به گزارش «اخبار خودرو»،خدمات پس ازفروش و تامین قطعات اصلی یکی از دغدغه‌های اصلی این روزهای مالکان خودرو است. باتوجه به نوسانات نرخ ارز و مشکلات تامین نقدینگی؛ چالش‌های فراوانی را برای قطعه‌سازان ایجاد کرده است. این چالش ابتدا شبکه خدمات پس‌ازفروش و سپس بازار را با مشکل تامین روبه‌رو میکند. البته منشأ این معضلات به تصمیم‌های برخی سیاست‌گذاران اقتصادی و دولتی مرتبط می‌شود. با این حال مشتریان باید بیش‌از گذشته در خرید و تهیه قطعات دقت داشته باشند، زیرا در نبود سایه نظارت کافی بر عرضه قطعات در بازار، سودجویان اقدام به توزیع قطعات بی‌کیفیت کرده‌اند. از این‌رو در شرایط فعلی صنعت و بازار خودرو، نقش خدمات‌پس‌ازفروش از گذشته پررنگ است زیرا اطمینان‌خاطر مشتریان، اعتمادسازی را نسبت‌به قطعه خریداری‌شده ایجاد خواهد کرد. نباید فراموش کرد دلیل اصلی خرابی‌های پس از تعمیر خرید و انتخاب قطعات بی‌کیفیت توسط مالکان خودروها از بازار است. در این گزارش به سه نکته مهم درخصوص قطعات موجود در بازار اشاره خواهیم کرد تا هنگام خرید قطعه و استفاده از آن با چالش مواجه نشوید.
کاهش تامین قطعه در سایه نوسان نرخ ارز
صنعت خودرو سال جدید را با تعطیلی ناشی‌از شیوع کرونا، بحران ارزی کشور و مشکلات گمرکی آغاز کرد. سه مشکل که مانند سه‌ضلع مثلث؛ بر صنعت خودرو، قطعه‌سازی و مشتریان نهایی در بازار فشار وارد کردند. مشکل نخست، شیوع ویروس کرونا بود که منجر به تعطیلی سراسری واحدهای تولید به‌منظور حفاظت از جان نیروی انسانی شد. این موضوع برنامه تولید زنجیره تامین در سال 99 را با تاخیر و کاهش مواجه کرد که اثرات آن به‌دلیل مشکلات دیگر نیز روبه افزایش است. دومین مشکلی که صنعت خودرو؛ به‌ویژه بخش تامین قطعات را با چالش جدی روبه‌رو کرده، بحران ارزی و نوسانات نرخ ارز آن است. از ابتدای سال جاری تاکنون هیچ منابع ارزی به صنعت خودرو ازسوی بانک مرکزی تخصیص داده نشده است. این موضوع همراه با افزایش‌قیمت نهاده‌های تولید، فرآیند ساخت و تامین قطعات در خودروسازان و پس از آن در بازار را با دردسر مواجه کرده است.
هرچند تامین نقدینگی در صنعت قطعه نیز مزید برعلت شده است تا بیش‌از گذشته بحران تامین قطعات به کابوسی برای مصرف‌کننده تبدیل شود. خودروسازان برای ادامه فعالیت خود، تامین قطعات خط‌تولید و خدمات پس‌از فروش به حدود 3میلیارد دلار ارز و همچنین بازار لوازم یدکی برای تامین نیاز مشتریان بخش خود به حدود یک‌میلیارد دلار ارز نیاز دارند.
اما متاسفانه تزریق قطره‌چکانی ارز یا عدم تخصیص آن به صنعت خودرو و به‌خصوص تولیدکنندگان قطعات، به زودی شرایطی را فراهم خواهد کرد که در گام نخست خودروسازان را با مشکل مواجه میکند و سپس خودروها در خیابان زمین‌گیر می‌شوند. سومین مشکل علاوه بر مباحث ارزی، تامین مواد اولیه و قطعات نیم‌ساخته است. مواد اولیه‌ای که پیش‌تر وارد کشور شده‌اند و اکنون در گمرکات و در انتظار ترخیص هستند. زیرا در پیچ‌وخم فرآیند ترخیص، تامین ارز و انتقال به مقصد قرار دارند. آنچه اکنون صنعت خودرو و بازار لوازم یدکی را با چالش اساسی مواجه کرده، فشارهای خودتحریمی از داخل بر قطعه‌سازان است.
از آنجاکه خودرو جزو سبد تورمی بانک‌مرکزی محسوب می‌شود، برای کنترل ذخیره حجم ارز و قیمت آن مدیران بانک‌مرکزی موانع فراوانی در مسیر تامین ارز برای تولیدکنندگان در این بخش فراهم کرده‌اند. اگر این سیاست ادامه یابد، قطعا فشار آن را ابتدا مالکان به‌دلیل عدم دسترسی مناسب به قطعات خودرو و سپس خودروسازان و قطعه‌سازان برای تامین قطعات متحمل خواهند شد.
پس بنابراین اگر در آینده نزدیک شبکه خدمات پس از فروش خودروسازان با مشکل تامین و کسری قطعات و لوازم یدکی مواجه شد، چندان نباید تعجب کرد. زیرا موارد مذکور که شاید برخی متولیان به دنبال اصلاح و تغییر آنها نیستند، عامل اصلی ایجاد چنین شرایطی است. باردیگر باید یادآورد شد به‌دلیل مشکلات مطرح شده، هم اکنون خطوط‌تولید خودروسازان به‌دلیل کسری قطعه با چالش تولید مواجه شده و آمار خودروهای کف نیز از مرز 100 هزار خودرو عبور کرده است. این شرایط می‌تواند قیمت قطعات و لوازم‌یدکی در بازار را نیز با افزایش مواجه کند.
