به گزارش «اخبار خودرو» ، پس از توقف ناگهانی ثبت‌سفارش واردات خودرو در سال1396 که حدود 6 ماه به‌طول انجامید و با تغییر آیین‎نامه مربوط به آن در دی‌ماه سال گذشته، تعرفه‎های وارداتی نیز دستخوش افزایش شدیدی شده و بسیاری از واردکنندگان خودرو و مشتریان آن‎ها با شرایط دشواری روبه‎رو شدند که درنهایت با دو برابر شدن نرخ ارز در بازار آزاد و خروج آمریکا از برجام نیز تشدید شد.

اما این داستان پرماجرا به‌همین جا ختم نشد و محدودیت‎های مطروحه در معاملات ارز و تخصیص نیافتن ارز تک‎نرخی به واردکنندگان هم مزیدبر علت شد تا بار دیگر بازار خودرو به عرصه‎ای برای تاخت‎وتاز دلالان بدل شود. در این میان، برخی واردکنندگان که در سبد محصول خود مدل‎های بالای 40هزاردلاری نیز داشتند، به‌دلیل ممنوعیت لحاظ‎ شده در آیین‎نامه جدید برای واردات این خودروها، بیش‌از دیگران به مشکل برخوردند.

یکی از واردکنندگان، شرکت پرشیاخودرو، نماینده نام‎آشنای ب‌ام‌و در ایران بود که تلاش کرد شرایط پیش‎آمده را با محوریت مشتری‎مداری مدیریت کند اما از این بابت متحمل زیان مالی هنگفتی شد. در این خصوص و همچنین درباره مسائل روز صنعت و بازار خودروی کشور با پیام صالحی، مدیر فروش و بازاریابی نماینده ب‌ام‌و در ایران گفت‎وگویی انجام داده‎ایم که در ادامه می‎خوانید.

[caption id="attachment_205875" align="aligncenter" width="512"] پیام صالحی[/caption]

وضعیت بازار خودروهای وارداتی در سال جاری چه تفاوتی با سال گذشته دارد؟

با تغییر تعرفه‎ها، محدودیت واردات خودرو به‌خصوص خودروهای گران‎تر و همچنین تغییرات نرخ ارز، بازار امسال با سال گذشته قابل‌مقایسه نیست. خودروهای ارزان‎‎تر جای خودروهای پریمیوم را گرفته‎اند و خودروهای پریمیوم که بخش اعظم آن‎ها دیگر وارد نخواهند شد، در بخش‎های بسیار بالاتر بازار خودرو جای گرفته‎اند.

به‌عبارت دیگر، قیمت همه خودروها به‎صورت تصاعدی بالا رفته، در‌حالی‌که قدرت خرید مشتریان افزایش نیافته است. بنابراین مشتریانی که قدرت خرید متوسطی داشته‎اند، حال باید با قیمت بالاتر سراغ خودروهایی با کیفیت پایین‎تر بروند و این مساله تعادل بازار را بر هم زده است.

با توجه به خروج آمریکا از برجام وضعیت واردات خودروهای ب‎ام‎و به کشور چگونه خواهد بود؟

بسیاری از برندهایی که طی سه‌سال گذشته تلاش کرده‎اند به بازار ایران ورود پیدا کنند، اکنون از ترس تحریم‎های آمریکا مجبور به ترک مجدد بازار شده‎اند یا در آینده نزدیک، بازار را ترک خواهند کرد و این امر اصلا به نفع بازار خودروی کشور نیست. زیرا تعدادی از این برندها با حمایت دولت و شرکت‎های خصوصی، درصدد تولید محصولات خود در ایران بوده‌اند. اما اکنون این سرمایه‎گذاری‎ها هیچ بازدهی نخواهد داشت و شرکت‎های سرمایه‎گذار داخلی را به مخاطره خواهد انداخت.

