به گزارش «اخبار خودرو»، استفاده از سوخت‌های فسیلی در کلان‌شهرها معضل اصلی اما قابل تعدیل در چرخه حمل‌ونقل است. در بسیاری از کشورها، یاری دولت‌ها برای جایگزینی خودروهای هیبرید توانسته است به نوسازی و جایگزینی سرعت ببخشد. در حالی که در ایران وارونگی و آلودگی هوا در دولت‌های مختلف، همیشه گریبان پایتخت و کلان‌شهرهای کشور را فشرده و راهکارهای متعدد ازجمله تعطیلی مدارس، محدودیت‌های ترافیکی و طرح زوج‌وفرد کمکی به رفع مشکل آلودگی هوا نکرده است.
جلوگیری از انتشار مواد آلاینده محیط‌زیست و تلاش برای داشتن هوای پاک در سده گذشته به یک مبارزه بین‌المللی تبدیل شده است. هوا، مرزهای قانونی و بین‌المللی را به رسمیت نمی‌شناسد و هیچ‌کس این روزها در مقابل تهاجم هوای آلوده ایمن نیست. در شرایط فعلی، مساله اصلی به شهرهای پرجمعیت مربوط می‌شود، شهرهایی که مدت‌هاست شهروندانش با پدیده وارونگی هوا در آرزوی آسمانی پاک برای نفس کشیدن هستند و کارشناسان و مجامع زیست‌محیطی در عرصه‌های جهانی در این‌باره به این نتیجه رسیده‌اند که حمایت از محیط‌زیست و منابع طبیعی، امری اجتناب‌ناپذیر و حیاتی به شمار می‌آید.
مهناز رمضانی، کارشناس صنعت خودرو در این خصوص معتقد است: «بایدها، نبایدها، گفتنی‌ها و ناگفتنی‌ها برای رهایی از مشکل آلودگی به‌عنوان معضل کهنه دنیا تاکنون ازسوی دست‌اندرکاران و کارشناسان مختلف مطرح شده است اما حکایت همچنان به قوت خود باقی می‌ماند. زیرا مدیران بلندپایه و اجرایی کشورمان به‌دلیل اطلاع‌رسانی نادرست، در سال‌های گذشته از کنار برخی راهحلها بدون اعتنای کافی عبور کرده‌اند و ذهن آن‌ها بیشتر مشغول پرسش‌های غیرفنی بوده است.»
پیگیری‌های شرکت‌های واردکننده خودرو درباره رفع ممنوعیت واردات خودروها بهویژه هیبریدها به کجا رسیده است؟ آیا امکان آزادسازی واردات این قبیل خودروها پیش‌از خودروهای بنزینی وجود دارد؟
شنیده‌ها حاکی از درخواست خصوصی وزیر صنعت از رئیس‌هیات‌دولت برای رفع ممنوعیت واردات خودروها با سوخت پاک و تعیین‌تکلیف این موضوع طی یکی، دو هفته آینده است. باتوجه به حضور فردی همچون آقای رحمانی در کابینه دولت انتظار شرکت‌های نمایندگی از وزارت صنعت بالاتر رفته، زیرا وی از بدنه اجرایی وزارتخانه به این پست رسیده است و با تمام مشکلات صنعت و شرکت‌های واردکننده خودرو از نزدیک آشنایی دارد. البته رفع ممنوعیت کلی واردات خودرو بعید به‌نظر می‌رسد اما ترخیص خودروهای مانده در گمرک با اولویت خودروهای هیبرید دور از ذهن نخواهد بود.
