به گزارش «اخبار خودرو»، تحریم صنعت خودرو نهتنها تولید در داخل را با مشکل و سختی همراه میکند، بلکه در بحث صادرات خودرو و قطعه نیز دست خودروسازان را بسته و ارزآوری از این مسیر را با مشکل مواجه میکند. عراق یکی از بازارهایی است که در سال‌های اخیر مقصد اصلی خودروسازان کشورمان بوده است. هرچند در این مدت خودروسازان با ارتقای خودروها و افزایش استانداردها حضور اندکی در بازار کشورهای C.I.S داشته‌اند و در نظر دارند تا بازار خود در این مناطق را گسترش دهند. در روزهای گذشته، حیدرالعبادی؛ نخست وزیر عراق در مصاحبه‌ای عنوان کرد این کشور با تحریم‌های آمریکا علیه ایران همراهی میکند و در این راستا واردات خودرو از ایران را متوقف خواهد کرد. هرچند این مطلب با واکنش دیگر مقامات عراقی همراه بود و نخست وزیر عراق مورد شماتت دیگر سران این کشور قرار گرفت، اما گفته می‌شود صادرات خودرو به عراق درحالحاضر متوقف شده است.
صادرات به عراق؛ توقف یا تداوم؟
یک مقام آگاه در این خصوص می‌گوید: «طرف‌های عراقی خواهان ادامه همکاری هستند اما بههرحال مشکلاتی در این خصوص وجود دارد. درحالحاضر تلاش بر این است که مشکلات پیش روی همکاری با عراقی‌ها مرتفع شود. به‌نظر می‌رسد با وجود تمایل دو طرف مبنی بر ادامه صادرات خودرو و قطعه از کشورمان، درحالحاضر همکاری‌ها به حالت تعلیق درآمده است و طرفین به دنبال راه‌حلی برای ادامه همکاری هستند.» راهی که به گفته مجتبی خسروتاج، معاون وزیر صنعت مبتنی‌بر طرق غیرمعمول و خارج از شبکه بانکی است و برای معاملات با دیگر کشورها نیز در دوره پیشین تحریم‌ها استفاده شده بود.
راه حل ایران برای ادامه صادرات خودرو
رئیس سازمان توسعه تجارت در خصوص همسو شدن عراق با تحریم‌های آمریکا و ممنوع کردن واردات خودرو و قطعه از ایران می‌گوید: «کشورها یک سری روابط سیاسی دارند و در عرف دیپلماتیک مواضعی را اتخاذ می‌کنند. یعنی بسیاری از شرکت‌ها در عرف دیپلماتیک مواضعی اتخاذ می‌کنند اما در عمل کار دیگری انجام می‌دهند.»
خسروتاج می‌افزاید: «خیلی از شرکت‌های اروپایی هم که درحالحاضر با ما همکاری می‌کنند، در اعلام موضع خود می‌گویند که از ایران رفته‌اند و روابطشان را با ایران قطع کرده‌اند. این در خصوص کشورها هم صادق است. بسیاری از کشورها در ظاهر یک موضع اما در باطن موضع دیگری دارند.»
وی با بیان اینکه ایرانیان با گذراندن شرایط جنگ و تحریم در سال‌های گذشته، دور زدن تحریم را به خوبی یاد گرفتهاند، تاکید میکند: «این تحریم‌ها هیچ تاثیری در حجم صادرات خودرو از کشورمان به کشورهای همسایه نداشته است.» بازار عراق به کمی بیش از 200هزار دستگاه خودرو در سال نیاز دارد. طی سال‌هایی که این کشور با داعش جنگ می‌کرد، این میزان نیاز به خودرو به کمتر از50هزار دستگاه رسیده بود. همین مساله باعث شد صادرات به این کشور کمتر شود. با از بین رفتن داعش و ثبات اقتصادی در عراق و همچنین افزایش قیمت نفت، به احتمال فراوان شاهد افزایش تقاضا برای خودرو خواهیم بود.»
بازار 200هزار دستگاهی عراق از دست می‌رود؟
باتوجه‌به استقبال عراقی‌ها از محصولات ایرانی و همچنین به لحاظ قیمتی و خدمات پس از فروش، خودروسازان کشورمان می‌توانند جایگاه مناسبی در بازار عراق پیدا کنند و از این نیاز 200هزار دستگاه خودرویی در سال بیشترین میزان را به دست آورند. چراکه درحالحاضر آرامش سیاسی در عراق برقرار شده است و خودروسازان باید بازار خود را در عراق توسعه دهند. نزدیک بودن ایران به عراق و ایجاد خط‌تولید از سوی خودروسازان از جمله مزیت‌هایی است که باید منتهی به افزایش صادرات شود. بنابراین در صورت همراهی عراق با آمریکا، قطعا بازار بزرگ و مناسبی برای صنعت خودرو ایران از دست می‌رود.
گزینه‌های جایگزین بازار عراق
اما اگر موضع ظاهری و باطنی عراقی‌ها یکی شود و صادرات خودرو و قطعات به عراق محدود به تامین لوازم یدکی برای این بازار شود، چه باید کرد؟ خودروسازان در سال‌های گذشته تلاش داشته‌اند تا به بازارهای جدید ورود پیدا کنند.
سرمایه‌گذاری در آذربایجان از سوی ایران‌خودرو یکی از اقدامات مثبت صنعت خودرو بوده است. هرچند تعداد تولید خودرو در سایت آذربایجان درحالحاضر کمتر از یکهزار دستگاه است اما در آینده قطعا شاهد صادرات خودرو و قطعه از سایت آذربایجان شرکت ایران‌خودرو به کشورهای حوزه CIS (روسیه، بلاروس، ازبکستان، آذربایجان و...) خواهیم بود. ضمن اینکه سرمایه‌گذاری خودروسازان و ایجاد قراردادهای جوینت‌ونچر با کشورهای شمال آفریقا نیز می‌تواند راهی برای عبور از تحریم‌های صادراتی صنعت خودرو باشد. نوع همکاری ایران‌خودرو با کشور آذربایجان الگوی مناسبی برای همکاری در سایر کشورها خواهد بود.
