به گزارش « اخبار خودرو » ، قیمت دلار برای خودروسازان همواره یکی از دغدغه‌های اصلی آنها به‌خصوص برای واردات قطعات و مواد اولیه که از طریق واردات تامین می‌شوند، است. در سال‌های گذشته و با بالا رفتن ناگهانی و انفجاری قیمت دلار بسیاری‌از صنایع از‌جمله خودروسازان دچار مشکل و بحران شدند.
از یک طرف واردات قطعات با دو برابر قیمت قبلی انجام می‌شد و این امر باعث افزایش هزینه‌های تولید خودروسازان شده بود و از طرفی دیگر محدودیت آنها در افزایش قیمت خودروها، باعث چالش بزرگی برای خودروسازان ایجاد کرد. در همین حال نرخ دلار بر قیمت تمام شده خودروهای واردانی نیز تاثیر مستقیم دارد و افزایش نرخ آن می‌تواند بازار وارداتی‌ها را دستخوش فراز‌وفرود کند.
بودجه امسال با قیمت ارز ۴۲۰۰تومانی بسته شده اما این مقدار در بازار آزاد گاهی تا ۴هزارتومان هم پیش رفته است. این قیمت‌ها باعث شده‌اند گمانه‌زنی‌ها برای افزایش قیمت خودرو برای سال آینده بیشتر شود. این قیمت قطعا بر خودروهای مشترک قراردادهای جدید خودرویی تاثیر خواهد گذاشت. در همین زمینه با دکتر مهدی تقوی ، اقتصاد‌دان به گفت‌وگو پرداختیم.
[caption id="attachment_213371" align="aligncenter" width="650"]
دکتر مهدی تقوی ، اقتصاد‌دان[/caption]
در‌حال‌حاضر وضعیت ارز بسیار ناپایدار و تقریبا قیمت دلار مشخص نیست. اما به‌هرحال قیمت ارز ۴۲۰۰تومان اعلام شده است. این وضعیت بر صنعت خودرو کشور چه تاثیری خواهد گذاشت؟ رابطه صنعت خودرو و قیمت ارز را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
صنعت خودرو همواره مصرف‌کننده ارزاست. در واقع از منظر کلی این‌طور استنباط می‌شود عملا قیمت تمام‌شده تولید خودرو در کشور افزایش خواهد یافت. پس در نگاه کلی این قیمت ارز یک تهدید است تا فرصت. اما از آن جهت که خودرو همواره جزو کالاهایی است که شورای رقابت و سایر نهادها روی قیمت‌گذاری آن نظر و حساسیت دارند، فکر می‌کنم واردات سی‌کی‌دی و قطعاتی که نیاز دارند، با این نرخ دلار برای آنها راحت‌تر و جذاب‌تر انجام شود.
بحث قیمت خودروها و قیمت‌گذاری‌ها مطرح است. به‌نظر شما واکنش خودروسازان به افزایش قیمت ارز چه خواهد بود؟ تا چه میزان قیمت خودروها افزایش پیدا خواهند کرد؟
خودروسازان ممکن است این فکر را داشته باشند که افزایش نرخ دریافت کنند. چون اعتقاد دارند باتوجه به شرایط کشور، قیمت محصولات واقعی نیستند و باید قیمت خودرو را افزایش دهند. به‌نظر می‌رسد باتوجه به این شرایط در برخی خودروها در سال آینده تا ۲۰درصد افزایش قیمت خواهیم داشت. در کنار این موضوع ما بحث افزایش نرخ بیمه، حقوق کارگران، افزایش تعرفه گمرکی قطعات منفصله را داریم. در بحث واردات نیز اسقاط خودرو به‌ازای واردات و افزایش تعرفه را داریم. در‌کل افزایش قیمت خودرو در سال جاری بسیار مورد انتظار است، همچنین در بحث خودروها مونتاژی نیز شاهد افزایش قیمت خواهیم بود.
تک‌نرخی شدن ارز در ابتدا باعث ایجاد چه مساله‌ای در صنعت خودرو می‌شود؟
هزینه بالای مالی و افزایش روزافزون سایر هزینه‌ها مانند دستمزد در کنار جهش نرخ ارز فشار شدیدی به بهای تمام‌شده خودروهای داخلی تحمیل خواهد کرد. بهای ارز قطعات منفصله و مواد اولیه خودروسازی که با نرخ مبادلاتی محاسبه می‌شود، با اجرای احتمالی سیاست ارز تک‌نرخی جهش قابل‌توجهی خواهد داشت. هرچند خود نرخ ارز مبادلاتی هم روند افزایشی دارد که سیگنال افزایش قیمت تمام‌شده خودرو در سال آینده را مخابره می‌کند.
در روزهای اخیر شاهد نوسان و کاهش قیمت در سهام خودروسازی‌ها بودیم. می‌توان قیمت فعلی دلار را در این خصوص تعیین کننده دانست یا بی تاثیر است؟
در بورس شاهد هستیم سهام خودرویی‌ها بسیار افت کرده، صنعت خودرو برای اهالی سرمایه جذاب است. البته باید منتظر ماند و دید در هفته‌های آینده چه تغییراتی در این خصوص ایجاد می‌شود. چراکه مشخص نبودن میزان تاثیر ثبات نرخ ارز بر قیمت مواد اولیه و قطعات و درنتیجه محصولات این گروه، نمادهای مربوط به آن نیز با نوسان قیمت و بعضا با اُفت ارزش روبه‌رو هستند. البته هنوز باید منتظر ماند تا به‌صورت دقیق تاثیرگذاری ارز روی سهام مشخص شود.