دولت که در این سه سال، تدابیر سخگیرانه‎تری مانند گذاشتن شرط تولید برای واردات اندیشیده بود، اکنون یا مجبور خواهد بود سیاست‎های خود را تغییر دهد یا باید از درآمد واردات خودرو چشم‎پوشی کند.

موضع شرکت مادر درخصوص این اتفاق چه بوده است؟ آیا قصد قطع ارتباط با ایران را دارند؟

شاید شرکت ب‌ام‌و از ابتدا پیش‎بینی امروز را می‎کرد که به‌صورت مستقیم وارد بازار ایران نشد و ترجیح داد ازطریق بزرگ‌ترین نماینده خود در خاورمیانه وارد بازار ایران شود.

در این وضعیت، قطعا آن‎ها بازهم منتظر خواهند ماند که سایه تحریم از بازار ایران برداشته شود تا بتوانند به‌صورت مستقیم، فعالیت خود را در بازار ایران آغاز کنند. حدود 15درصد از تولیدات و فروش خودروهای ب‌ام‌و در آمریکا انجام می‎شود، درحالی‌که بازار ایران در بهترین حالت 0.2درصد از فروش ب‌ام‌و را شامل خواهد شد و منطقی است آن شرکت، نگران سرمایه‎گذاری و سهم بازار خود در آمریکا باشد.

سایر شرکت‎هایی که درحال خارج شدن از بازار ایران هستند نیز از این قاعده مستثنی نیستند، البته به جز فرانسوی‎ها که هیچ تولیدوفروشی در بازار آمریکا ندارند و قاعدتا نباید از بازار ایران خارج می‌شدند اما ظاهرا آن‎ها هم منافع دیگری در آمریکا دارند.

با توجه به محدودیت واردات چه به لحاظ وضعیت قیمت ارز و چه از نظر قوانین جدید که واردات خودروهای بیش‌از ۴۰هزاردلار را ممنوع می‌کند، چه رویه‎ای را برای ادامه حضور خود در بازار دنبال خواهید کرد؟ کدام مدل‌های ب‎ام‎و با شرایط فعلی بازار ایران هماهنگی دارند؟

ما از قوانین تبعیت می‎کنیم و رویکرد اصلی ما تطبیق محصولات با قوانین جدید است. 11محصول ب‌ام‌و را که برای بازار پیش‎بینی کرده بودیم، با همین قوانین جدید از دست دادیم. این 11 محصول بیش‌از 90درصد فروش شرکت را شامل می‎شدند و با 4محصول باقیمانده عملا ادامه فعالیت در ابعاد قبلی غیرممکن بود. از‌این‌رو مجبور شدیم برای محصولات تازه‌ای که با قوانین جدید منطبق هستند، نسبت‌به اخذ مجوزهای لازم اقدام کنیم تا حداقل بتوانیم بخشی از نیاز مشتریان را پاسخ دهیم.

اما گرفتن مجوز هر محصول جدید چندماه به‌طول می‎انجامد و باتوجه به دو پارامتر اساسی دیگر که یکی سه‎ماهه‌شدن اعتبار ثبت‌سفارش‌‎هاست و دیگری تغییرات محصولات از نظر به‎روزرسانی فنی، تغییر مدل سال و فیس‌لیفت شدن، عملا برنامه‎ریزی برای سفارش‌گذاری غیرممکن شده است.

سه‎ماهه شدن ثبت‌سفارش در این صنعت به این معناست که شرکت‎های واردکننده باید سفارش‎گذاری را فراموش کنند و خریدهای خود را از خودروهای ساخته‎شده که ممکن است الزاما با شرایط آب‎وهوایی و جاده‎ای ایران یا با سلایق مشتریان ایرانی منطبق نباشند، انجام دهند. متاسفانه این تغییرات مداوم و سخت‎تر شدن هر روزه واردات، مشکلات عدیده‎ای را برای شرکت پرشیا‌خودرو به وجود آورده‎اند.

