این روزها اختصاص تسهیلات برای رونق صنعت قطعه بیشتر شبیه کلافی سردرگم شده است؛ قطعهسازان نمیدانند سرانجام وعدههای مسئولان محقق میشود و میتوانند دستبه ادامه کار بزنند یا باید شب عید با سیاست حفظ حداقل نقدینگی نیروهایشان را یکی پس از دیگری تعدیل کنند؛ موضوعی که حالا با نزدیکشدن به روزهای پایانی سال موجی از نگرانی را در بین فعالان این بخش به راه انداخته است؛ زیرا هنوز خبری از اختصاص ۵هزارمیلیاردتومان تسهیلات مصوب شورای پول و اعتبار نیست. دراینرابطه؛ مازیار بیگلو، دبیر انجمن سازندگان قطعات و مجموعههای خودرو در گفتوگو با «دنیای خودرو» توضیح داده است.
شورای پول و اعتبار طی ماههای گذشته مصوب کرد ۵هزارمیلیاردتومان تسهیلات به خودروسازان برای پرداخت به قطعهسازان اختصاص دهد. تخصیص این تسهیلات در چه مرحلهای قرار دارد؟
پرداخت تسهیلات ۵هزارمیلیاردتومانی بهصورت ناقص شروع شده است. سال گذشته زمانی که ۴هزار میلیارد تومان مصوب شد، بانکمرکزی کارگروهی با حضور تمام نمایندگان بانکهای عامل تشکیل داد و به هر بانک عامل ابلاغ کرد چه مبلغی از این پرداخت را باید برعهده بگیرند.
اما تا الان با پیگیریهای فراوان که خودروسازان و انجمن انجام دادهاند این کارگروه تشکیل نشده است. از کل ۵هزار میلیارد تومان فقط مبلغ ناچیزی از آن به دلیل تعاملهایی که خودروسازان با یکی از بانکهای عامل داشتند، پرداخت شده است. بنابراین هنوز از نظر سیستماتیک این کار انجام نشده است.
با توجه به فرا رسیدن ایام پایانی سال، فکر میکنید این تعلل چه مشکلاتی را برای قطعهسازان به همراه داشته باشد؟
با تحریمها، FATF، کرونا و غیره که پشت سر هم آمده، بیشاز همیشه نیاز به این تسهیلات حس میشود. اما بهنظر میرسد زمان این وسط هدر میرود واگر به پایان سال برسیم، مصوبه ابطال میشود.
از همینرو، بعد از آغاز سال جدید باید از اول دنبال شورای پولواعتبار و مصوبه گرفتن باشیم. نمیدانم چرا در این زمینه آنقدر تعلل میشود و هرچقدر هم فریاد میزنیم کسی به این موضوع توجه نمیکند. میتوانم بگویم اصلا پیشرفت کار خوب نبوده است و کماکان قطعهسازان به حق و حقوقشان نرسیدهاند و مشکل دارند. بانک مرکزی هم هنوز اقدامی را که باید انجام دهد انجام نداده است.
اشاره کردید به اینکه بخش کمی از این تسهیلات به خودروسازان اختصاص داده شده است. میتوانید در این باره توضیح دهید که آیا این مقدار کم همانطور که وعده داده شده بود به دست قطعهسازان رسیده است یا نه؟
مقدارش به قدری کم است که در ۵هزار میلیارد تومان مورد توجه قرار نمیگیرد. این مبلغ هم با توجه به تعهد خودروسازان به قطعهسازان مستقیم به دست قطعهسازان رسیده است.
آیا همزمانی موعد پرداخت این تسهیلات با روزهای پایانی سال هم ممکن است بر انجام مراحل اداری پرداخت آن از سوی بانکها تاثیر بگذارد؟
بله؛ از روز اول هم همین نگرانی زمان را داشتیم. از اول هم میدانستیم اگر اختصاص تسهیلات به برج ۱۲ برسد، هم بانکهای عامل در کارپردازی این امتیازات با مشکل روبهرو خواهند شد و هم اینکه اگر قرار باشد پولی به دست قطعهسازان برسد، اینقدر دیر است که آنها دیگر کاری از پیش نمیبرند.
