به گزارش « اخبار خودرو » ، درنهایت با گذشت سه سال از برجام، دونالد ترامپ با خروج آمریکا، این پیوند و قرارداد بین‌المللی را سست کرد. خروج آمریکا از برجام برابر است با بازگشت تحریم‌ها. این تحریم‌ها که در سال‌های قبل به‌صورت مستقیم بخش خودروسازی کشور را هدف گرفته بودند، باعث ایجاد مشکلات فراوانی شدند.
در کنار آن، واردات خودرو که در سال گذشته به‌واسطه عملکرد دولت و وزارت صنعت دچار مشکلات شده بود، این‌بار تحریم‌های آمریکا را هم به خود می‌بیند. بسیاری از برندهای کره‌ای و ژاپنی که حضور فعالی در بازار آمریکا دارند، با اعمال دوباره تحریم‌ها و سخت‌تر شدن شرایط فعالیت آنها توسط ترامپ، احتمالا بازار کشور را رها خواهند کرد. این امر به معنی کاهش واردات در سال جاری خواهد بود.
وارداتی که به‌سبب افزایش قیمت ارز در نخستین‌ماه سال جاری دچار وقفه شده بود و واردکنندگان امید بسیاری به اردیبهشت‌ماه و تمدید احتمالی برجام از سوی آمریکا داشتند اما حالا شوک بزرگی گریبان‌گیر صنعت خودرو و به‌خصوص واردات خودرو شده است.
...............................................................
مهدی دادفر، دبیر انجمن واردکنندگان خودرو :
خودتحریمی ضربه بیشتری به بخش خودرو زده است تا تصمیم ترامپ
فکر می‌کنید با خروج ترامپ از برجام چه تغییراتی در بحث واردات پیش خواهد آمد؟ آیا شرایط مانند زمان گذشته و زمان تحریم‌ها خواهد شد یا خیر؟
موضوع واردات خودرو در کشور ما بیشتر به بحث خودتحریمی بازمی‌گردد. ما تجربه تحریم به معنای واقعی را داشته‌ایم و در آن زمان چندان به مشکل برنخوردیم. اما درحال‌حاضر فکر می‌کنم با مشکل بسیار شدیدی مواجه خواهیم شد.
در سال 96 یک خودتحریمی در بازار وارداتی‌ها داشتیم که در سال 97 افزایش هم یافته است. به این خودتحریمی باید خروج آمریکا از برجام را نیز اضافه کنیم.
من فکر می‌کنم ما با تصمیمات داخلی آنقدر بلا سر تجارمان می‌آوریم که آمریکا با تحریم‌ها نمی‌آورد. تصمیمات داخلی در واردات خودرو تاثیرگذارتر از تصمیمات ترامپ هستند.
در این خصوص شاهد چه اتفاق دیگری خواهیم بود؟
اتفاق دیگر این است که باز کردن ال‌سی با دلار 4200تومانی دیگر امکان‌پذیر نخواهد بود. بنابراین موضوع واردات کنسل خواهد شد یا بسیار کاهش خواهد یافت. به‌تبع این موضوع افزایش قیمت‌ها را هم خواهیم داشت.
فکر می‌کنید با آغاز تحریم‌ها ورود چه برندهایی متوقف یا کاهش پیدا کنند؟
اکثر برندها بدون استثنا با این مشکل مواجه خواهند شد. البته به غیر از چینی‌ها، چراکه داستان آنها متفاوت است. البته این مساله راه‌حل دارد. البته راه‌حل آن از سمت دولتی‌ها نمی‌گذرد. راه‌حل این موضوع در دست بخش‌خصوصی و انجمن واردکنندگان است.
سناریوی بازار خودروهای وارداتی و بحث تامین و کنترل آن را در صورت خروج آمریکا از برجام تدوین کرده‌ایم. روی این مساله فکر کردیم و از ابتدای سال پیش‌بینی لازم را انجام داده‌ایم و آماده هستیم. اما متاسفانه کسی به این مساله توجه نخواهد کرد.
فکر می‌کنید آیا باز هم شاهد فعالیت گری‌مارکت‌ها با شروع تحریم‌ها خواهیم بود؟
فعالیت گری‌مارکت‌ها به سبب قانون ممنوع شده است، صرفا با طرح یک‌فوریتی که در مجلس دنبال می‌شود، قابل‌فعالیت دوباره خواهد بود. این طرح می‌تواند دوباره گری‌مارکت‌ها را فعال و فعالیت آنها را قانونمند کند.
