به گزارش «اخبار خودرو»، هنگام انتخاب روغن‌موتور مناسب، کار وقتی سخت می‌شود که با کمی بررسی در زیر پوست بازار به این نتیجه می‌رسیم که بازار روغن‌موتور به جولانگاهی برای خارجی‌نماها و برندهای معتبر خارجی ولی تقلبی و پرشده در زیرپله‌های کشورمان تبدیل‌شده است.
در شرایطی که تعویض‌روغنی‌ها به‌عنوان مرجع تاثیرگذار در انتخاب مشتریان نقش اساسی ایفا می‌کنند و در اکثر مواقع نیز هیچ اطلاعی از ساختار روغن و استانداردهای آن ندارند، محصولات تقلبی همچنان می‌توانند به آینده فروش خود در ایران مطمئن باشند. اما برای انتخاب یک روغن‌موتور مناسب و متناسب با تکنولوژی موتور خودرو باید به چه مواردی دقت کرد؟ آیا در آشفته بازار روغن موتور در ایران، تنها به نام و نشان برندهای معتبر خارجی می‌توان اعتماد کرد و تولیدات باکیفیت داخلی را به جرم سود کمتری که برای مراکز تعویض‌روغنی دارند و باید با نرخ مصوب سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان عرضه شوند، از دامنه انتخاب حذف کرد؟
آشنایی با استانداردهای بین‌المللی روغن‌موتور در دنیا
روغن موتورها در دنیا با سه استاندارد شناخته می‌شوند. استاندارد API آمریکا، ACEA اروپا و JASO ژاپن که دراین‌بین استاندارد API آمریکا شناخته‌شده‌تر است و اغلب شرکت‌های تولیدکننده روغن موتور، محصولات خود را با این استاندارد به بازار عرضه می‌کنند. اما نکته جالب که باید به آن توجه کرد، درجه کیفیت روغن‌های موتور با توجه به استاندارد API است. روی هر قوطی روغن‌موتور بعد از درج استاندارد API چند حرف انگلیسی هم دیده می‌شود.
حرف S بیانگر روغن مناسب برای موتورهای بنزین‌سوز است و حرف C نیز بیانگر روغن مناسب برای موتورهای دیزلی. اما حرف بعد از S در موتورهای بنزین‌سوز از A تا N بسته به کیفیت روغن‌موتور درج می‌شود که هرچه به سمت N حرکت می‌کنیم، روغن از کیفیت بالاتری برخوردار است و با خیال راحت می‌توان آن را در خودروهایی با تکنولوژی بالا به‌کار برد.
تفاوت روغن‌پایه معدنی با سینتتیک
هر روغن‌موتور از دو بخش تشکیل می‌شود؛ روغن‌پایه و مواد افزودنی شیمیایی که به ادتیوها معروف هستند. روغن‌پایه معدنی از برش روغنی حاصل از پالایش خام به‌دست می‌آید و در سه سطح کیفی روغن‌پایه یک، دو و سه تولید می‌شود. در این رده‌بندی با حرکت از روغن‌های پایه گروه I به سمت گروه III، شاخص گرانروی و درصد مواد اشباع، افزایش و درصد گوگرد روغن‌پایه کاهش می‌یابد.
این ویژگی‌ها موجب می‌شود در ترکیب با مواد افزودنی، روانکار عمر و کارایی بیشتری داشته باشد. اما روغن‌های سینتتیک با استفاده از روش‌های شیمیایی تولید می‌شوند. مهم‌ترین روغن‌های پایه سینتتیک را پلی‌آلفا الفین‌ها، استرها و پلی‌آلکالین گلایکول‌ها تشکیل می‌دهند. از این روغن‌های پایه برای تولید روانکارهای مدرن و پیشرفته استفاده می‌شود.
