دلار تثبیت شود، می‌تواند بازار را از خواب زمستانی عمیق بیدار کند اما نباید انتظار بازار پر‌رونقی داشته باشیم.
مهدی دادفر ، دبیر انجمن واردکنندگان خودرو :
تثبیت نرخ ارز بر رکود تاثیری ندارد
واردات خودرو چگونه از تک‌نرخی شدن ارز تاثیر خواهد گرفت؟
تعیین قیمت ارز بر واردات تاثیر مثبت خواهد داشت. درحالت‌کلی نرخ ارز بر قیمت نهایی کالاهایی که ارزبری دارند، تاثیر مستقیم می‌گذارد. بنابراین اگر تک‌نرخی شدن ارز اجرایی شود، بر قیمت خودروهای وارداتی تاثیر خواهد گذاشت و احتمالا قیمت‌ها به شرط تامین ارز کاهش پیدا می‌کنند.
به‌رغم کاهش قیمت ارز، نرخ تعیین‌شده یعنی ۴۲۰۰تومان از قیمت ارزمبادله‌ای در سال گذشته بالاتر است. با توجه به این موضوع تاثیرات را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
ما بحث کاهش قیمت را نسبت‌به التهاب یک هفته گذشته در بازار ارز مطرح می‌کنیم نه در مورد ارز ۳۷۰۰تومان سال گذشته. کمااینکه واردکنندگان پیش‌از این هم از ارز مبادله‌ای استفاده نمی‌کردند و با ارز آزاد معاملات خود را انجام می‌دادند. هیچ حمایتی هم از سوی دولت در این زمینه وجود نداشته است.
بعضی کارشناسان معتقدند خریدها اغلب با دلار ۴۷۰۰تومانی بوده است، در نتیجه میزان افزایش پایه گمرگی و قیمت خودرو برابر می‌شود و شیب کاهش قیمت‌ها کم خواهد بود.
بله، این موضوع درست است. تک‌نرخی شدن تاثیری بر قیمت‌های قبلی ندارد. صحبت درباره یک هفته گذشته است که البته کسی هم خریدی انجام نداد. اما در حالت کلی اگر بخواهیم مقایسه کنیم، قیمت در ۱۰روز گذشته باید افزایش بیشتری می‌یافت که با کاهش نرخ ارز قیمت خودرو تغییری نخواهد کرد.
تاثیر تک‌نرخی شدن بر رکود بازار خودرو چیست؟
این تصمیم تاثیری نخواهد داشت زیرا اتفاق خاصی صورت نگرفته است. بازار دچار یک التهاب روانی شد، یعنی باتوجه به افزایش تقاضا، قیمت ارز بالا رفت. در این مدت هم فعالیتی به‌جز هجوم مردم برای خرید ارز صورت نگرفته است.
شرکت های واردکننده اقدامی نکردند و کار متوقف بوده است. بنابراین دلیلی برای خروج بازار خودرو از رکود وجود ندارد. حتی امید می‌رفت نرخ ارز در صورت کاهش به زیر ۴۰۰۰ تومان برود که الان ۴۲۰۰ تومان تعیین شد.
پیش‌از این هم فعالان با همین حدود قیمت، خودرو وارد کرده‌اند، در واقع تاثیرگذاری صورت نگرفته، بلکه نرخ دلار از قیمت قبل از افزایش، هم بالاتر است. بنابراین بازار رونقی نخواهد گرفت.
این رکود تا چه زمانی ادامه خواهد داشت؟
هنوز مشکلات سال گذشته واردات خودرو بر دوش واردکنندگان سنگینی میکند. نرخ تعرفه‌ها همچنان بالاست و استانداردهای ۸۵ گانه که قیمت خودرو در آن سوی مرزها را بالا می‌برد، اعمال می‌شود. اسقاط ها بر روال قبل هستند و عرضه هم به‌دلیل حذف گری‌مارکت محدود است. بنابراین چیزی تغییری نکرده است که شرایط را عوض کند.
رضا مزینانی ، مدیرفروش آرین‌موتور :
بازار رقابت سالم‌تر می‌شود
تاثیر تک‌نرخی شدن ارز بر صنعت خودرو چه خواهد بود؟
دو نرخی بودن ارز در همه جا فساد و رانت ایجاد میکند. تک‌نرخی کردن ارز سیاست درستی است. همان‌طور که در سال‌های گذشته نیز دولت‌ها چندبار تصمیم بر این کار گرفتند اما در عمل به‌طور‌کامل موفقیت‌آمیر نبود.
تاثیر تک‌نرخی شدن ارز بر صنعت خودرو بسیار پیچیده است و چند فرضیه در این حوزه داریم. باید تمام آنها را کنار هم بگذاریم تا بتوانیم پیش‌بینی کنیم آیا اثرات تعیین نرخ دلار با قیمت ۴۲۰۰ تومان مثبت یا منفی خواهد بود؟
اگر دولت بتواند ارز تک‌نرخی را با یک شیب منطقی افزایش دهد که تا پایان سال این افزایش بالاتر از تورم نباشد، برای تمام فعالان اقتصادی اتفاق مثبتی خواهد بود و فعالان صنعت خودرو چه واردکننده باشند و چه تولیدکننده، از این اتفاق مثبت بهره خواهند برد.
