گرچه درروزهای اخیر مکرر اعلام میشد قیمت سوخت افزایش نخواهد یافت و وزیر نفت بر نبود دستورالعملی بهمنظور افزایش قیمت بنزین اصرار میورزید، سرانجام با افزایش سهبرابری سوخت درکشور روبهرو شدیم. طی ساعات دیروز خبرها حاکی از افزایش قیمت بسیاری از کالاها و خدمات بهویژه حملونقل درون و برونشهری بود. هرچند مشخص نیست افزایش قیمت بنزین اصولا چهتاثیری میتواند برحمل کالا از طریق کامیونهایی داشته باشد که با سوخت گازوئیل حرکت میکنند. ضمن اینکه افزایش قیمت بنزین چرا باید روی قیمت خدمات قطار تاثیرگذار باشد.
درهمینراستا بهنظر میرسد حملونقل کشور که هنوز نتوانسته خود را از بحران تحریم بیرون بکشد و هرروز شرایط سختتری را متحمل میشود، این بار متاثر از یک تصمیم داخلی خواهد بود.
گرچه برخی کارشناسان براین باورند که افزایش نرخ بنزین روی حملونقل بینشهری باری و مسافری تاثیر مستقیمی نخواهد داشت، با تکیه بر تجارب قبلی باید پذیرای این واقعیت باشیم که افزایش نرخ سوخت، بهطور قطع درتمام صنایع گرانی را بههمراه خواهد داشت؛ چراکه هیچ صنعتی بدون وابستگی بهحملونقل قادر بهفعالیت نخواهد بود.
افزایش قیمت بهبهانه گرانی بنزین، متقلبانه است
سعید رسولی، مدیرعامل شرکت راهآهن درخصوص تاثیرپذیری حملونقل ریلی از بالا رفتن نرخ سوخت گفت: «اصلاح نرخ بنزین تاثیری درقیمت بلیت قطار نخواهد داشت؛ چراکه قرار نیست قیمت گازوئیل تغییری داشته باشد.»
وی همچنین درزمینه افزایش قیمت بلیت این شرکتها بهبهانه افزایش قیمت بنزین افزود: «قیمت بنزین ارتباط منطقی با سایر کالاها ندارد و اقدام آنهایی که بهبهانه اصلاح قیمت سوخت، نرخ کالاها را افزایش میدهند متقلبانه است.»
مدیرعامل شرکت راهآهن جمهوریاسلامی ایران یادآور شد: «مردم دردیگر کشورها بهدلیل قیمت بسیار بالای سوخت، بهمدلهای حملونقلی کممصرفتر و ارزانتر متمایل هستند که در رأس آنها حملونقل ریلی است.»
تاثیر پررنگ افزایش قیمت بنزین بر حملونقل درونشهری
درهمینزمینه سبحان نظری، رئیس کارگروه واگنهای لبهکوتاه و مدیرعامل شرکت ترکیب حملونقل براین باور است که قیمت بنزین روی حملونقل بار و مسافر دروسایلنقلیه سبک تاثیر میگذارد و مسافرانی که با تاکسی و بارهایی که با وانت جابهجا میشوند، بهطور قطع از گرانی قیمت بیتاثیر نخواهند بود.
وی به «دنیایخودرو» گفت: «البته این تاثیرپذیری اندک خواهد بود؛ چراکه قیمت سوخت نمیتواند درسبد هزینههای حملونقل تاثیر چندانی داشته باشد.»
نظری درادامه بیان کرد: «درزمینه جابهجایی بارهای سنگین با کامیون و حملونقل ریلی، همچنین قیمت بلیت درسایر روشهای حملونقلی، بعید است قیمت سوخت بتواند تاثیر مستقیم داشته باشد؛ اما ممکن است بهشکل غیرمستقیم و روانی روی این بخش تاثیرگذار باشد.»
گرانی جاده و ریل و تاثیر بر تولیدکنندگان نهایی
همچنین نظری بااشاره بهاینکه تقاضا برای حملونقل یک تقاضای اصیل نیست گفت: «تقاضا دراین بخش مشتق از تقاضا برای سایر بخشهای اقتصادی است.»
وی درادامه بااشاره بهموارد تاثیرگذار براین بخش اظهار داشت: «بهطور مثال اگر فولاد بیشتری صادر شود یا مصرف داخلی فولاد و حجم تولید پتروشیمی افزایش یابد، همچنین کالای کشاورزی چهبرای مصرف داخل و چه دربخش صادرات، تولید بیشتری داشته باشد و کالای وارداتی تامین شود، میتواند بهطور مستقیم روی کاهش یا افزایش حملونقل تاثیرگذار باشد.»
همچنین افزایش نرخ بنزین اظهارنظر کارشناسان بسیاری را بههمراه داشته است.
معاون عملیات کارگزاری بانکملی نیز درخصوص تاثیر این افزایش قیمت برحملونقل معتقد است: «رشد نرخ سوخت درصنایع بالادستی همچون فولاد و معدن بیتاثیر است؛ چراکه معمولا معادن درکنار کارخانجات فولادی قرار دارد.»
مصطفی امیدقائمی همچنین دراین راستا اعلام کرده است: «این تولیدکنندگان محصولات نهایی فولاد و شمش هستند که تحتتاثیر قرار میگیرند، چراکه حملونقل آنها چهبه صورت ریلی و چه جادهای، دچار افزایش نرخ میشود.»
ریلیها کمتر متاثر میشوند
گرچه کارشناسان صنعت ریلی کشور نظر واحدی درخصوص تاثیرپذیری حملونقل بار و مسافر از افزایش سهبرابری نرخ بنزین ندارند، برخی کارشناسان براین باورند که حملونقل جادهای تاثیر زیادی درمقایسه با ریلیها از این وضعیت خواهد داشت.
درهمینراستا معاون عملیات کارگزاری بانکملی معتقد است: «شرکتهای بزرگ که عمدتا از حملونقل ریلی استفاده میکنند، باتوجه بهاینکه سوخت درخطوط راهآهن هزینه کمتری دارد، نسبت بهجادهایها تاثیر کمتری میپذیرند؛ اما درصنایع کوچکتر که تامین مواداولیه آنها ازطریق حملونقل جادهای است، این افزایش نرخ روی بهای تمامشده آنها اثر میگذارد.»