آیا ممکن است با آغاز دوباره تحریم‌ها در بحث تامین خودرو دچار مشکل شویم و ممکن است دولت راسا فعالیت این گروه از واردکنندگان را به حالت قبل برگرداند؟
اگر دولت این کار را انجام دهد باید تاسف خورد. چراکه این رسم ناجوانمردانه‌ای است که وقتی به عده‌ای نیاز داریم مثل ابزار با آنها رفتار کنیم و وقتی نیازمان برطرف شد آنها را فراموش کنیم.
اگر دولت فعالیت گری‌مارکت‌ها را دوباره قانونی کند مانند این رفتار خواهد بود. یعنی تا‌وقتی‌که ما به گری‌مارکت برای پاسخ به بازار نیاز داشتیم، فعالیت‌شان قانونی باشد و بعد با تصور اینکه از بحران عبور کرده‌ایم و جایگاهمان محکم شده است، گری‌مارکت‌ها را ببندیم.
چه پیش‌بینی از بازار خودروهای وارداتی در چند ماه آینده دارید؟
بازار خودروهای وارداتی به شدت کوچک خواهد شد. همان‌طور که گفتم این موضوع صرفا به تصمیم ترامپ و خروج آمریکا از برجام ندارد. سیاست داخلی ما در موضوع واردات خودرو سخت‌گیری، ممنوعیت و محدودیت به اشکال مختلف بوده است.
خروج آمریکا یقینا تاثیر بسزایی بر این موضوع خواهد گذاشت اما نه به اندازه تاثیری که خودمان روی آن داریم. بنابراین عرضه محدودتر، واردات سخت‌تر، تامین مالی واردات سخت‌تر و قیمت‌ها افزایش بیشتری خواهند داشت.
پیش‌بینی می‌کنم قیمت خودروهای وارداتی در 3 تا 4ماه آینده با افزایش 20 تا 30درصدی همراه خواهد بود. البته این به‌خاطر سیاست‌های محدودکننده خودرو است نه به‌خاطر برجام و خروج آمریکا از آن.
...............................................................
فربد زاوه ، کارشناس صنعت خودرو :
مشکلات داخلی سهم بیشتری در صنعت خودرو دارند تا تصمیمات خارجی
تاثیر خروج آمریکا از برجام در صنعت خودروی کشور چه خواهد بود؟
خروج آمریکا از برجام تاثیر مستقیمی در حوزه خودرو ندارد. به‌دلیل اینکه ما با خودروسازان آمریکایی تعامل گسترده‌ای نداریم و بزرگ‌ترین شریکی که در آمریکا حضور دارد، رنو است. هرچند این شرکت در بازار ایران سهم قابل‌توجهی دارد اما به‌گونه‌ای نیست که بازار با مشکل مواجه شود.
مشکل اصلی که از این طریق ایجاد خواهد شد، شامل چه مواردی می‌شود؟
بیشترین تاثیر تصمیم ترامپ بر نقل‌و‌انتقالات بانکی است. تعداد اندکی از بانک‌ها که با ایران کار می‌کنند، احتمالا در دریافت وجوه ایرانی احتیاط خواهند کرد و این موضوع، مشکل بزرگی برای ما خواهد بود. ریشه این مشکل گریبان خودروهای پرتیراژ داخلی را خواهد گرفت.
بنابراین خروج آمریکا از برجام در این شرایط، بازار خودرو را با چالش روبهرو خواهد کرد مگر اینکه اروپایی‌ها در این شرایط راه‌حل میانی قائل شوند.
زیرا این تحریم مربوط به ایالات‌متحده است، نه شورای امنیت. بنابراین بسیاری از کشورها می‌توانند به آن عمل نکنند و اگر چنین اتفاقی بیفتد، خروج آمریکا از برجام، در صنعت خودرو چندان تاثیرگذار نخواهد بود.
قراردادهای پسابرجامی چه سرانجامی خواهند داشت؟
این شرکت‌ها به دلیل اینکه در آمریکا قرار ندارند، تنها شاخه‌ای از آنها ازجمله اوپل نمی‌توانند تغییری در قراردادهای خود ایجاد کنند اما از این جهت که این شرکت‌ها قطعات آمریکایی دریافت می‌کنند، بنابراین آمریکا می‌تواند آنها را جریمه کند یا از این شرکت‌ها امان‌نامه بگیرد.
