شفیع خانی : درسال ۲۰۰۱ شرکت «گلدمنساکس» که یکموسسه سرمایهگذاری چندملیتی واقع درنیویورک است پیشنهاد ایجاد گروهی بهنام «بریک» بهمنظور پیشبینی وضعیت اقتصادی جهان و قدرتهای برتر آن در نیمقرن آینده را مطرح کرد؛ گروهی متشکل از چهارکشور برزیل، روسیه، هند و چین که درسال ۲۰۱۰ و با اضافه شدن آفریقایجنوبی به «بریکس» تغییر نام داد. نامی که از کنار هم قرار دادن حرف اول کشورهای عضو شکل گرفته است.
این کشورها نمایانگر نیمی از جمعیت جهان هستند و ۲۸ درصد قدرت اقتصادی دنیا را دراختیار دارند. همچنین این کشورها با برنامهریزی و سرمایهگذاری درحوزه هوانوردی توانستند بهپیشرفت اقتصادی قابلتوجهی دست یابند و ازکشورهای درحال توسعه بهکشورهای توسعهیافته تبدیل شوند. هند و آفریقایجنوبی را باید بهواسطه اقتصاد آنها بهعنوان دو کشور خاص دراین فهرست ارزیابی کنیم.
بریکس ؛ از صنعت هوایی تا برگزاری جام جهانی
این پنجکشور با برنامههایی نظیر آزادسازی نرخ بلیتها، تصمیمگیریها و برنامهریزیهای یکپارچه بهدور از سیاستزدگی، ادغام شرکتهای هواپیمایی کوچک بهچند شرکت هواپیمایی بزرگ، بهبود درزیرساختهای فرودگاهی کشورهای خود، سرمایهگذاری و خرید سهام شرکتهای مطرح سازنده هواپیما و تامینکننده قطعات و ایجاد تسهیلات برای سفر آسان گردشگران خارجی بهکشورهای خود و جذب گردشگر توانستند صنعت هوایی خود را ارتقا دهند؛ تاجاییکه دوسوم فرودگاههای درحال ساخت دنیا بین سال ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۶ درچین ساخته شد و این کشور توانست یک هواپیمای تجاری بهنام سی ۹۱۹ تولید کند. آفریقایجنوبی درقاره آفریقا درزمینه هوانوردی یکهتازی کرد.
هند دارای بیشترین رشد درزمینه حملونقل هوایی درجهان شد و برزیل و روسیه توانستند نقش بزرگی را درهوانوردی عمومی جهان ایفا کنند؛ اما این کشورها برای نشان دادن خود در ویترین جهانی نیاز بهبرگزاری و میزبانی تورنمنتهای مهم ورزشی را داشتند.
برای تحقق همین مهم برزیل میزبان جامجهانی فوتبال ۲۰۱۶ و المپیک تابستانی ۲۰۱۸ شد؛ آفریقایجنوبی میزبان جامجهانی فوتبال درسال ۲۰۱۰ بود؛ روسیه میزبان جامجهانی فوتبال ۲۰۱۸ شد، چین میزبان المپیک ۲۰۰۸ و هند میزبان مسابقات قهرمانی وزنهبرداری آسیا ۲۰۱۹ شد تا یکبار دیگر یادآوری کنند مطرح شدن در سطح جهانی نیازمند توسعه هوایی برای هرکشوری است.
هند؛ غول نوظهور صنعت هوانوردی
«سورش پرابو»، وزیر حملونقل هوایی هند اعلام کرده است این کشور قصد دارد تا ۱۵ سال آینده ۱۰۰ فرودگاه با بودجهای معادل ۶۰ میلیارد دلار با مشارکت بخش دولتی و خصوصی احداث کند.
روزنامه «اکونومیکتایمز» درهمین راستا خبر داد این تصمیم دولت پس از آن اعلام شد که بخش حملونقل هوایی هند بیشترین رشد را درجهان درسالهای اخیر بهنام خود ثبت کرده است.
شرکتهای هوایی هند مانند جتایرویز، اسپاسجت و ایراشیا درماه مارس سال جاری (اسفند سال گذشته) اعلام کردند قصد دارند بهمنظور افزایش سهم خود دریکی از سریعترین بازارهای درحال رشد هوایی جهان جتهای جدیدی را بهناوگان هوایی خود اضافه کنند.
شورای بینالمللی حملونقل هوایی هم اخیرا درگزارشی اعلام کرد ترافیک مسافربری هوایی هند درماه ژانویه سال جاری یک افزایش ۹/۱۷ درصدی را از خود نشان داد.
شرکت بوئینگ درسال گذشته اعلام کرد انتظار دارد شرکتهای هوایی هند دوهزار و ۱۰۰ فروند هواپیمای جدید بهارزش ۲۹۰ میلیارد دلار خریداری کنند.
فرودگاه بینالمللی دهلینو درسال ۲۰۱۵ بهعنوان بیستوششمین فرودگاه شلوغ جهان ازنظر ترافیک هوایی و فرودگاه بینالمللی ایندیراگاندی دهلینو هماکنون با ظرفیت پذیرش ۴۰ میلیون مسافر از بزرگترین فرودگاهها در جنوب آسیا هستند. علاوهبراین سازمانهای مرتبط اخیرا پیشبینی کردند تردد درفرودگاه ایندیراگاندی در دهلینو تا ۲۰۲۰ بیش از فرودگاه هیترو لندن خواهد بود.
