به گزارش «اخبار خودرو»، تا حدی که قیمت خودرویی مانند پراید در این روزها به بیسابقهترین زمان خود رسید و از 37میلیونتومان هم عبور کرده است. قیمت پژو 405 هم بهعنوان خودرو دیگری که مستعد خروج از خطتولید است به بیشاز 54میلیونتومان در بازار رسیده است. افزایش قیمتی که هیچ مبنای اقتصادی و علمی پشت آن نیست و به صرف عدم اطلاعرسانی یا دادن اطلاعات نادرست از سوی خودروسازیها و مسئولین و مدیران بخشهای مختلف به این نقطه رسیده است. حال اما رضا شیوا از مذاکره با بانک مرکزی در راستای دستورالعمل جدید برای افزایش قیمتها گفته است. وی میگوید: «اگر بانک مرکزی میزان تغییر قیمتها را در چند ماه اخیر ارزیابی کند؛ شورای رقابت براساس درصد تغییرات و فرمولهای خود این تغییرات را به قیمت خودروها اضافه خواهد کرد. یعنی میزان افزایش تورم بر هر نوع خودرو تولید داخل را بهطور جداگانه از بانک مرکزی استعلام میگیریم و متناسب با آن به قیمت خودروها خواهیم افزود.»
فرمول قیمتگذاری فوقالعاده در شرایط اقتصادی نامتعادل
رئیس شورای رقابت با اشاره به اینکه وقتی اقتصاد از حالت تعادل خارج میشود، فرمولها هم با حالت عادی متفاوت است، گفت: «در فرمول مدنظر ما، تورم بخشی را در نظر میگیریم و بهرهوری ۲درصد به نفع مصرفکننده را از آن کسر کرده و بهبود کیفیت خودروها را هم در قیمتگذاری لحاظ میکنیم؛ اگر کیفیت، بهتر شده باشد، ۳درصد اضافه و اگر بهتر نشده باشد ۳درصد کم میکنیم.» همین صحبتها کافی بود تا در شرایط تعطیلی تابستانه خودروسازان قیمتها بار دیگر افزایش پیدا کند. افزایش قیمتی که بهنظر نمیرسد در آینده نزدیک شیب کاهشی داشته باشد و واکنش بازار به آن اصلا مثبت نبوده است. همین مساله باعث شده تا نمایندگان مجلس نیز به صحبتهای بیموقع رئیس شورای رقابت که همواره از مخالفین افزایش قیمت خودرو بوده، واکنش نشان دهند.
چراغ سبز برای دلالان بازار خودرو
در همین زمینه سیدجواد حسینیکیا، عضو هیاترئیسه کمیسیون صنایع و معادن مجلس با بیان اینکه اعلام زودهنگام افزایش قیمت خودرو توسط شورای رقابت اقدامی نادرست بوده است، میافزاید: «این اقدام در جهت تشدید نابسامانیهای قیمتی در بازار خودرو بود. قطعا در این شرایط افزایش قیمت خودرو به صلاح نبوده و نیست و جامعه بیش از این کشش افزایش قیمتها را نخواهد داشت.» رضاعلیزاده، نایبرئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس صحبتهای رئیس شورای رقابت را نوعی پیشآگاهی دادن به دلالان بازار میداند و میگوید: «شورای رقابت نباید از تصمیمات آیندهای که برای خودروهای زیر ۴۵میلیونتومان خواهد گرفت، به عوامل حاشیهساز بازار پیشآگاهی دهد.» وی تاکید میکند: «واسطهها و دلالان بازار خودرو اصلیترین افراد و جریانهایی هستند که از پیشآگاهیهای شورای رقابت نهایت سوءاستفاده را میکنند. در حالی که شورای رقابت بهجای پیشآگاهی یا به عبارت بهتر چراغ سبز به دلالان بازار خودرو باید پساز تصمیمگیری و به اجرا درآوردن مصوباتش مثلا اعلام کند که قیمت خودروهای هر کارخانه چند درصد افزایش مییابد؛ نه این که قبل از هرگونه تصمیمگیری خبر از افزایش قیمت در آینده نزدیک دهد.»