افزایش قطعات تقلبی در بازار
معضلات کنونی صنعت‌خودرو دست‌به‌دست هم داده‌اند تا بستر مناسبی برای فعالیت سودجویان فراهم شود تا این افراد درپی سودجویی از این شرایط ابتدا قطعات قاچاق و سپس لوازم‌یدکی بی‌کیفیت را که منشأ تولید آن نیز مشخص نیست، در بازار به فراوانی عرضه و توزیع کنند.
در آینده نزدیک تعداد چنین قطعاتی افزایش خواهد یافت، چراکه تولید در داخل به حاشیه خواهد رفت. از آنجاکه نظارتی بر خریدوفروش قطعات در بازار افترمارکت به‌دلیل گستردگی وجود ندارد، مالکان خودرو همواره هنگام خرید متضرر اصلی خواهند بود. زیرا در شرایط فعلی بیش‌از 20 درصد قطعات موجود در بازار لوازم‌یدکی تقلبی یا بی‌کیفیت است.
اکثر مشتریان نیز چون دانش‌فنی درباره قطعات ندارند، نمی‌توانند اصل یا تقلبی بودن قطعات را تشخیص دهند. اگر در گذشته نه‌چندان دور عنوان می‌شد تولید قطعات زیرپله‌ای وجود ندارد، اکنون باید گفت این مساله در بازار به فراوانی قابل‌مشاهده است. بیشتر قطعات مصرفی و پراستهلاک مانند لنت‌ترمز، واشرها، دیسک و صفحه، رینگ‌های پیستون و تسمه‌ها و... از نوع تولید زیرپله‌ای آن در بازار دیده می‌شود.
توجه داشته باشید اگر از نوع تقلبی قطعه‌ای مانند تسمه‌تایم استفاده شود، ازآنجاکه مالک خودرو هنگام خریداری از دانش کافی برای خرید قطعه برخوردار نیست، درآینده نزدیک هزینه هنگفت تعمیرات را بر مالک خودرو تحمیل خواهد کرد. زیرا خرابی قطعاتی از این‌قبیل تنها یک قطعه را معیوب نمی‌کند بلکه سیستم را از کار خواهد انداخت. هرچند در شناسایی قطعات باکیفیت از بی‌کیفیت گاهی فروشندگان نیز دچار خطا خواهند شد.
ازکجا قطعه باکیفیت تهیه کنیم؟
سوالی مهمی که برای مشتریان هنگام مراجعه به تعمیرگاه یا نمایندگی‌ها مطرح می‌شود این است که که از کجا قطعه باکیفیت و اصل تهیه کنیم؟ کارشناسان بارها تاکید کرده‌اند برای پیشگیری از خرابی‌های پس از تعمیر باید برای خرید قطعه فقط به شبکه خدمات پس از فروش خودروسازان یا نمایندگی‌ها فروش قطعه مراجعه کنید.
اگر دسترسی به نمایندگی یا تمایل‌به خرید از آن را نداشتید و به بازار آزاد مراجعه کردید، ابتدا بسته‌بندی محصول را به‌دقت بررسی کنید. اگر قطعات ایساکو را خریداری می‌کنید، درگام نخست هولوگرام آن را بررسی کنید که مشکلی نداشته باشد. پس از بررسی کد که در آن مخفی شده است، پس از آشکارسازی آن را به سامانه پیامکی درج‌شده ارسال کنید. اگر گوشی همراه هوشمند داشته باشید، با اسکن کد QR از طریق نرم‌افزار ایساکو آن را استعلام کنید. نتیجه موردنمایش حاوی اطلاعات قیمتی و مشخصات فنی محصول است. متاسفانه آنچه مشتریان در بازار هنگام خرید قطعه به آن توجه ندارند، اصالت کالا یا روش‌های اصالت‌سنجی است. به‌عنوان‌مثال ایساکو قابلیتی را فراهم کرده است که از طریق آن نظر مشتری را دریافت و او را تا خرید بعدی همراهی و همیاری میکند.
زمانی که این بستر با تلاش پیوسته در زمینه بهبود کیفیت قطعات و دادن اطمینان‌خاطر به مشتری از خرید فراهم شده است، نادیده گرفته می‌شود یا ازسوی خریدار مورداستفاده قرارنمی‌گیرد، قطعا پیامدهای فراوانی پس از تعمیر به همراه خواهد داشت. ایساکو برای افزایش ضریب اطمینان مشتریان از خرید و شناسایی قطعات، بر پروژه اصالت کالا یا همان «اصل‌بخرید» کار کرد.
پروژه‌ای که اکنون به‌کمک تکنولوژی روز قابلیت استعلام کالا و اصل بودن را علاوه‌بر کیفیت بالای قطعه برای مشتری فراهم کرده است. این شیوه همراهی نه‌تنها به مشتری درزمینه خریداری کالای اصل اطمینان‌خاطر می‌دهد بلکه قیمت حقیقی را نیز ارائه میکند. اگر در بازار لوازم یدکی کنترل قیمتی نباشد، اما به این طریق می‌توان آن را مدیریت کرد. ایساکو؛ بااین شیوه به دنبال راهکارهای نوینی برای شناسایی مشتری است تا وی بتواند محصولات این شرکت را از سایر قطعاتی که در کارگاه‌های زیرپله‌ای تولید و توزیع می‌شوند، تشخیص بدهد.