کشورهای توسعهیافته درخصوص کاهش آلودگی هوا چه اقداماتی انجام داده‌اند؟ آیا راهکارهای کشورهای صنعتی می‌تواند در ایران نیز راهگشا باشد؟
آن‌ها شاه‌کلید دستیابی به این مهم را کاهش مصرف سوخت‌های فسیلی از طریق استفاده از خودروهای هیبرید، خارج‌کردن خودروهای قدیمی و فرسوده با حفظ حقوق مصرف‌کننده و همچنین حمایت از استفاده‌کنندگان خودروهای هیبرید با طرح‌های تشویقی مختلف ازسوی دولت می‌دانند. هرچند مشکل آلایندگی و پدیده آلودگی هوا مختص منطقه‌ای خاص در جهان نیست زیرا تمام کشورها به‌نوعی با آن دست‌وپنجه نرم کرده‌اند. هنوز هم ساکنان بسیاری از شهرها در دنیا گرفتار آلودگی هوا هستند اما شهرهایی هم در جهان هستند که به بهبود شرایط موجود می‌اندیشند و راهکارهایی که این کشورها برای مقابله با این پدیده مزاحم اتخاذ کرده‌اند، می‌تواند تجربه خوبی برای رفع مشکل جدی آلودگی هوا باشد.
اقدامات کشورهای صنعتی و درحال‌توسعه درخصوص کاهش آلودگی و جلوگیری از وارونگی هوا را چگونه بررسی می‌کنید؟ در شرایط مشابه تهران و دیگر کلان‌شهرهای ایران در این کشورها چه اقداماتی انجام شده است؟
تجربه تاریخی نشان می‌دهد مردان دولتی شهرهای آلوده‌ای ازجمله مکزیکوسیتی راهکار رهایی از آلودگی هوا را در جایگزینی خودروهای هیبرید دیدند و این کلان‌شهر ۲۰میلیون‌نفری برای رهایی از این معضل راهکارهایی را به‌صورت منسجم و سریع پیاده‌سازی کرده است. کاهش استفاده از خودروهای شخصی، بهبود و ارتقای کیفیت خودروها، گسترش شبکه‌نقلیه عمومی هیبرید و اصلاح کیفیت بنزین ازجمله تلاش‌هایی هستند که در این زمینه انجام شده است.
سیاست‌های بازدارنده استفاده از سوخت‌های فسیلی در صنعت حمل‌ونقل چه میزان در کیفیت هوا کلان‌شهرها تاثیرگذار خواهد بود؟
در یازدهمین شهر جهان یعنی هند نیز به‌گفته وزیر انرژی این کشور، از تردد خودروهای فسیلی با عمر بالا ممانعت شد و دولت قصد دارد به‌سوی خودروهای هیبرید و تمام‌الکترونیکی حرکت کند. همچنین دهلی‌نو با اتخاذ سیاست‌های تشویقی و تنبیهی، به جمع شهرهایی در جهان پیوسته است که درصدد کاهش آلودگی هوا و ترافیک در قالب برنامه‌ای جامع و مدرن هستند. برخی کشورهای جهان برای کاهش میزان آلودگی هوا با اعمال قانون، استفاده از سوخت‌های پاک را اجباری کرده‌اند، قوانینی که با نقص آن شهروندان مجبور به پرداخت جریمه می‌شوند. در بسیاری از این شهرها، شهرداری‌ها در رأس امور قرار می‌گیرند و مدیریت متمرکز و مسئولیت واحد مقابله با آلودگی هوا را عهده‌دار می‌شوند و با سیاست‌های سختگیرانه استفاده از خودروهایی با سوخت پاک و بهبود عملکرد موتورها موفقیت چشمگیری به‌دست آورده‌اند.