قرار بود قطعهسازان با این پول بخشی از خریدهایشان را انجام دهند و از ۱۵ روز تعطیلات عید نهایت استفاده را ببرند و سفارشهای خود را ثبت کنند. اما اگر قرار باشد این پول با تاخیر برسد که به نظر میرسد این اتفاق هم رخ میدهد، این تعطیلات ۱۵روزه عید را از دست خواهند داد. نتیجه این موضوع هم این است که آن طرف سال با افت شدید تولید روبهرو خواهیم بود. این در حالی است که اگر از تیراژ روزانه تولید خودرو ۱۰۰دستگاه هم کم شود، بازار دچار تلاطم میشود و نتیجه آن هم از همین روزهای بازار مشخص است.
بنابراین، تنها راهکار این است که خارج از فرایندهای اداری، بانک مرکزی مانند سال گذشته بهسرعت کارگروه مربوطه را تشکیل دهد و تخصیص تسهیلات را در اسرع وقت به بانکهای عامل ابلاغ کند. تمام ۱۰ بانک عاملی که سال گذشته در اختصاص ۴هزارمیلیاردتومان دخیل بودند، نشان دادند تا روزهای پایان سال نهایت تعامل و همکاری را دارند. اما اکنون این بانکها نیز بلاتکلیف مانده و منتظرند به آنها ابلاغ شود که این ابلاغیه تاکنون به دستشان نرسیده است.
با توجه به اینکه چندی پیش خبرهای خوبی از صنعت قطعه و بازگشت بسیاری از قطعهسازان به کار منتشر شد، آیا این کمبود نقدینگی میتواند باعث تعدیل دوباره نیروهای کار شود؟
طی ماههای گذشته با برنامهریزی و تلاش مضاعف توانستیم تحریمهای خصمانه آمریکا علیه ایران را که بخش مهمی از آن صنعت خودرو و تولیدات این بخش را نشانه رفته بود، خنثی کنیم. از همین رو، آن افت تولیدی را که در سال ۹۷ تجربه کرده بودیم، در پایان ۹۸ برگردانیم.
همین شد که هر خودروساز توانست بهرغم تمام مشکلات حداقل روزی ۲هزار خودرو تولید کند. نتیجه افزایش تیراژ تولید هم این بود که آن ۱۴۰هزار نفر نیروی کار که در صنعت قطعه تعدیل و تعلیق شده بودند، دوباره به کار برگشتند. درحالحاضر نیز برای قطعهسازی تداوم تولید در نرخ معین بسیار حیاتی است؛ بهخاطر اینکه تمام ظرفیتسازیها و خریدها، سرمایهگذاریها و حتی بحث خودکفایی که با وزارت صنعت داشتیم، روی تیراژ تولید مفهوم و معنا پیدا میکند.
ما دوباره توانستیم تیراژ تولید را روی ۲هزار دستگاه در هر خودروسازی طی دوماه گذشته حفظ کنیم و به این دلخوش کرده بودیم این تسهیلات پرداخت میشود و مشکلات را حل میکند، اما حالا شاهدیم در پرداخت این تسهیلات مشکلات و تعلل وجود دارد. نمیخواهم بگویم تعلل سهوی یا عمدی است، اما به هر دلیل که باشد، صدمهاش را اول به قشر شاغل در این صنعت میزند.
با این تفاصیل، احتمال تعدیل دوباره این نیروها وجود دارد؟
شرکتهای خصوصی بهناچار باید بقای خودشان را حفظ کنند و یکی از راهکارهایی هم که دارند این است که تعدیل نیرو انجام دهند. تمام سعیمان این است که با سیاست حفظ تیراژ جلوی این تعدیل نیرو را بگیریم. نمیشود کارگری را که تازه به کار برگرداندهایم بعد از یک ماه تعدیل دوباره تعدیل کنیم. این نه عقلانی است و نه شرعی و عرفی حداقل کاری که مسئولان میتوانند در این شرایط انجام دهند، این است که فرایند تحویل تسهیلات را تسریع کنند.