دهه ۹۰ میلادی؛ سرآغاز اصلاح صنعت هوایی هند
دهه ۹۰ میلادی را میتوان بدترین و بهترین دوران در صنعتهوایی هند خواند. وضعیت نامطلوب اقتصادی این کشور، شرایط بد شرکتهای هواپیمایی، مشکلات تامین سوخت هواپیما، دخالتهای سیاسی داخلی، افزایش هزینههای عملیاتی و... از عوامل تاثیرگذار در صنعتهوایی هند بود.
دراواسط دهه ۹۰ میلادی بهدستور دولت هند کمیتهای از صاحبنظران، کارشناسان، مسئولان و مدیران شرکتهای هوایی تشکیل شد تا با دیدگاهی بیطرف و بهدور از مسائل شرکتی، سیاسی و دولتی نسبت بهبررسی شرایط موجود و ارائه راهکار درراستای بهبود و پیشرفت صنعتهوایی هند قدم بردارند.
تا قبل از تشکیل کمیته بررسی هرکدام از بخشهای فعال و نیمهفعال در صنعتهوایی هند بهطور مستقیم نسبت بهتدوین و اجرای برنامههای کوتاهمدت و بلندمدت اقدام کرده بودند که بسیاری از موارد این برنامهها با یکدیگر تداخل و نتیجه معکوس داشتند. کمیته موظف شد نسبت بهبررسی این برنامهها و یکپارچهسازی آنها قدم بردارد و برنامههای کلی تحتعنوان نقشهراه صنعت هوانوردی تجاری هند را ارائه کند. همچنین کمیته باید نسبت بهنظارت براجرای برنامهها اقدام و دربازههای زمانی مشخص گزارشهای خود را بهدولت هند ارائه کند.
نقشه هوانوردی آفریقای جنوبی در قاره آفریقا
آفریقایجنوبی برای مدتها تنها بازیگر صنعتهوانوردی درآفریقا بود. اما درحال حاضر کشورهای مراکش و تونس با بهرهمندی از امتیاز نزدیکی بهبازار اروپا و نیروی کار ارزان در صنعت هوافضا از مدعیان آفریقا هستند.
آفریقا دراینزمینه درحاشیه است و تنها سهکشور از این قاره درصنعت هوافضا بهموقعیتهایی دست یافتند و درتولید قطعات و مونتاژ توسعه یافتهاند.
هرچند آفریقایجنوبی یک پلتفرم مهم برای تعمیر و نگهداری از هواپیماهای خط هوایی درتولید ناخالص سهمیلیارد یورویی دربخش هوانوردی، هوافضا و صنایع دفاع آفریقایجنوبی درسال ۲۰۱۴ بوده است، تخمین زده میشود این رقم درسال ۲۰۲۳ میلادی بهحدود ۱۰۸ میلیارد و ۴۰۰ میلیون رند، معادل ۵.۷ میلیارد یورو برسد که جهشی بزرگ برای صنعتهوانوردی و اقتصاد کشور آفریقایجنوبی است.
جایگاه هوانوردی آفریقای جنوبی
آفریقایجنوبی یکی از پنجکشور عضو گروه بریکس است؛ حال سوال اینجاست که قاره آفریقا و بهخصوص کشور آفریقایجنوبی چهجایگاهی درهوانوردی دنیا دارند و چهنقشی را ایفا میکنند؟
جمهوریآفریقایجنوبی کشوری درجنوب قاره آفریقا و درسواحل اقیانوس اطلس و هند است. این کشور سهپایتخت دارد و پرجمعیتترین شهرش ژوهانسبورگ است. جمهوریآفریقایجنوبی بهدودلیل تکامل متفاوتی را نسبت بهدیگر کشورهای آفریقایی تجربه کرده است. نخستاینکه مهاجرت از اروپا کمی بعد از اینکه کمپانی هندشرقی ایستگاهی درمکان امروزی کیپتاون ایجاد کرد، آغاز شد.
دوم اهمیت راهبردی آبراه کیپ است که با بسته شدن کانال سوئز طی جنگ ششروزه از اهمیت بیشتری برخوردار شد. این کشور درسالهای اخیر سیاستهای کلان گردشگری را برمحور توسعه نیرویانسانی، تقویت زیرساختهای موجود، بسیج منابع مالی و بازاریابی موثر و توسعه گردشگری داخلی درکنار جذب گردشگران خارجی تنظیم کرده است. از سال ۲۰۰۹ میلادی باتغییر پودمانهای آموزشی مدارس، پودمان سیر و سیاحت و مطالعات ویژه مهمانداری برای دانشآموزان مقطع دبیرستان پیشبینی شده است.
در زمینه بازاریابی نیز دولت آفریقایجنوبی بیشترین تلاش خود را برای جذب گردشگران خارجی از کشورهای اروپایی (انگلیس، فرانسه، ایتالیا، آلمان، اسپانیا و هلند) و کشورهای آسیایی (هند، چین و ژاپن) متمرکز کرده است.
درسند نقشهراه این کشور پیشبینی شده تعداد گردشگران ورودی از ۹.۸ میلیون نفر درسال ۲۰۱۵ میلادی به ۱۳.۷ میلیون نفر درسال ۲۰۲۰ میلادی برسد. ۶.۹۴ میلیارد رند (واحد پول آفریقای جنوبی) درسال ۲۰۱۵ به ۳۴.۱۳ میلیارد رند درسال ۲۰۲۰ افزایش یابد و بتواند ۲۲۵هزار شغل جدید تا سال ۲۰۲۰ ایجاد کند که تمامی این اهداف و چشماندازها درگرو تقویت صنعتهوانوردی این کشور است.