با توجه به این شرایط بازار خودروهای وارداتی چه آینده‌ای پیدا می‌کند؟
باتوجه به ممنوعیت واردات و ادامه‌دار بودن این روند، احتمال افزایش قیمت خودروهای وارداتی وجود دارد. به‌دلیل اینکه قدرت خرید مردم کاهش یافته است، اگر ارز هم تخصیص داده شود همچنان بازار خودروهای وارداتی با مشکل روبهرو خواهد بود.
به‌نظر من سهم مشکلات داخلی در صنعت خودرو بیشتر از تصمیمات خارجی است. درحال‌حاضر با وجود متغیری مانند ترامپ پیش‌بینی هیچ بازاری ممکن نیست و تا‌زمانی‌که نتوانیم در داخل مشکلات ارزی و تعرفه‌ای صنعت خودرو را حل کنیم، تصمیمات خارجی تاثیر چندانی نخواهند داشت.
...............................................................
بابک صدرایی ، کارشناس صنعت خودرو :
آلمانی‌ها اصلا نیامدند که بخواهند بروند!
خروج آمریکا از برجام چه تاثیری بر صنعت خودرو خواهد گذاشت؟
باید ابتدا این موضوع را در نظر گرفت در سه‌سال گذشته و با موفق شدن برجام چه اتفاقی برای صنعت خودرو رخ داد. از بین چند شرکتی که بعد از برجام وارد کشور ما شدند، به سبب زیرساخت‌های فرانسوی صنعت خودرو، پژو و سیتروئن نخستین خودروسازانی بودند که وارد کشور شدند.
بعد از آن رنو به ایران آمد. آلمانی‌ها هم با بنز و فولکس‌واگن درخواست ورود به بازار را داشتند و کره‌ای‌ها هم با شرکت هیوندای. درحال‌حاضر سه‌سال است که از برجام می‌گذرد و در این مدت اتفاق خاصی که رخ داده، این است که بنز از ایران رفت. یعنی هیچ برنامه جدی برای تولید خودرو به‌‌رغم صحبت‌هایی مبنی‌بر تولید خودروی کلاس c در کشور نداشت.
فولکس‌واگن در حد یک واردکننده بسیار معمولی وارد کشور شد و برنامه‌ای برای تولید نداشت. هیوندای هم صرفا خط‌تولید مونتاژی راه انداخت.
قرارداد رنو هنوز به نتیجه‌ای نرسیده و در پیچ‌و‌تاب است. پژو و سیتروئن هم با وجود تبلیغات فراوان، هنوز خروجی چندانی در بازار کشور ما نداشته‌اند.
در مقابل چینی‌ها در این سه سال بازار خوبی به دست آورده و خطوط تولید فراوانی در کشور راه‌انداخته‌اند. درحالی که فرانسوی‌ها بسیار محتاط در بازار حرکت کرده‌اند. با خروج آمریکا از برجام بسیاری از خودروسازان دنیا که بازارشان در آمریکا 30برابر ایران است، ملاحظاتی خواهند داشت.
فکر می‌کنید اروپایی‌ها که مدافع برجام هستند، چه واکنشی خواهند داشت؟ آیا می‌توان به آنها اعتماد کرد؟
اروپایی‌ها اعلام می‌کنند در برجام می‌مانیم اما با خروج آمریکا یک هزینه‌های اضافی بر ما تحمیل خواهد شد. یعنی هزینه‌های بیشتری به صنایع ما تحمیل می‌شود و اروپایی‌ها هم غیر‌مستقیم این هزینه را بر ما اعمال می‌کنند. مساله مهم این است خودروسازان ژاپنی مانند گروه نیسان و میتسوبیشی قطعا دست‌به‌عصا در بازار کشور حضور خواهند داشت. چراکه حیات‌شان وابسته به بازار آمریکاست.
کره‌ای‌ها نیز همین وضعیت را دارند و بازار آمریکا را فدای بازار ایران نمی‌کنند. در این بین آلمانی‌ها اصلا حرکتی را آغاز نکرده‌اند که بخواهند نگران باشند، چون فولکس‌واگن، بنز و ب‌ام‌و در کشور سرمایه‌گذاری نکرده‌اند که بخواهند با تحریم آمریکا دچار مشکل شوند.
فرانسوی‌ها هم به نظر من با بازار کشور ما بازی کرده و به نوعی در این مورد آزمون و خطا می‌کنند و فقط در حد یک حضور خواهند بود. درواقع مشخص بود این اتفاق رخ خواهد داد و همه منتظر آن بودند. چرا خودروسازی مانند فولکس‌واگن در کشور سرمایه‌گذاری نکرد؟
