به گزارش «اخبار خودرو»، احتراق شکل گرفته در خودروها بهغیر از تولید قدرت، گازهای آلایندهای را در بردارد که علاوهبرتاثیر منفی بر سلامت انسانها، سبب تخریب محیطزیست نیز میشوند و درحالت کلی در دسته گازهای سمی قرار میگیرند.
افزایش روزبهروز تعداد خودروها و به موازات آن، بالا رفتن میزان تولید آلایندهها سبب شد جامعه جهانی برای کنترل و نظارت بر میزان سطح آلایندگی ناشیاز احتراق خودروها، قوانین و استانداردهایی را وضع کنند که مهمترین استاندارد، بهعنوان «استاندارد یورو» در دنیا شناخته میشود.
این استاندارد بیانگر حد مجاز میزان آلایندگی خودروها و براساس تکنولوژی پیشرانه از نظر سوخت دیزلی یا بنزینی، متفاوت است. آلایندههای مجاز در این استاندارد به تفکیک برحسب گرم برمسافت طیشده برمبنای کیلومتر بیان میشود. نخستین سطح این استاندارد در سال 1992 میلادی تصویب شد.
در آن زمان سطح مجاز آلاینده خودروهای بنزینی برای منوکسیدکربن 2.72 گرم بر کیلومتر، برای هیدریدکربن و اکسیدهای نیتروژن نیز 0.97 گرم برکیلومتر بود. اما در سال 1996 برای کاهش میزان آلایندههای خودروها سطحدوم این استاندارد یا یورو2 معرفی شد. در استاندارد یورو2 خودروهای بنزینی مجاز بودند 2.2گرمبرکیلومتر منوکسیدکربن، 0.5 گرم برکیلومتر هیدریدکربن و اکسیدهای نیتروژن تولید کنند.
سال 2001 میلادی استاندارد سطح آلایندههای سختگیرانهتر شد و هر خودرو باید 2.3 گرم برکیلومتر منوکسیدکربن، 0.20 گرم برکیلومتر هیدرید کربن و درنهایت 0.15 گرم برکیلومتر اکسیدهای نیتروژن تولید میکرد. اما باتوجه به جهش علم الکترونیک و افزایش تعداد خودروهای تولیدی در سال 2005 استاندارد یورو ارتقا یافت و یورو4 معرفی شد.
در استاندارد یورو4 هر خودرو مجاز بود 1.0 گرم برکیلومتر منوکسیدکربن، 0.08 گرم برکیلومتر اکسیدهای نیتروژن و 0.10 گرم برکیلومتر هیدریدکربن تولید کند. درحالحاضر این استاندارد برای خودروهای تولید داخل اجرا میشود.
اما با گذشت سهسال، در سال 2008 صنعت خودرو دنیا مجبور به رعایت سطح استاندارد یورو 5 برای خودروهای تولیدی خود شد. در این استاندارد 1.0 منوکسیدکربن، 0.06 اکسیدهای نیتروژن، 0.10 هیدرید کربن به ازای هرگرم برکیلومتر باید از خودروها منتشر شود. چند سال پس از اجرای آن استاندارد یورو6 در سال 2014 معرفی و خودروسازان مجبور به اجرای آن شدند. این استاندارد زمانی معرفی شد که میزان تولید خودروهای هیبرید نسبتبه گذشته افزایش یافته بود و خودروسازان بهمنظور کاهش میزان آلایندگی محصولات خود باید تکنولوژیهای جدید را بهکار میگرفتند تا مقدار آلاینده مجاز را کاهش دهند. در این سطح استاندارد مقدار منوکسیدکربن 1.0، هیدریدکربن 0.10 و اکسیدهای نیتروژن0.06 مجاز هستند که از خودرو انتشار یابند.
اگر به ارقام و استانداردها در سالهای مختلف نگاهی کنیم، درمییابیم هریک از آنها نسبتبه استاندارد قبلی خود سختگیرانهتر بودهاند و تمام خودروسازان در دنیا نیز ملزم به رعایت آن هستند. البته در برخی کشورها بهدلایل برخی مشکلات صنعتی، زیرساختی یا تکنولوژی، رعایت استانداردهای جدید با تاخیر چندساله اجرا میشود.
هدف از تدوین چنین استانداردهایی و همچنین افزایش سختگیریها ازسوی سازمانهای نظارتی، کاهش جدی میزان آلایندگیهای ناشیاز خودروهاست. در این جا باید اشاره کرد آلودگی هوا در کلانشهرهای کشور ما بهدلیل وجود ذرات معلق در گازهای خروجی از اگزوز یا PM بوده اما آلاینده ناشیاز احتراق خودروها در اروپا، NOX یا اکسیدهای نیتروژن است.
چه اقداماتی درراستای اجرایی شدن استانداردها انجام شده است؟
بهمنظور کاهش میزان آلایندگی خودروها و دستیابی به سطحهای جدید استاندارد یورو، سه اقدام اساسی انجام شده است. نخست آنکه خودروسازان با بهبود تکنولوژی عملکرد موتور، تغییر در طراحی پیشرانه و همچنین استفاده از تکنولوژیهای جدید سعی کردند فرآیند احتراق را به حالت ایدهآل نزدیک کنند. حرکت در این راستا سبب کاهش آلایندگی ناشیاز احتراق میشود.
در اقدام دوم با پالایش گازهای خروجی و تعبیه سیستمهای کنترل آلایندگی، خودروسازان سعی میکنند مقدار آلودگی احتراق را کاهش دهند. شاید یکی از موثرترین راهها در کاهش آلودگی نیز بهرهگیری از فنآوریهای ساختهشده در این راستا باشد.
نکته آخر آنکه، هرچقدر هم تکنولوژی پیشرانه بهبود یابد و فنآوریهای تعبیهشده در خودرو گسترش پیدا کند، تا زمانی که کیفیت سوخت افزایش نیابد، کاهش آلایندگی شکل نخواهد گرفت. همین امر سبب شده است کیفیت سوختها همگام با استانداردهای یورو ارتقا یابد و درواقع از همان شاخص استاندارد برای تعیین سوخت نیز استفاده شود.