به گزارش «اخبار خودرو»، خودروها و جاده‌ها همچنان رقیب بی‌بدیل و سرسخت حیات و زندگی ایرانی‌ها هستند و با عزرائیل دست در دست هم، مسافران را به سفری بی‌پایان می‌فرستند. هنوز رخت بهار از تن‌ها به در نیامده، آمار مسافران ابدی اعلام شده است. در نوروز 98 و در روزهایی که قرار بر سفر و تمدد اعصاب است، خودروهای سواری پیشتاز تصادفات جاده‌ای بوده‌اند.

براساس آمار پلیس راهور، در تعطیلات نوروزی سال 97، یک‌هزار و ۲۱ نفر در تصادفات رانندگی جان خود را از دست دادند. طبق این اعلام استان‌های فارس، کرمان، اصفهان، سیستان‌وبلوچستان و خوزستان رکورددار بیشترین کشته‌های تصادفات رانندگی نوروز 97 بودند. در نوروز سال 96 نیز به‌گفته سازمان هلال‌احمر در هر 45‌دقیقه و بر اساس اعلام جانشین فرمانده نیروی انتظامی در هر 71 دقیقه یک نفر جان خود را در تصادفات از دست داد. این آمار نسبت‌به سال قبل از آن 9درصد افزایش را نشان می‌داد.  

سواری‌ها جان می‌گیرند

 به‌نظر می‌رسد طولانی بودن تعطیلات نوروزی، علاوه‌بر آن که فرصت مناسبی برای سفر بوده اما زمانی است برای افتادن در دامان مرگ و آغاز سفری بی‌بازگشت.

سرهنگ قاسمیان، رئیس پلیس ترافیک شهری پلیس راهور در دوم فروردین ماه اعلام کرد از ابتدای اجرای طرح نوروزی پلیس، تصادفات رانندگی در جاده‌ها، ۱۲۰ کشته و ۲۸۰۰ مجروح برجا گذاشته است.
سردار سیدکمال هادیان‌فر، رئیس پلیس راهور ناجا، بدون آن که تعداد دقیق کشته‌شدگان تصادفات نوروزی را اعلام کند، می‌گوید: «خودروهای سواری سهم ۷۹درصدی در تصادفات نوروزی داشته‌اند.»
وی در تحلیل این آمار می‌افزاید: «از این تعداد ۲۸.۵ درصد با فراوانی ۱۷درصد مربوط به پراید (خودروهای سایپا)، ۲۶درصد پژو، ۲۵.۲درصد سایر خودروها، ۱۰درصد وانت‌ها، ۰.۶درصد اتوبوس و مینی‌بوس‌ها، ۴.۲درصد وسایل نقلیه سنگین و ۵.۵درصد سایر وسایل نقلیه بوده است.

  آمارمرگ به توسعه نرسید

آمار کشته‌های حاصل از تصادفات سیر صعودی دارد و طبق آمار سالانه 20 هزار نفر جان خود را در تصادفات جاده‌ای از دست می‌دهند. این غیر از آمار کسانی است که به‌واسطه تصادف نقص‌عضو شده‌اند یا حیات طبیعی خود را از دست می‌دهند و در شمار معلولان قرار می‌گیرند. این در حالی است که هر سال قوانین سخت‌گیرانه‌تر می‌شود و جرایم سنگین نیز برای کنترل رانندگان خطرزا وضع شده است. همچنین با نصب دوربین‌های کنترل، سعی شده است تا افرادی که هنگام رانندگی مرتکب خطا و نقض قانون می‌شوند و رفتارشان علاوه‌بر تهدید جان خود، دیگران را نیز به مخاطره می‌اندازد، متوقف شوند، اما به‌نظر می‌رسد همچنان کنترل مرگ‌ومیرهای جاده‌ای سخت‌تر از آن است که بتوان آمارها را نزولی کرد.
ایران در بین 10 کشوری است که بیشترین آمار تصادفات و کشته‌های حاصل از آن را دارد و به‌همین‌دلیل متحمل هزینه‌های سنگین اقتصادی و اجتماعی می‌شود. برخی کارشناسان اقتصادی هزینه اقتصادی تصادفات را (با چشم‌پوشی از هزینه‌های اجتماعی آن)، حدود 7 تا 8 درصد از تولید ناخالص برآورد کرده‌اند. این عدد در هر سال متفاوت است. به‌عنوان‌مثال در سال 91، معادل 500 هزار میلیارد ریال بوده و برای سال 95 این هزینه به بیش‌از 500 هزار میلیارد ریال رسیده است.
یکی از بخش‌هایی که برنامه‌های توسعه‌ای کشور بر آن متمرکز شده، برنامه‌ریزی و ارائه راهکار برای کاهش کشته‌های جاده‌ای است. 

