به گزارش «اخبار خودرو»، عرضه خودرو در بورس کالا جزو مواردی بود که توسط خودروسازان پیگیری شد، اما به سرانجام نرسید. این در حالی است که بسیاری از کالاها طی سال‌های اخیر در این بورس عرضه و کشف قیمت شده‌اند. شاید اگر سازوکار مناسبی برای عرضه خودرو به‌عنوان کالایی متفاوت در بورس کالا وجود داشت، امروز خودروسازان با فراغ بال امید بیشتری نسبت به تامین مالی کسب نقدینگی و البته ادامه تولید داشتند. هدف خودروسازان از عرضه خودرو در بورس کالا، تامین نقدینگی مورد نیاز بهصورت مستقیم از خریداران است.
خودروسازان و البته خریداران به بازاری احتیاج دارند که شفافیت لازم را در زمینه قیمت محصولات داشته باشد. ضمن اینکه قیمت‌گذاری خودرو در کشور باید به قاعده مشخص و منطق صحیحی دست پیدا کند. عرضه خودرو در بورس کالا می‌تواند به تامین سریع نقدینگی و افزایش سرعت تولید به سبب کسب نقدینگی کمک کند. درعینحال اما مشکلاتی بابت عرضه خودرو در بورس کالا وجود دارد و به نظر می‌رسد به‌رغم همه تاثیرات مثبتی که بورس کالا می‌تواند بر صنعت و بازار خودرو داشته باشد، همچنان راه درازی در دستیابی به سازوکاری مشخص در این راستا وجود دارد.
قیمت‌گذاری خودرو موضوعی است که باید به صورت بنیادین حلوفصل شود تا نه مشتری ناراضی بوده و نه خودروساز بهانه‌ای برای تولید داشته باشد. بههرحال زمزمه‌های بازگشت دوباره شورای رقابت شنیده می‌شود، اما عرضه خودرو در بورس کالا که قطعا به سرعت هم تحویل مشتری می‌شود، می‌تواند بر بازار لجام‌گسیخته این روزها تاثیرگذار باشد.
مهدی رباطی، مدیرعامل کارگزاری بیمه ایران
احتیاج به مدیرانی داریم که بورس کالا را رونق دهند
قیمت‌گذاری خودرو در بورس کالا نیازمند چه مواردی است؟
عرضه کالاهای مختلف در بورس کالا این امکان را فراهم می‌آورد تا قیمت‌گذاری‌ها شفاف‌تر شود. به‌عنوان مثال در ساماندهی عرضه خودرو، مسکن و کالاهایی که کنترل قیمت آن‌ها از دست دولت خارج شده است، بورس کالا می‌تواند بسیار کمککننده باشد، اما به شرط آنکه رینگ‌های داخلی بورس کالا در این زمینه فعال شوند و دولت سازوکاری را به وجود بیاورد که در یک فضای کاملا شفاف کالایی مانند خودرو قیمت‌گذاری شود.
عرضه خودرو در بورس کالا چندبار مطرح شده اما ظاهرا به نتیجه نرسیده است. دلیل این مساله چیست؟ چرا نمی‌توان خودرو را در بورس کالا عرضه کرد؟
این نشدن‌ها در چند محور قابل بحث است؛ اول اینکه ما وقتی می‌خواهیم کاری را در کشور انجام دهیم، به حدی سختگیری‌ها و محدودیت‌های بی‌مورد برای آن وجود دارد که واقعا آن فعال اقتصادی یا بنگاه تولیدی از انجام و به پایان رساندن آن کار منصرف می‌شود. ضمن اینکه خریدار نیز از خرید منصرف می‌شود و حاضر نیست در این فرآیند پیچیده شرکت کند.
وقتی این موارد ایجاد می‌شود، بازارهای رســـمی رونق و شفافیت خودشان را از دست می‌دهند و بازارهای کاذب و ســیاه رونق می‌گیرند.
بورس کالا در این خصوص چه اقداماتی می‌تواند انجام دهد؟
اولین کاری که بورس کالا و سازمان بورس و همچنین وزارت صنعت، معدن و تجارت می‌توانند در این زمینه انجام دهند، برداشتن موانع، تسهیل معاملات در بورس کالاست.
باید این جو کاذب که ما در فضای مجازی در بحث فروش خودرو شاهد هستیم، در قالب و چارچوب مشخص قرار بگیرد تا هم فروشنده و هم خریدار بدانند قیمت محصولشان چقدر است و چه اقدامی برای خریدوفروش صحیح انجام دهند. نمونه آن بحث معاملات آتی سکه در بورس کالاست که یکی از تجربیات تلخ برای کشور و اقتصاد کشور بود.
سال گذشته به بهانه اینکه قیمت ارز و سکه در بورس کالا بالا می‌رود، معاملات آتی سکه را بستند؛ معاملاتی که بدون فشار به ذخایر بانک‌مرکزی، حجم بسیار بالایی از نقدینگی را به خود جذب می‌کرد و اگر بانک مرکزی می‌دانست چه کاری باید انجام دهد، بهراحتی و به وسیله این بازار می‌توانست بخش بزرگی از نیاز بازار را به‌وسیله منابع ریالی خودش مدیریت و کنترل کند.
اما متاسفانه این بازار را تعطیل کردند و در آخر هم دیده شد هیچ اتفاقی رخ نداد و ارز و طلا به مسیر خود ادامه داد. ما با تعطیل کردن بازارهای قانونی و رسمی تنها باعث شدیم کنترل امور از دست متولی و سیاست‌گذار اصلی و رسمی خارج شود و اداره بازار به دست فضای مجازی و بازارهای سیاه بیفتد.
