به گزارش «اخبار خودرو»،اما در این مسیر موانعی وجود دارد که برخی آن را به تیراژ پایین خودرو در کشور و نبود صرفه و توجیه اقتصادی برای توسعه ساخت داخل نسبت میدهند و برخی دیگر هم معتقدند دولت باید سرمایه‌گذاری لازم را تقبل کند تا بومی‌سازی محقق شود. در همین زمینه امرالله امینی، کارشناس صنعت خودرو در گفت‌وگو با روزنامه «دنیای‌خودرو» اظهار کرد: «اگر می‌خواهیم صنایع قطعه‌سازی دوباره به میدان بیایند، دولت باید چتر حمایتش را با اختصاص تسهیلات ارزان، حذف مالیات‌های سنگین صنعت قطعه‌سازی و ممانعت از واردات قطعات مشابه خارجی بر سر قطعه‌سازان باز کند.»
این روزها خبرهایی درخصوص ضرورت بومی‌سازی قطعاتی که در گذشته از خارج کشور وارد می‌شد، به‌گوش می‌رسد، موضوعی که به صنعت قطعه‌سازی خودرو هم رسیده، به نظر شما شرایط برای بومی‌سازی قطعات خودرو فراهم است؟
بله، چرا اینطور نباشد؟ در ایران قطعه‌سازانی داریم که از سابقه خوبی در زمینه تولید قطعات خودرو برخوردار هستند. از همین رو، می‌توانم بگویم ظرفیت خوبی برای بومی‌سازی قطعه‌سازی در صنعت خودرو وجود دارد. قطعه‌سازان ما از دانش و ایده‌های خوبی در این زمینه برخوردار هستند، اما استفاده از آنها مشروط به این است که دولت چتر حمایتش را بر سر قطعه‌سازان باز کند. این کار هم ممکن نمی‌شود مگر اینکه حمایت‌های مالی با اختصاص تسهیلات ارزانقیمت در کنار جلوگیری از واردات قطعات مشابه تولید داخل و حذف برخی موانع و مشکلات انجام شود. در اصل مجموعه‌ای از عوامل باید دست‌به‌دست هم بدهند تا بومی‌سازی صورت بگیرد. نمی‌توانیم فقط بگوییم قطعه‌ساز تولید کند و بعد قطعات چینی را با یکسوم قیمت وارد کشور کنیم. باید حمایت‌ها منطقی و درست باشند، حمایتی که در یک چارچوب مشخص و معنی‌دار و پیوسته صورت بگیرد.
با این تفاصیل آیا فکر می‌کنید بومی‌سازی به صنعت خودرو هم نهتنها در حد حرف بلکه در حد عمل ورود پیدا کند؟
بخشی از بومی‌سازی به قطعه‌سازی برمی‌گردد. در سال 70 و حدود 28 سال پیش در تولید پژو خودکفا شده بودیم، اما الان دوباره به دوره‌ای برگشتیم که قطعات باید از خارج کشور وارد شوند. متاسفانه وضعیت صنعت خودرو ما مانند کسی است که مدتی به جلو حرکت میکند و دوباره برمی‌گردد. 20 سال پیش جلوتر از جایی که امروز ایستاده‌ایم، بودیم. این هم دلیلی ندارد جز اینکه سیاست‌های دولت‌ها نادرست است. نبود سازمان‌ها و نهادهای تصمیم‌گیرنده برای پیشرفت صنایعی همچون خودرو مسبب این اتفاقات شده است. اما به هرحال باید قدم در این راه بگذاریم.
فکر می‌کنید برای عبور از مشکلاتی که امروز مسیر قطعه‌سازان خودرو را سد کرده است، در مرحله اول باید سرمایه‌گذاری بزرگی صورت گیرد یا می‌توان از راه‌های دیگر هم موانع را کنار زد؟
یکی از راه‌ها، کنار زدن موانع سرمایه‌گذاری و مرحله بعدی آن به‌طور حتم برنامهریزی مناسب است. وقتی دولت این ادعا را دارد می‌خواهد بومی‌سازی کند، باید جلوی واردات را بگیرد. همانطور که گفتم لازم است تسهیلات ارزان را در اختیار قطعه‌ساز قرار دهد. نمی‌توان با پول گرانی که داریم، قطعه‌های به صرفه تولید کرد. باید پول ارزان در اختیار قطعه‌ساز قرار داد و خودروساز هم با افزایش تولید مسیر را برای تولید هرچه بهتر و بیشتر قطعات باز کند.
با اینکه این روزها از هرگوشه و کنار اخباری درخصوص ضرورت بومی‌سازی به گوش می‌رسد، اما برخی منتقد این طرح هستند و می‌گویند بومی‌سازی قطعات خودرو آن‌هم با این تیراژ پایین شرکت‌های خودروساز کاری بیهوده است که فقط قیمت قطعات را افزایش می‌دهد. آیا نظر شما هم همین است؟
این درست است که بومی‌سازی قطعات باعث افزایش قیمت لوازم خودرو می‌شود. اما باید این نکته را هم در نظر داشته باشیم الان فرصت‌ها را از دست داده‌ایم و رقبا ازجمله چینی‌ها این فرصت را از دست ما ربوده‌اند. تولید آن شرکت‌ها انبوه است و وقتی تولید انبوه باشد، مشکل تولید که ممکن است سودآور نباشد یا باعث افزایش قیمت شود، برطرف خواهد شد. بنابراین باید راهی پیدا کنیم تا تیراژ خودرو را افزایش دهیم.
