افزایش قیمت آهن و فولاد خبر نگران کننده‌ای بود که چندی پیش ازسوی رئیس اتحادیه فروشندگان آهن و فولاد تهران درصدر اخبار رسانه‌های مختلف قرار گرفت؛ به دنبال انتشار این موضوع موجی از نگرانی در بین فعالان صنعت خودرو ایجاد شد که از این پس قطعه‌سازان باید مواد اولیه را گران‌تر بخرند و خودروسازان هم باید با زیان‌انباشته بیشتری دست به تولید بزنند. البته به‌طوری‌حتم بازار آزاد هم از چنین افزایش قیمتی مصون نخواهد ماند و دچار تغییراتی خواهد شد.
در همین راستا آرش محبی‌نژاد، دبیر انجمن صنایع همگن نیرو محرکه و قطعه‌سازان درخصوص افزایش قیمت نهاده‌های تولید و تاثیر آن بر صنعت وبازار خودرو در گفت‌وگو با «دنیای خودرو» توضیح می‌دهد.
با توجه به اینکه چندی پیش خبری مبنی‌بر افزایش ۲۵درصدی آهن و فولاد منتشر شد باید دوباره در انتظار گران‌تر شدن خودرو باشیم؟
افزایش قیمت در بازار فلزات و دیگر محصولاتی که قطعه‌سازان و خودروسازان از آن به عنوان مواداولیه استفاده می‌کنند از ۱۴ تا حدود ۲۰درصد اتفاق افتاده و همچنان قیمت نهاده‌های تولید نیز روبه افزایش است؛ در چنین شرایطی نیز قیمت بازار آزاد خودرو با قیمت کارخانه حدود ۷۰درصد تفاوت دارد. وجود این اختلاف درصدی قیمت خودرو در کارخانه با بازار نیز به این معناست که مردم خودرو را ۷۰درصد گران‌تر از کارخانه در بازار آزاد خریداری می‌کنند.
متاسفانه تولیدکننده چه خودروساز و قطعه‌ساز در این فرایند بیشترین زیان را متحمل می‌شود و دود آن نیز به چشم مردم می‌رود. سود آن هم به‌جیب گروه محدودی می‌رود که تعدادی از آن‌ها مردمی هستند که می‌خواهند با خرید یک کالای سرمایه‌ای نقدینگی خود را حفظ کنند یا افزایش دهند. بنابراین با وجود شرایط امروز و تا زمانی که چنین سازوکاری در بازار وجود دارد طبیعی است عده‌ای هم از فرصت‌های موجود برای درآمدزایی استفاده کنند.
منطقی شدن قیمت مواد اولیه با منشا داخلی به عنوان هدفی در راستای کاهش قیمت تمام شده خودرو عنوان می‌شد، درراستای کاهش قیمت این محصول تاکنون چه اقداماتی انجام شده است؟
تا زمانی که قیمت‌گذاری، نحوه عرضه و مدیریت تقاضا در بازار خودرو وجود نداشته باشد و به بیان بهتر اصلاح نشود، این شکاف ۷۰درصدی هم بین کارخانه و بازار باقی خواهد ماند؛ موضوعی که روزبه‌روز تولیدکننده را با ضرر بیشتری مواجه می‌کند.
تاکید می‌کنم قیمت کارخانه‌ای خودرو از بهمن سال ۹۷ تا امروز هیچ تغییری نداشته است درصورتی که قیمت بازار خودرو نزدیک به ۷۰درصد افزایش داشته است. مضاف بر این موضوع درباره منطقی شدن قیمت مواداولیه هم با توجه به اینکه وابستگی ارزی تنها محدود به خرید و نگهداری تجهیزات می‌شود، می‌تواند ۸۰درصد ارزبری را کاهش دهد. البته بعضی از افزودنی‌های خاص هم هستند که وارداتی‌اند اما در کل مواد اولیه داخلی ارزبری ندارد. با این حال به‌دلیل قانون مصوب مجلس مواد اولیه بر اساس فوب خلیج‌فارس به نرخ روز دلار قیمت‌گذاری می‌شود از همین رو برای تولید کننده گران تمام می‌شود.
با این تفاصیل برای کاهش و به بیان بهتر منطقی شدن قیمت خودرو در بازار باید چه اقداماتی انجام شود؟
این وضعیت که بین کارخانه و بازار اختلاف زیادی وجود دارد باید سروسامان پیدا کند. به این موضوع هم تاکید می‌کنم که قیمت خودرو در بازار به صورت کاذب و حباب افزایش پیدا کرده است. از همین رو قیمت کارخانه باید اصلاح شود یا قیمت‌گذاری دستوری حذف شود. اگر این اتفاق رخ دهد به طور حتم قیمت‌های بازار ریزش خواهد کرد. اگر قیمت مواد اولیه هم منطقی شود به طور حتم قیمت بازار شکسته خواهد شد و قیمت کارخانه کمی گران خواهد شد و قیمت کارخانه و بازار بهم نزدیک خواهند شد.
از همین رو سودهای نجومی در خرید خودرو به عنوان یک کالای سرمایه‌ای از بین خواهد رفت و بازار به یک آرامشی خواهد رسید و تقاضا از یک تقاضای کاذب به واقعی تغییر خواهد یافت. با این حال باید تمام اتفاقی که به آن اشاره کردم رخ دهد تا قیمت خودرو واقعی شود.
اما با این شرایط موجود معلوم است مردم با یک حساب و کتاب ساده متوجه این می‌شوند که قیمت خودرو واقعی نیست، چرا که از اول بهمن پارسال تا اول بهمن امسال این همه قیمت نهاده‌های تولید افزایش یافته اما قیمت خودرو ثابت مانده است.
بنابراین همین می‌شود که مردم به بازار این خودرو برای خرید و اینکه سودی از محل خرید کارخانه و فروش در بازار به دست بیاورند، هجوم می‌آورند، نتیجه این اختلاف هم ورشکست شدن تولیدکننده است. اینکه قیمت قطعه‌ساز و خودرو باید واقعی شود، ناگزیر است مگر اینکه قیمت مواد اولیه پایین بیاید.
دلیل اینکه طی روزهای گذشته مواد اولیه با رشد ناگهانی قیمت با وجود رکود در بازار مواجه شده است چیست؟
با افزایش قیمت دلار به دلیل اینکه مبنا فوب خلیج‌فارس است خودبه‌خود مواد اولیه داخلی هم گران می‌شود و قیمت قطعات هم بالا می‌رود. بنابراین با ادامه این روند قیمت قطعات و به‌دنبال آن قیمت کارخانه بالا می‌رود و وقتی رونق وجود داشته باشد مانند الان که هر دو خودروساز خوب تولید می‌کنند، شکاف بین قیمت کارخانه و بازار باید کم شود اما به دلیل وجود تقاضای کاذب شب عید و وجود اختلاف قیمت در بازار و کارخانه همچنان این معضل وجود دارد.
درحال حاضر هم ۲هزار و ۲۰۰هزار میلیارد تومان نقدینگی در جامعه وجود دارد که از طلا، سکه، دلار و ارز به بورس و خودرو و دیگر کالاهای سرمایه‌ای مهاجرت کرده است. بهترین شیوه برای استفاده از این نقدینگی های سرگردان هم این است که با برنامه ریزی مسئولان جذب تولید مولد شوند که هم اثر تورمی آن مهار شود و هم رونق تولید را به همراه داشته باشد. اما اکنون به بدترین محل انتقال پیدا می کند. به طوری که درحال حاضر بخشی از سود بورس دچار حباب است و قیمت‌های بورس هم باید به‌زودی منطقی و واقعی شود.