اما اگر بخواهیم بهصورت کلان به مسائل مختلف ازجمله مساله قیمت خودرو و سایر کالاها نگاه بیندازیم، متوجه می‌شویم احتیاج به مدیران متخصص و جوانی داریم که نخواهند اشتباهات گذشته را تکرار کنند، مدیرانی که به بازارهای رسمی ما در بورس کالا رونق بدهند.
اگر این بازارها درست مدیریت شود و از طرف دولت مورد دستکاری‌های نامناسب قرار نگیرد، من فکر می‌کنم می‌توانیم از این ابزار در حوزه معاملات فیزیکی و حتی کالایی مانند خودرو به منظور کنترل بازار کمک بگیریم.
ایرج فرجی، مدیر کالای کارگزاری مبین سرمایه
بورس کالا به شفاف کردن قیمت خودروها کمک می‌کند
چرا عرضه خودرو در بورس کالا با مشکل مواجه شد و در نهایت نتوانست عرضه موفقی باشد؟
بهطور کلی باید بگویم این مساله شاید نقصی است که در بورس کالا وجود دارد. یعنی بحث مقاومتی است که در بازار برابر عرضه کالاهای جدید در بورس کالا ایجاد شده، ضمن اینکه عرضه‌ای هم که اتفاق افتاد و سایپا سراتو را به بورس کالا آورد، چندان به صورت جدی پیگیری نشد.
فکر می‌کنید چرا این اتفاق رخ داد و به صورت جدی به آن پرداخته نشد؟
زیرا مشخص نبود در این خصوص بازار هدف چیست و چه کسی قرار است خودرو را خریداری کند. این شیوه عرضه خودرو به نظر من بسیار بی‌هدف دنبال شد.
فکر می‌کنم برای کالاهای مشابهی هم که به بورس کالا آمده‌اند، این مشکل وجود داشته است. باید فکری به حال این مساله شود. شاید کارگزاری‌ها هم در شناساندن کالاهای جدید و بازاریابی برای آن کم‌کاری کرده باشند. البته در شرایط فعلی فکر نمی‌کنم عرضه خودرو در بورس کالا مناسب باشد.
بهطور کلی و در شرایط بهتر، آیا عرضه کالایی مانند خودرو در بورس مناسب خواهد بود؟ آیا می‌توان به رونق در بحث عرضه خودرو در بورس کالا و در آینده امیدوار بود؟
اینکه کالایی مانند خودرو مناسب عرضه در بورس کالا بوده یا خیر، بحث جدایی است. اما همهچیز بستگی به شرایط اقتصادی و بهطور کلی شرایط حال دارد. در شرایط فعلی، حقیقتا فکر نمی‌کنم عرضه خودرو در بورس کالا جوابگو باشد.
اما از یک جهت هم می‌تواند کمککننده باشد، آن هم بهمنظور تنظیم بازار است. در شرایط فعلی که قیمت خودرو بهصورت غیرواقعی رو به افزایش است، شاید محلی مانند بورس کالا بتواند به کمک بازار خودرو بیاید.
چون همه تابلو را می‌بینند و خودروها قیمت می‌خورند. بنابراین، این روزها که قیمت خودرو در بازار مشخص نیست و اصولا قیمت مشخص و باثباتی برای خودروها وجود ندارد، شاید یک نهاد رسمی مانند بورس بتواند به شفاف‌تر کردن قیمت‌ها کمک کند.
در این صورت شاید بتوان به عرضه خودرو در بورس کالا امیدوار بود. این هم مستلزم تسهیل عرضه خودرو در بورس کالا و مشخصشدن سازوکار آن است. یعنی به منظور عرضه خودرو و قیمت‌گذاری آن از یک سازوکار مشخصی استفاده شود. دولت در این خصوص نقش اصلی را ایفا می‌کند. یعنی هم می‌تواند تسهیلکننده عرضه باشد و هم از عرضه جلوگیری کند.
سعید مدنی، مدیرعامل پیشین سایپا
انجام به موقع تعهدات؛ مزیت عرضه خودرو در بورس کالا
وضعیت تامین مالی در شرکت‌های خودرویی را چگونه می‌بینید؟ عرضه خودرو در بورس کالا چه تاثیری بر این امر دارد؟
در ابتدا باید یادآور شد خودروسازان بهواسطه قیمت‌گذاری اشتباه ازسوی شورای رقابت با مشکلات بسیاری طی سال‌های اخیر مواجه شده‌اند و زیان بسیار سنگینی دیده‌اند. ازسوی‌دیگر، در شرایط فعلی مشخص نیست شبکه بانکی بتواند به خودروسازان نقدینگی تزریق کند.
بنابراین، دولت باید به ادامه تعهدات مالی به خودروسازان پایبند باشد و مابقی پولی را که قرار بود در اختیار خودروسازان قرار بدهد، تامین کند. در این شرایط خودروسازان باید ابزارهای تامین مالی دیگری نیز به راه‌های سنتی موجود اضافه کنند. به نظر من انتشار اوراق سلف یا عرضه خودرو در بورس کالا می‌تواند بخشی از نقدینگی مورد نظر آن‌ها را تامین کند.
عرضه خودرو در بورس کالا چه مزیتی می‌تواند داشته باشد؟
یکی از مزایای عرضه خودرو در بورس کالای ایران، انجام به موقع تعهدات ازسوی فروشندگان است. زیرا به‌دلیل قانونمندی و دریافت تضمین لازم در این خصوص، معامله‌گران از انجام تعهدات اطمینان کامل دارند.اما مهم‌ترین موضوعی که می‌توان به آن اشاره کرد، ایجاد شفافیت در فروش محصولات خودروسازان است. درصورتی‌که خودروها در بورس کالا عرضه شوند، خودروسازان از این طریق می‌توانند قیمت نهایی محصول خود را به مشتری عرضه و در این زمینه شفاف‌سازی کنند.