همانطور که اشاره کردید تیراژ پایین خودرو باعث سودآور نشدن صنعت قطعه‌سازی شده است. به نظرتان برای رفع این مشکل باید چه چاره‌ای اندیشید؟
پایین بودن تیراژ خودروسازی رابطه مستقیمی با کاهش سودآوری و افزایش هزینه‌های تولید دارد. وقتی تیراژ پایین باشد، قطعه کم تولید می‌شود و قیمت تمامشده قطعه کمتیراژ هم بالاست. اگر چینی‌ها در این زمینه موفق عمل می‌کنند، به خاطر تیراژ بالای تولیداتشان است. وقتی تیراژ را بالا ببریم، قیمت متوسط تولید هر قطعه هم پایین می‌آید. اما برای عبور از این مشکل باتوجه به بازگشت تحریم‌ها و ضرورت بومی‌سازی قطعاتی که از خارج کشور تامین می‌شد، حتی مصرف‌کننده هم باید مدتی درراستای حمایت از تولید داخلی این شرایط را تحمل کند. از طرفی دولت نیز باید همهجانبه از قطعه‌سازان حمایت کند. تنها در این صورت است که می‌توانیم از شرایط فعلی عبور کنیم.
به‌نظر شما تیراژ دوکارخانه بزرگ خودروسازی کشور باید چقدر افزایش یابد تا بومی‌سازی قطعات به صرفه شود؟
الان هر کارخانه‌ای می‌خواهد دست به تولید خودرو به صرفه بزند، باید تیراژ خود را به حداقل یک‌میلیون دستگاه افزایش دهد. اما فکر نمی‌کنم مجموع تیراژ دو شرکت خودروسازی ما به یک میلیون هم برسد. بنابراین اول باید بسترهای تولید را فراهم کنیم. یکی از پیشنهادهایی که برای دور زدن به صرفه نبودن بومی‌سازی قطعات در کشور مطرح می‌شود، این است که طراحی پلت‌فرم هر دو کارخانه خودروسازی یکسان شود. کارشناسان معتقدند با این کار معضل پایینبودن تیراژ تولید خودرو
برطرف می‌شود.
چراکه درهرحال طراحی خودرو هزینه چند میلیون دلاری دارد و خودروسازها این چند میلیون دلار را ندارند، برای همین یکی از راهکارهایشان این است که حداقل در یک تولید مشترک با هم سرمایه‌گذاری کنند تا بتوانند هزینه این طراحی را بپردازند. پس از آن تولید خودرو ملی را زیاد کنند و به سمت جلو پیش بروند. به طور حتم این یک راه‌حل درست و خوب است.
اینکه می‌گویند خودروسازی کشور وابستگی 60درصدی در زنجیره تامین دارد، درست است؟
بله و البته ممکن است این وابستگی بیشتر هم باشد. متاسفانه این دست از مشکلات فقط مختص خودروسازهای ایرانی است. البته خودروسازهای بزرگ دنیا به یکدیگر وابستگیهایی دارند که بسیار کمتر از این میزان است اما به این دلیل که با هم ارتباط دارند و تعرفه‌ای برای شرکت‌های اروپایی و امریکایی وجود ندارد، با این مشکلات روبه‌رو نیستند.
در مقابل، این موارد برای ما که می‌خواهیم اجناس را از خارج وارد کنیم، تعرفه داریم و تحریم هم هستیم، مشکلسازتر است. آنها بسیار راحت می‌توانند بین خودشان تعرفه‌هایشان را پایین بیاورند. از این رو، در دنیا خودکفایی معنایی ندارد اما شرایط کنونی کشور چون تحریم هستیم و جلوی توسعه صنعتی‌مان را گرفته‌اند، متفاوت است.
به نظر شما با شرایط فعلی قطعه‌سازها توان توسعه و تنوع تولید را دارند؟
بله، شرایط اگر هموار شود این اتفاق رخ خواهد داد. اما برخی قطعهسازهای ما وقتی دیدند سود در تولید نیست، وارد کسبوکارهای دیگری شدند. بنابراین الان دولت باید حمایت کند تا آنها بیایند. اکنون قیمت دلار و زمین بالا رفت. قطعه‌ساز رغبتی به صرف هزینه‌های گزاف برای تولید ندارد. اکنون زمان آن است دولت با اجرای سیاست‌های تشویقی برای قطعه‌سازان آنها را دوباره به این مسیر بازگرداند. البته این برگشت بسیار سخت است اما امید داریم این اتفاق رخ دهد.