  تمرکز بر اصلاح فرهنگ

 در سال‌های گذشته همواره بر فرهنگ‌سازی به‌عنوان نقطه طلایی اصلاح رانندگی در ایران به‌منظور کاهش تصادفات تاکید شده است اما آمارهای هرساله حاکی از آن است که یا شیوه تبلیغاتی در این سال‌ها از نظر کیفی درست نیست یا از نظر کمیت حجم آثار تولیدشده قابل‌توجه نبوده است.

دکتر عطا منظرپور، جامعه‌شناس در تحلیل تاثیر مولفه‌های فرهنگی بر آمار تصادفات به «دنیای‌خودرو» می‌گوید: «خیابان‌ها مملو از خودرو و رانندگانی است که تنها از نظر فنی شیوه روشن کردن و راندن خودرو را آموخته‌اند اما سایر اصول را نمی‌دانند یا اهمیتی به آن نمی‌دهند. به‌عنوان‌مثال می‌توان به راندن در بین خطوط اشاره کرد. حرکات مارپیچی رانندگان نشان می‌دهد آنها اعتقادی به نظم ندارند و با تصور این که پیشی گرفتن از یک خودرو می‌تواند آنها را سریع‌تر به مقصد برساند و در برخی موارد نیز موجب ترافیک‌های پیچیده‌ای می‌شوند. البته این شیوه را در سایر رفتارهای شهروندان نیز می‌توان دید. زیرا افراد برای حقوق دیگران ارزشی قائل نیستند و به اصطلاح جلو زدن در صف را نوعی زرنگی می‌دانند.»

او ادامه می‌دهد: «شاید بتوان با جدیت گفت رسانه‌ها و به‌طور خاص تلویزیون در این سال‌ها تلاشی برای فرهنگ‌سازی در رانندگی نکرده است. اگر تمرکزی که در تبلیغات، فیلم‌ها و سریال‌ها بر تجملات و تغییر سبک زندگی شده، بر اصلاح رفتارهای رانندگی و همچنین ضرورت رعایت حقوق دیگران شده بود، امروز شاهد این شیوه رانندگی و این حجم از کشته‌های حاصل از تصادفات نبودیم.»
به‌گفته او، اصلاح رفتار، یک کار زمان‌بر و مستمر است که تنها با مجازات نتیجه‌بخش نخواهد بود و نیاز به برنامه‌ریزی دارد. 

منظرپور با بیان این‌که تبلیغات فروش خودرو، تجهیزات و ادوات مرتبط به آن به‌شکل قابل‌توجهی در حال انتشار است، می‌گوید: «درصدی از این تبلیغات به اصلاح رفتارها و فرهنگ‌سازی در مورد رانندگی سالم و قانون‌مند که حافظ جان و سرمایه است، متمرکز نیست و هیچ یک از شرکت‌ها در این زمینه هزینه نمی‌کنند. در مقابل همواره نیروی انسانی به‌عنوان مقصر تصادفات معرفی می‌شود اما مقصران اصلی که در بخش آموزش کم‌کاری کرده‌اند، معرفی نمی‌شوند.»