در‌حال‎حاضر به غیر از مدل‎های 120i، 125i، 218i اکتیو‌تورر و 220i کوپه سایر مدل‎هایی که هومولوگ شده یا در دست هومولوگ بودند، بالای 40هزاردلار شناخته شدند و مجبور شدیم 3 مدل دیگر را به سبد محصولات اضافه کنیم.

از چهار مدل اشاره‎، نیز دو مدل توسط سازنده به‎روزرسانی شده بود که ناچار به اخذ مجدد مجوز مدل به‎روزرسانی شده آن‎ها شدیم. درخصوص یک مدل دیگر نیز در حال رایزنی با گمرک هستیم ولی متاسفانه به‌رغم مستندات ارائه‌شده هنوز موفق به متقاعد کردن گمرک نشده‎ایم.

سال گذشته چه تعداد خودرو از سوی شرکت شما وارد بازار شد؟

شرکت پرشیا‌خودرو سال گذشته حدود 1400دستگاه خودرو به بازار کشور وارد کرد که بسیار کمتر از برنامه پیش‎بینی‌شده بود. چراکه سایت ثبت‌سفارش خودرو برای مدت 6 ماه بسته بود و شرکت به‌همین دلیل نتوانست برنامه خود را محقق کند.

اتفاقی که در مدت بسته بودن ثبتارش افتاد، این بود سفارش‎های شرکت که به صورت ماه‎به‎ماه به شرکت مادر داده می‌شدند و غیر قابل لغو بودند، تولید و تحویل شد ولی متاسفانه ماه‎ها در گمرک‎های کشور باقی ماند تا این‎که درست در آخرین روز کاری سال1396، گمرک بخشنامه خروج این خودروها را صادر کرد.

اما به‌دلیل تغییرات فراوان سیستم ثبت‌سفارش‌ها، انتقال ارز و عملیات ترخیص، بخش اعظم این خودروها تا این لحظه امکان خروج از گمرک را پیدا نکرده است.

آیا توانسته‎اید تمام خودروهای فروخته‎شده سال قبل را تحویل مشتریان دهید؟

  متاسفانه خیر و دلیل این مساله هم به مشکلاتی که پیش‎تر به آن‎ها اشاره شد، برمی‎گردد. شرکت پرشیاخودرو از زمان مصوبه دولت مبنی‌بر تغییر تعرفه‎ها از 40 به   55 و 75درصد در ابتدای دی‎ماه 1396 اقدام به فروش خودروهای موجود در گمرک کرد اما متاسفانه در اواخر اسفندماه، مصوبه هیات وزیران مبنی‌بر اعمال 40درصد سود بازرگانی مازاد بر حقوق ورودی صادر شد.

شرکت پرشیاخودرو نیز برای حمایت کامل از حقوق مشتریان خود و تعهدی که نسبت‌به آنها دارد، تصمیم گرفت این 40درصد مازاد را از مشتریان دریافت نکند.

این تصمیم، زیانی معادل 37میلیاردتومان برای شرکت در بر داشت. یعنی نه‎تنها شرکت در مورد فروش‎های دی‎ماه و بهمن‎ماه سودی نداشت بلکه 37میلیاردتومان زیان متحمل شدیم. در واقع شرکت با پذیرش این ضرر، تلاش کرد شعار مشتری‎مداری را در عمل به اجرا درآورد.

اما پس از تعطیلات نوروز 1397 که شرکت برای ترخیص خودروهای انبارشده در گمرک اقدام کرد، متوجه شدیم علاوه‌بر تعرفه 115درصد که به آن اشاره شد، 10درصد تعرفه مازاد با عنوان «تعدیل‌بودجه» نیز به میزان پرداخت 115درصد اضافه شده است. این افزایش تعرفه در بخشنامه داخلی مجزایی اعلام شده بود که پس‌از تعطیلات نوروز از آن مطلع شدیم و درواقع برای هیچ‌یک از شرکت‎های واردکننده ارسال نشده بود.