براساس آماری که بانک‌مرکزی داده است، سال گذشته با ارز مبادلاتی، ۴۸میلیارد‌دلار واردات انجام شده است اما اگر به رقم کلی آن نگاه کنیم، حدود ۵۴ میلیارد دلار بوده بنابراین ۸۸درصد واردات کشور با ارز مبادله‌ای انجام شده است.
واردکنندگان خودرو از ۱۲درصد باقیمانده سهمی را در اختیار دارند. میانگین نرخ ارز مبادله‌ای در سال گذشته ۳۴۲۰تومان بود و ارزآزاد، ۴۰۵۰تومان. در نتیجه قیمت از ۳۴۰۰تومان ارز مبادله‌ای در سال گذشته به ۴۲۰۰تومان در سال جاری افزایش پیدا کرده، یعنی حدود ۶۰۰تومان بیشتر شده است. پس با فرض ثابت ماندن مولفه‌های دیگر اگر دولت تصمیم بگیرد درباره واردات خودرو به همان میزان قبلی عمل کند، قیمت خودرو نسبت به سال قبل بالاتر خواهد رفت.
اثرات مثبت آن چیست؟
بازار رقابت سالم‌تر خواهد شد. درحالحاضر در شرایطی با تولیدکنندگان داخلی رقابت می‌کنیم که آنها کاملا از ارز مبادله‌ای استفاده می‌کنند و ما ارز آزاد را به‌کار می‌بریم. نوسان ارز آزاد، ایجاد شرایط نابرابر را تشدید میکند.
با توجه به وضعیت جدید ارز، آیا قیمت خودرو از آنچه در پایان سال ۹۶ شاهد آن بودیم، پایین‌تر خواهد آمد؟
بعید می دانم. البته قیمت خودروهای هیبرید تا ۲۰۰۰ سی‌سی به‌واسطه کاهش تعرفه کمتر خواهد شد اما درباره سایر خودروها باید گفت قیمت‌گذاری واردکنندگان در پایان سال گذشته هنوز بر اساس خریدهایی بود که با قیمت دلار پیش‌از افزایش انجام داده بودند. اما در سال جدید با ارز ۴۲۰۰تومانی اقدام به خرید می‌کنند، بنابراین قیمت‌ها نسبت‌به سال گذشته افزایش خواهند یافت.
رامین مرادی ، فعال در حوزه قطعه‌سازی
تردید قطعه‌سازان برای آغاز فعالیت
تاثیر تک‌نرخی شدن ارز بر صنعت قطعه‌سازی چیست؟
هرچند این موضوع اعلام شده است اما تا اجرایی شدن آن باید صبر کرد. فعلا بازار در شرایط ناپایدار به سر می‌برد.
در صورت اجرایی شدن این موضوع، تاثیر آن چه خواهد بود؟
در زمان دولت قبل هم این تجربه را داشتیم اما نرخ ارز فقط چند روز دوام آورد. به‌دلیل وجود چنین تجربه‌ای قطعه‌سازان درحالحاضر ریسک نمی‌کنند. یعنی مطمئن نیستند بتوانند مواد اولیه را با این نرخ ارز وارد کنند که بعد از آن بر قیمت نهایی محصولشان اثر بگذارد. درواقع هنوز بلاتکلیفی وجود دارد. اگر این موضوع اجرایی شود، خوب است و تاثیرگذار خواهد بود اما هنوز زود است درباره آن صحبت کنیم. باید یک ماه بگذرد تا بتوانیم درباره آن نظر بدهیم.
اگر تک‌نرخی شدن ارز اجرایی شود، بازار قطعه به چه سمتی خواهد رفت؟
در صورت اجرایی شدن آن، با احتساب هزینه‌های تولید و سایر هزینه‌ها، قیمت‌ها مشابه سال قبل خواهند بود، درواقع کالایی ارزان نمی‌شود و همان شرایط سال گذشته ادامه پیدا میکند. اما با گرانی شدیدی که ممکن بود افزایش نرخ ارز ایجاد کند، مواجه نخواهیم شد.
البته در حالت کلی باید توجه داشته باشیم قطعه‌سازان نیز تا حدودی می‌توانند قیمت را افزایش دهند، چون قدرت خرید مردم محدود است، اگر قیمت خیلی بالا برود، خریدوفروش قطعه نو کم می‌شود و بازار راکد خواهد شد. به‌عنوان‌مثال اگر قیمت ارز برای دو سال مشخص شود، بازار راه خود را پیدا میکند.
آیا تعیین قیمت دلار به‌صورت کنونی در تحقق شعار حمایت از کالای ایرانی کمکی خواهد کرد؟
درحالحاضر بعضی کارخانه‌ها فقط فعالیت می‌کنند تا از بیکاری کارگرهایشان جلوگیری کنند. درواقع فقط کارگاه را سر‌پا نگه داشته‌اند و سود زیادی ندارند. بسیاری از آنها نیز تولید را متوقف کرده‌اند. در زمینه قطعه‌سازی جلوگیری از واردات و به‌خصوص ورود کالای قاچاق بیشتر می‌تواند کمک‌کننده باشد.