پیش‌بینی برای نرخ دلار در ماه‌های آینده چقدر خواهد بود؟
در‌حال‌حاضر قیمت اصلی دلار، بر‌اساس نرخ جهانی ارز، میزان تورم آمریکا و همچنین شرایط اقتصادی کشور، به اعتقاد من بالای ۴هزارتومان است. دولت هم ناگزیر است به سمت اصلی‌سازی قیمت پیش برود. البته تلاش بسیاری شد قیمت پایین نگه داشته شود. اگر اقتصاد کشور بخواهد خود را با شرایط جهانی تطبیق بدهد، گریزی از دلار بالای ۴ هزارتومان نیست.
اگر نرخ ارز یکسان‌سازی شود، چه تاثیری بر بازار خواهد داشت؟
به‌نظر می‌رسد یکسان‌سازی فقط در بورس ارز اتفاق خواهد افتاد. در حوزه خودرو قیمت محصول کارخانه و قیمت بازار تفاوت دارد. وقتی نتوانسته‌ایم قیمت را در بازار خودرو یکسان‌سازی کنیم، چگونه می‌توانیم قیمت دلار را که یکی از مهم‌ترین و معتبرترین واحدهای پولی جهان است، یکسان کنیم و فاصله بین بازار آزاد و غیررسمی را برداریم؟ بازیگر و نقش اصلی بازار ارز، دولت است. پس‌از دولت صنایع پتروشیمی با ۱۲میلیارددلار بیشترین ارز را در اختیار دارد. این دو بازیگر اگر ارز خود را به بورس ارز بیاورند، قیمت در این بورس تعیین می‌شود و شاهد ثبات در آن خواهیم بود. بانک‌مرکزی به‌دنبال بورس ارز مستقل است و در این رابطه هم مدام با تاخیر عمل می‌کند. من فکر نمی‌کنم یکسان‌سازی ارز به این راحتی در کشور عملی شود، مگر به وسیله بورس ارز و در قالب یک بازار آزاد. به‌صورت کلی باید بگویم اگر خودروسازان ما برای تامین قطعات و ماشین‌آلات خطوط تولید نیازمند به واردات باشند طبعا بالا رفتن نرخ ارز می‌تواند اثرات منفی بر خودروسازی بگذارد. خودروسازی ما تا حدود زیادی وابسته به خارج از کشور است. برای نوسازی خودروسازی ما به خارج وابسته بوده و این وابستگی به این معنی است که اگر نرخ ارز خیلی بالا برود، خودروسازان به مشکل برمی‌خورند. طبعا اگر قیمت ارز بالاتر برود، خودروسازان مجبور به افزایش قیمت محصولات هستند و این افزایش قیمت باعث می‌شود مردم تا حدی تقاضاهای خود را نگه دارند. حتی کسانی که متقاضی خرید خودروهای داخلی هستند، در‌صورت افزایش قیمت باتوجه به اینکه توانایی خرید را از دست داده‌اند، ترجیح می‌دهند اصلا خودرو نداشته باشند و این امر برای صنعت خودروی کشور بسیار مضر است.
دولت همواره حمایت از خودروسازان داشته است. به نظر شما در این مورد چه وضعیتی پیش خواهد آمد؟ در بحث سرمایه‌گذاری خارجی چه اتفاقی خواهد افتاد؟
به‌دلیل محدودیت‌هایی که در کشور ما وجود دارد، در دیگر کشورها کمتر این نوع شرایط دیده می‌شود. مثل تعرفه ۹۰درصدی واردات یا اگر بخواهیم با نرخ‌های جدید و آزاد محاسبه کنیم، تعرفه ۴۵ تا ۵۵درصد به‌همراه ارزش افزوده و ۶۰درصد عوارضی که به واردات خودرو مربوط می‌شوند. با همه حمایت‌هایی که از خودروسازی کشورمان می‌شود، این صنعت یکی از صنایع جذاب است که سرمایه‌گذاران خارجی به آن توجه ویژه‌ای دارند. فکر می‌کنم کمترین مشکل را در این بخش از صنعت داریم. بیشترین مشکلات در جذب سرمایه‌گذاری خارجی به صنایع متوسط و کوچک کشور بازمی گردد. در این بخش متاسفانه این شرایط رعایت نمی‌شوند و سرمایه‌گذار خارجی رغبت چندانی به حضور در این بخش ندارد و توجیه اقتصادی فعالیت‌ها نیز زیاد نیست.
سیاست اصلی دولت در رابطه با خودروسازان چه خواهد بود؟
واقعیت این است سیاست‌گذاری در کشور ما برای حمایت از صنعت و به‌ویژه خودروسازی که بیشترین تاثیرپذیری را دارد، با دو مقوله انجام می‌شود. یک مورد، افزایش دیوار تعرفه برای واردات کالا به منظور حمایت از تولیدات داخلی و مورد دوم ممنوعیت ورود کالاست. یعنی در یک بخش آنقدر تعرفه بالا رفته که کالا وارد نشود و زمانی که تعرفه بالا هم جوابگو نبوده، مجبور شده‌اند وارداتش را ممنوع کنند. بنابراین وقتی تعرفه گذاشته‌اند، عملا باعث ایجاد افزایش درآمد برای دولت شده است، نه‌اینکه آن صنعت در شرایط رقابت با نمونه خارجی باشد و خود را برای رقابت آماده کند. اگر هم واردات کالایی را ممنوع کرده‌اند، به‌راحتی قاچاق کالا توانسته است جای خالی آن را پر کند. درنهایت حمایت از صنعت با این دو روش اتفاق افتاده است و این دو روش باعث شده‌اند صنایع ما قدرت رقابت‌پذیری خود را در مقابل کالاهای خارجی از دست بدهند.