در مورد ترخیص‎ها نیز از همان نخستین‌ روز کاری سال 1397 اقدامات لازم انجام شد اما با تغییر قوانین انتقال ارز و سیستم بانکی، عملا ترخیص‎ها تا اوایل خردادماه به‌طول انجامید. متاسفانه تغییر قوانین و محدودیت‎ها باعث شد نتوانیم همه تعهدات خود را به مشتریان انجام دهیم و هنوز تحویل بسیاری از این خودروها انجام نشده است.

درصورت اعمال محدودیت‌های بیشتر درخصوص واردات خودروی ب‎ام‎و، آیا با برند دیگری همکاری خواهید داشت؟

خوشبختانه شرکت پرشیاخودرو که نمایندگی محصولات گروه خودروسازی ب‌ام‌و را دارد، در سال گذشته موفق به ثبت یکی دیگر از محصولات این گروه یعنی «مینی» شد و پس از گرفتن مجوزهای لازم و طی مراحل هومولوگیشن، در ابتدای امسال رسما محصولات این برند را نیز به کشور وارد کرد.

در‎حال‎حاضر از آن‎جا که شرکت پرشیاخودرو خود را متعهد به عرضه و ارائه خدمات به مشتریان این دو برند می‎داند، همکاری با برند دیگری را در برنامه خود ندارد.

پرشیاخودرو بیش از 13 سال است برند ب‌ام‌و را در بازار ایران نمایندگی کرده و نام پرشیاخودرو و ب‌ام‌و نزد مشتریان در کنار هم تعریف شده است. درصورتی‌که محدودیت‌های بیشتری اعمال شود که باتوجه به شرایط حاضر بعید به نظر می‌رسد، شرکت علاوه بر ادامه تعهد خود نسبت به مشتریان فعلی، در زمان مقتضی تصمیم‎گیری خواهد کرد.

در‎حال‎حاضر خودروهایی را به فروش می‎رسانید که بالای 40هزاردلار قیمت دارند. این خودروها همان خودروهای داخل گمرک هستند؟

همان‎طور که پیش‎تر گفته شد، تغییر قوانین و توقف ثبت‌سفارش در سال گذشته، باعث شد تعدادی از خودروهای شرکت ماه‎ها در گمرک‎های کشور باقی بمانند. سرانجام امسال موفق به ترخیص بخشی از آن‎ها شدیم و بخشی نیز هنوز در گمرک باقی مانده است. متاسفانه تصمیم ناگهانی و بدون اطلاع قبلی دولت مبنی‌بر توقف ثبت‌سفارش - که در ابتدا فقط صحبت از به‎روزرسانی سایت و آمارگیری مطرح بود - باعث بروز چنین مشکلی شد.

در این بین، آنچه دولت نادیده گرفت، واردکنندگان و تعهدات آن‎ها نسبت به تامین‎کنندگان بود. مشکل این خودروها، فشار بسیار زیادی را بر سرمایه‎گذار و مدیران شرکت وارد کرد، تا جایی‌که ادامه فعالیت تجاری شرکت را تحت تاثیر قرار داد و عملیات روزمره آن را مختل کرد.

اکنون باتوجه به این‎که امکان ترخیص خودروها فراهم شده، شرکت اقدام به فروش آن‎ها کرده است. مدل‎هایی که الان به فروش می‌رسانیم به‌جز مدل 120i و 125i، مدل‎های بالای 40هزاردلار هستند که با اتمام موجودی آن‎ها دیگر به کشور وارد نخواهند شد.

در ابتدای گفت‌وگو اشاره به برهم‌خوردن تعادل در بازار خودرو کردید. به نظر شما این تعادل را چگونه می‎توان به بازار بازگرداند؟

تعادل در بازار خودرو تنها از طریق توازن نظام عرضه و تقاضا و البته ثبات در نظام پولی کشور میسر است. مشتری باید اطمینان داشته باشد اگر تعجیل در خرید نداشته باشد، زیان نمی‎کند. در غیر این صورت با هر تحریکی، چه از طرف عوامل بیرون از کشور و چه عوامل داخلی، بازار با چالش جدیدی مواجه خواهد شد.