با توجه به تمایل مصرف‌کنندگان خودرو به استفاده از خودروهای هیبرید در کشور چه تدابیری را در جهت سرعت بخشیدن به جایگزینی تکنولوژی هیبرید به جای خودروهای فسیلی‌سوز موثر می‌دانید؟
استفاده از سوخت‌های جایگزین یکی از محورهای اصلی فعالیت‌های شهری است و خودروهای شخصی مقام‌های دولتی کشورهای توسعهیافته نیز در این مسیر تغییر کرده است. مواردی که برشمرده شدند، یک هدف اصلی را دنبال می‌کنند و آن مقابله با آلودگی هوا و در رأس آن سلامت‌محوری و حمایت از حقوق مصرف‌کننده است. در کشور ما نیز نسخه‌هایی در دولت‌های مختلف برای رفع معضل آلودگی هوا پیچیده شد البته هیچ‌وقت هم موجب درمان نشد. شورای شهر تهران نیز پیشنهادهایی را مطرح کرد که در میان این طرح و پیشنهادها، مقایسه‌ای بین مصرف سوخت خودروهای فسیلی با حدود ۱۰لیتر در روز و خودروهای پاک بین ۳ تا ۵لیتر صورت گرفته بود. موضوع اصلی این‌است که صورت‌مساله‌ها تا زمانی که درحد طرح‌موضوع باشند، هیچ کمکی به تحقق هدف اصلی نمی‌کنند و تا زمانی که هماهنگی بین دستگاه‌های مختلف و تعیین‌تکلیف یک سازمان به‌عنوان متولی و مسئول برای نظارت نباشد، ممکن نیست. اگر در کشور ما به این مهم دست یافتیم که یکی از محسوس‌ترین راه‌های رسیدن به هوای پاک کاهش سوخت‌های فسیلی و استفاده از خودروهای با سوخت پاک است، اول باید در جهت تامین زیرساخت‌های تولید داخل تلاش کرد و دوم در شرایط کنونی که این زیرساخت‌های تولیدی نیازمند زمان، هزینه و انتقال فناوری هستند، باید فرصت را غنیمت شمرد و از خودروهای وارداتی هیبرید بهره‌مند شد و با فرهنگ‌سازی و حمایت‌های ویژه دولتی، مصرف‌کنندگان را تشویق به استفاده از این خودروها کنیم، خودروهایی که به‌صورت بنزینی و برقی تردد می‌کنند و امروزه با تغییر نسل سوخت خودرویی در دنیا روزبه‌روز درحال پیشرفت هستند.
خواستههای کارشناسان و مصرف‌کنندگان در ورود تکنولوژی هیبرید به بازار خودرو افزایش یافته است. این موضوع را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
تعریف خودروهای هیبرید بارها از زبان و قلم کارشناسان فنی مطرح شد و امروزه کمتر کسی به تاثیر تردد این خودروها در آلودگی هوا واقف نباشد و همین امر موجب شد بسیاری از افراد حقیقی و حقوقی مصمم باشند دولت حمایت‌های ویژه‌ای از خودروهای کم‌مصرف داشته باشد تاجایی‌که این پیگیری کش‌وقوس‌هایی را بین دولت و مجلس به وجود آورد. درنهایت، با تشکیل جلسات مکرر با حضور کارشناسان استاندارد و فنی، مقرر شد تصمیمات جدی و اساسی نمایندگان مجلس درباره حمایت‌های دولت و مجلس از خودروهای هیبرید انجام شود.
نظر نمایندگان مجلس در کمیسیون صنعت درخصوص مستثنا شدن خودروهای هیبرید از دیگر خودروها در صنعت واردات چقدر عملی به‌نظر می‌رسد؟
خودروهای هیبرید که افزایش تعرفه و قانون ممنوعیت واردات خودرو به‌صورت رسمی گریبان‌گیر دیوار کوتاهش شد ولی با بررسی‌های کارشناسانه فنی، باردیگر برای تصمیم‌گیری مجدد در کمیسیون صنعت مجلس مطرح شد. نگاه ویژه به خودروهای هیبرید در طرح ساماندهی صنعت خودرو می‌تواند راهگشا باشد.
تصمیمی که قطعا خوشایند خواهد بود و محبوبیت دولت و مجلس را دوچندان خواهد کرد، زیرا این تصمیم مستقیما تاثیراتش بر رفع معضل آلودگی هوا موثر بوده و رفع آلودگی هوا همواره دغدغه اصلی مسئولان و مردم کشور بوده است. البته این اقدام فقط یک گام مفید و موثر محسوب می‌شود. البته راه‌های دیگری نیز وجود دارد که باید درباره آن‌ها نیز تحقیق و بررسی شود تا در جهت اهداف اصلی با تمرکز بر سلامت گام نهاد.
۱۰:۱۷ - ۱۳۹۷/۰۹/۰۸
