به گزارش «اخبار خودرو»، اوایل سال 72 باتوجه به رویکرد برنامه اول توسعه، مناطق آزاد تجاری در کشور شکل گرفتند، اما عملکرد این مناطق طی سال‌های گذشته نشان می‌دهد که نه‌تنها نتوانسته‌اند در راستای اهداف اصلی خود نظیر تولید، صادرات و انتقال تکنولوژی گام بردارند، بلکه در مقابل، واردات کالاهای مصرفی و لوکس در این مناطق شدت گرفته است. در حال حاضر 7 منطقه آزاد تجاری در کشور وجود دارند که شامل جزایر کیش و قشم، بندر چابهار، بندر انزلی، ارس، اروند و ماکو می‌شود.

یکی از امتیازات مناطق آزاد کشور، اعطای مجوز واردات خودرو بدون پرداخت حقوق ورودی است. این وسایل نقلیه توسط سازمان منطقه پلاک می‌شوند و در محدوده‌های معینی قادر به تردد خواهند بود.

اصلی‌ترین مشخصه شناخت مناطق آزاد تجاری بین عامه مردم، وجود خودروهای لوکس و گرانبهایی است که بدون پرداخت حقوق ورودی به این مناطق وارد می‌شوند. اما باید به این نکته اشاره شود که خودروهای دارای پلاک منطقه آزاد تنها می‌توانند در محدوده‌های مشخص‌شده تردد کنند و قادر نیستند در سرزمین اصلی با آن پلاک عبور و مرور داشته باشند.

خودروهای پلاک منطقه در صورتی می‌توانند از محدوده تردد خارج شوند که مجوز خروج از گمرک مستقر و پلیس راهنمایی و رانندگی را اخذ کنند. در صورت اخذ این مجوز، پلاک خودرو با پلاک گذرموقت تعویض شده و خودرو برای مدت‌زمان محدود که معمولا یک ماه در سال تعیین می‌شود، اجازه تردد در داخل و خارج از محدوده تردد را دریافت می‌کند.

این مجوز خروج که اصطلاحا مرخصی نامیده می‌شود، امسال تنها در برخی مناطق آزاد، اجرایی و سبب شده است موج انتقادات مردم برخی از مناطق آزاد دیگر نظیر جزیره کیش شکل بگیرد. سازمان منطقه آزاد کیش چند سالی است که در زمینه صدور مجوز مرخصی همکاری لازم را انجام نداده و تنها در برخی موارد با اعمال محدودیت‌های شدید اقدام به صدور این مجوز کرده است. گفتنی است در حال حاضر صدور مرخصی برای خودروهای آمریکایی و خودروهایی با حجم موتور بیش از 2500‌سی‌سی در این منطقه مقدور نیست.

اما منطقه آزاد اروند که شامل بخش‌هایی از آبادان، خرمشهر و اهواز می‌شود، به‌تازگی صدور مرخصی برای خودروهای با حجم موتور 2500سی‌سی به بالا را آزاد کرده و حجم عظیمی از خودروهای این منطقه با دریافت پلاک گذرموقت به سرزمین اصلی کشور سفر کرده‌اند. اما نکته‌ای که در خصوص برخی مناطق مشاهده شده، تهیه پلاک جعلی گذرموقت توسط برخی افراد سودجو است که سبب شده تعداد زیادی از خودروهای آمریکایی، راهی سرزمین اصلی شوند. به عنوان مثال طبق اطلاعات به‌دست آمده از برخی ساکنین منطقه آزاد اروند، خروج خودروهای غیرمجاز از این منطقه به دو صورت انجام می‌شود که رایج‌ترین آن تهیه و ساخت پلاک و مدارک جعلی گذرموقت است. اما روش دیگر، دریافت مجوز مرخصی برای خودروهای مجاز بوده که پس از دریافت پلاک گذرموقت که برخی با سوءاستفاده آن را روی خودروهای غیرمجاز که عموما آمریکایی هستند، نصب می‌کنند.

حال موضوع مهمی که در این میان مطرح می‌شود، این است که تردد خودروهای غیرمجاز در سرزمین اصلی ممکن است پیامدهای ناگواری را در پی داشته باشد که به‌دلیل قانونی نبودن و نداشتن مدارک قانونی، امکان هیچ‌گونه پیگردی وجود ندارد. از سوی دیگر مسئولان مربوطه می‌گویند: با استفاده از سیستم GPS یا اعطای محدود مجوز مرخصی جهت ارائه به پلیس‌راه، تردد این خودروها کاملا تحت کنترل است و امکان سوءاستفاده وجود ندارد اما گفته‌های برخی بومیان حاکی است امکان تخلف و جعل وجود دارد و در عمل نظارت‌های لازم صورت نمی‌گیرد.

گفتنی است در صورت مشاهده تردد خودروهای منطقه آزاد به‌صورت غیرقانونی در سرزمین اصلی، خودرو به‌عنوان کالای قاچاق توقیف می‌شود.