اصرار خودروسازان به آزادسازی قیمت
به نظر اعضای کمیسیون صنایع مجلس، این اقدام شورای رقابت در جهت افزایش التهاب و افزایش قیمت در بازار بوده است. اما در عین حال، این اقدام در نتیجه فشار روانی خودروسازان و قطعهسازان در ماههای گذشته بوده است. نایبرئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس درباره مطرح شدن چندباره درخواست مدیران عامل برخی شرکتهای خودروسازی برای افزایش قیمت میگوید: «مدیران چند شرکت بزرگ خودروسازی چندین بار اعلام کردهاند به دلیل ملزم شدن خودروسازان به تهیه ارز موردنیازشان از بازار آزاد، قیمت خودروهای تولیدیشان تناسبی با افزایش هزینههای تولید ندارد و به همین دلیل فروش خودرو به قیمت قبل از آزادسازی نرخ ارز دیگر مقرون به صرفه نیست.» وی تاکید میکند: «بنا بر اعلام مدیران عامل شرکتهای خودروساز، افزایش قیمت قطعات داخلی و وارداتی خودرو، فروش خودرو به قیمتهای قبل را غیراقتصادی کرده است. اصرار خودروسازان بر این مساله نیز موجب تحت فشار قرار گرفتن شورای رقابت برای تمکین نظر مدیران عامل این شرکتها شده است.» خودروسازان در این مدت روی این مورد تاکید داشتهاند و آزادسازی قیمت خودرو را تنها راه نجات صنعت خودرو میدانند. سیدجواد حسینیکیا با تاکید بر حمایت از خودروسازیها از راههای دیگر اظهار میکند: «اینکه باید از خودروسازان حمایت شود صحیح است اما راهحل آن انتشار خبر افزایش قیمتها نیست بلکه در این آشفتهبازار اقتصادی، کاهش نرخ مالیاتها و سایر عوارض مرتبط با خودروسازی موجب کاهش هزینهها و مقرون بهصرفه شدن تولید میشود.»
مشکل با 10درصد دیگر افزایش قیمت حل نمیشود
اما یک کارشناس اقتصادی در خصوص اینکه آیا در شرایطی که قدرت خرید مردم و سطح درآمدی مردم بهشدت کاهش پیدا کرده است، افزایش قیمتها بهنفع خودروسازان و صنعت خودرو خواهد بود یا منجر به نابودی صنعت خودرو خواهد شد، به روزنامه «دنیای خودرو» میگوید: «قبل از اینکه تحریمهای خارجی روی صنعت خودرو کشور اثرگذار باشد، نابسامانی، سوءمدیریت و آشفتگی موجود این صنعت را از پای در آورده است.» محمد بیاتیان میافزاید: «در بحث افزایش قیمت، دلیلی ندارد که شورای رقابت بخواهد مثلا 10درصد دیگر روی قیمت خودروها بگذارد. در این شرایط دخالت شورای رقابت معنی ندارد. اگر آزادسازی قیمت را در شرایط مناسب مد نظر داشته باشیم به مرور زمان شاهد تنظیم بازار خواهیم بود.» وی در خصوص قدرت خرید مردم تاکید میکند: «واقعیت این است که توانایی اقتصادی مردم به سمتی میرود که شاید دیگر توان خرید یک خودرو 30میلیون تومانی را هم مانند قبل نداشته باشند. ضمن اینکه مردم نسبت به آینده فضای اقتصادی هم نگران هستند و اگر پولی هم داشته باشند سعی میکنند با خرید ارز و سکه ارزش آن را حفظ کنند. در چنین شرایطی اگر کسی هم در خرید یا تعویض خودرو مصمم باشد، به بازار خودروهای کارکرده روی خواهد آورد.»