آیا روغن موتور ایرانی به درد ماشین‌های خارجی می‌خورد؟
تولید روغن‌موتورها برای گرانروی‌های 10W40 به پایین که فعالیت موتور در هوای سرد و گرم را تضمین می‌کند، نیاز به روغن‌پایه دو، سه و چهار دارد. روغن‌پایه‌هایی که پالایشگاه‌های داخلی امکان تولید آن را ندارند. همین مهم باعث شده است بسیاری افراد در بازار این موضوع را مطرح کنند که روغن موتورهای ایرانی به‌دلیل استفاده از روغن‌های پایه تولید داخل که اغلب 1 و 1+ هستند، کیفیت لازم برای استفاده در موتورهای جدید و پیشرفته را ندارند.
برای پاسخ به این سوال سراغ معاون پژوهش و بازاریابی شرکت نفت بهران می‌رویم؛ بزرگ‌ترین و قدیمی‌ترین شرکت تولیدکننده روغن موتور در کشور که سابقه 50ساله در تولید انواع روانکارهای خودرو و صنعتی دارد و چندی است که محصولات جدیدی را برای استفاده در خودروهای پیشرفته و روز دنیا تولید و روانه بازار کرده است.
حمیدرضا فراهانی دراین‌باره می‌گوید: پالایشگاه‌های ایران تنها توان تولید روغن‌پایه 1و 1+ را دارند. این در حالی است که از نظر علمی می‌توان فراورده‌های نفتی پایه یک، دو و سه را به روش‌های هایدروتریت و هایدروکرک تولید کرد که متاسفانه تکنولوژی تولید این محصولات به‌دلیل انحصار شرکت‌های آمریکایی در ایران وجود ندارد. علاوه‌بر این روغن‌های پایه سنتتیک نیز که به‌عنوان روغن‌پایه گروه 4 طبقه‌بندی می‌شوند، برای تولید نیاز به دانش بالایی دارند و در حال حاضر امکان تولید آنها در داخل کشور وجود ندارد.
با این حال شرکت نفت بهران به‌دلیل سهم بازار بالایی که در کشور دارد، این سیاست را در پیش‌گرفته است تا خود را به روغن‌های پایه گروه یک که در داخل تولید می‌شوند، محدود نکند و محصولات روز دنیا را با واردکردن روغن‌پایه گروه دو، سه و چهار به کشور تولید کند. بر همین مبنا شرکت نفت بهران بزرگ‌ترین واردکننده روغن‌پایه گروه‌های دو به بالا لقب گرفته و در بعضی سال‌ها تا 60میلیون‌لیتر روغن‌پایه به کشور وارد کرده است. این روغن‌ها از کشورهای اروپایی و کشورهای شرق آسیا مانند کره و مالزی تامین می‌شوند.
هیبریدها هم از روغن‌های خارجی بی‌نیاز شدند
به گفته فراهانی، تمرکز اصلی نفت بهران تولید محصول نهایی باکیفیت برای استفاده در تمام خودروهای موجود در بازار است و برای رسیدن به این آرمان، واحد تحقیق و توسعه بهران با ترکیب انواع مختلف روغن‌های پایه وارداتی و داخلی و همچنین باکیفیت‌ترین نوع مواد افزودنی، موفق به تولید روغن‌های موتور باکیفیت و پیشرفته با درجه گرانروی 5W30 و 0W20 ویژه خودروهای هیبرید شده است.
وی با تاکید بر اینکه این روغن‌ها با استفاده از روغن‌پایه تمام سینتتیک تولید می‌شوند این اطمینان را داد که پیشرفته‌ترین خودروهای بازار ایران می‌توانند از باکیفیت‌ترین روغن‌موتور استفاده کنند و محصولات داخلی را بدون نگرانی از تقلب و پر شدن در کارگاه‌های زیرزمینی به‌کار ببرند.
بازار روغن‌های تقلبی که این روزها بسیار داغ شده، مشکلات بسیاری را برای صاحبان خودروهای خارجی ایجاد کرده است؛ موضوعی که روزنامه «دنیای‌خودرو» در شماره‌های بعدی خود به‌صورت کامل به آن خواهد پرداخت.
۱۹:۱۷ - ۱۳۹۷/۰۷/۱۵
