به گزارش «اخبار خودرو»، صنعت‌خودرو طی سال‌های گذشته همواره جزو صنایعی بوده که بدهکار و زیان‌ده بوده است. بدهی و وضعیت بد خودروسازان از سال گذشته به‌اوج خود رسیده است. خودروسازان بدهی روی بدهی گذاشته‌اند. بانک‌ها، بیمه‌ها، قطعه‌سازان و ... درلیست بلندبالای بدهی خودروسازان قرار دارند. این بدهی باعث شده است خودروسازان مشمول ماده ۱۴۱ قانون تجارت قرار بگیرند؛ قانونی که شرکت ورشکسته را از غیرورشکسته جدا می‌کند و مشخصات شرکت ورشکسته را نشان می‌دهد. بهمنظور رفع ورشکستگی خودروسازان، چند ماهی است که بحث تجدید ارزیابی دارایی‌های شرکت‌های خودروساز مطرح شده است. درصورتیکه تجدید ارزیابی انجام شود، سرمایه شرکت‌ها افزایش پیدا می‌کند و آن‌ها می‌توانند از زیر سایه ماده ۱۴۱ قانون تجارت خارج شوند. درحالحاضر وزارت صمت بهشدت پیگیر این موضوع و خواهان اجرایی شدن آن است.
ماده ۱۴۱ قانون تجارت چه‌می‌گوید؟
دربخشی از ماده ۱۴۱ قانون تجارت آمده است «اگر براثر زیان‌های وارده حداقل نصف سرمایه شرکت از بین برود، هیاتمدیره مکلف است بلافاصله مجمع عمومی فوق‌العاده صاحبان سهام را دعوت کند تا موضوع انحلال یا بقای شرکت، مورد شور و رای واقع شود.» این موضوع برای خودروسازان کاملا صدق می‌کند و این شرکت‌ها زیان انباشته سنگینی دارند و میزان بدهی‌های این شرکت‌ها نیز روزبهروز درحال افزایش بوده و مشخص نیست خودروسازان چگونه می‌توانند آن را پرداخت کنند.
کاهش یا افزایش سرمایه خودروسازان و اصلاح ساختار مالی
وضعیت ایران‌خودرو و سایپا از منظر بنیادی درشرایط ماده ۱۴۱قانون تجارت قرار دارد. یعنی زیان انباشته آن‌ها از ۵۰درصد سرمایه گذر کرده است. دراین شرایط، دو راه پیش‌روی آن‌هاست؛ راه اول کاهش سرمایه است و راه دوم افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی‌هاست. با توجه به‌تصویب قانون معافیت مالیاتی تجدید ارزیابی دارایی‌ها، این دو شرکت باید برای اصلاح ساختار مالی از این فرآیند استفاده کنند. وضعیت نابهسامان مالی خودروسازان نیاز به اصلاح ساختار مالی در آن‌ها را دوچندان کرده است. دولت سال‌هاست وام‌های بلاعوض سنگینی بهآنها پرداخت می‌کند و زیان این صنعت روزبهروز بیشتر می‌شود. واگذاری به‌بخش خصوصی، تعدیل نیرو، فروش دارایی‌های مازاد، اصلاح ترکیب سهامداری و سرمایه‌گذاری، رقابتیشدن بازار، تلاش برای افزایش کیفیت و قدرت رقابتپذیری ازجمله راهکارها برای نجات این صنعت است. طرح تحول صنعت‌خودرو مانند آنچه درمورد صنعت بانکداری رخ داد، باید زودتر کلید بخورد.
تاکید وزیر صمت برتجدید ارزیابی خودروسازان
درهمین‌راستا، وزیر صنعت، معدن و تجارت، خودروسازان را به‌افزایش سرمایه تشویق کرده و خواستار تسریع کار دراین موضوع شده است. رضا رحمانی بابیان اینکه واحدهای صنعتی و خودروسازان باید از فرصت تجدید ارزیابی دارایی استفاده کنند، می‌گوید: «مجوزی صادر شده است تا تمام واحدهای صنعتی از فرصت تجدید ارزیابی دارایی‌ها استفاده کنند.» وی درباره نامه دیوان محاسبات مبنی‌بر ضرورت تجدید ارزیابی دارایی خودروسازان نیز اظهار می‌کند: «تجدید ارزیابی یکی از رویه‌های جاری درتمامی واحدهای صنعتی است.» پیش از این وزیر صمت براصلاح ساختارهای مالی خودروسازان و همچنین تامین مالی از بازاری غیر از بازار پولی و بانکی تاکید کرده بود.
تجدید ارزیابی دارایی‌ها و شفاف‌سازی
بسیاری از کارشناسان معتقدند افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دربازار سرمایه می‌تواند اثرات مثبتی به‌جای بگذارد. شفافیت، نخستین اثر تجدید ارزیابی دارایی‌های خودروسازان و البته هر واحدی است که اقدام به‌تجدید ارزیابی می‌کند. شفافبودن سمت راست ترازنامه موضوعی است که بسیاری از کارشناسان بازار سرمایه بر آن تاکید دارند. چراکه طی سال‌های اخیر به‌دلیل تورم شدیدی که در کشور وجود داشته، ترازنامه مالی شرکت‌ها قابلیت مقایسه خود را از دست داده است. وضعیت ترازنامه خودروسازان نیز با افزایش سرمایه و اصلاح ساختارهای مالی بهبود پیدا خواهد کرد و پس از مدت‌ها این شرکت‌ها شاهد خروج از زیاندهی خواهند بود. ضمن اینکه پس از افزایش سرمایه و بهبود وضعیت مالی خودروسازان باید فکری به حال زیان‌ده بودن آن‌ها شود.
تاثیر افزایش سرمایه برسهام خودروسازان
افزایش سرمایه شرکت‌های خودروساز از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها قطعا اثر مثبتی بر قیمت سهم آن‌ها خواهد گذاشت. پیش‌بینی می‌شود قیمت هرسهم این خودروسازان پس از تجدید ارزیابی تا دو برابر افزایش پیدا کند. این افزایش قیمت سهم برای ایران‌خودرو بیش از سایپا پیش‌بینی شده است. دراین‌خصوص بسیاری از کارشناسان معتقدند ایران‌خودرو برای خروج از ورشکستگی به‌افزایش سرمایه‌ای بیش از یک‌هزار درصد نیازمند است. موردی که با انجام آن قطعا سهم این خودروساز دربازار سرمایه جذاب خواهد شد و تقاضا برای آن را افزایش می دهد.
پتانسیل رشد سهام خودروسازان
طی ماه‌های اخیر سهام خودروسازان با نوسانات بسیاری مواجه بوده است. اما بسیاری از کارشناسان از پتانسیل رشد سهام خودروسازان خبر می‌دهند. کارشناسان دراین خصوص اتفاق نظر دارند که سهم ایران‌خودرو و سایپا دارای رشد بسیاری است. در این بین سهم ایران‌خودرو با وجود رشد قیمت تقریبا صددرصدی درچند ماه اخیر، هنوز پتانسیل رشد قیمت دارد. علاوه‌بر‌این درصورت افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی، قیمت سهم پس از بازگشایی بسیار پایین خواهد بود. بنابراین با درنظر گرفتن خبر تجدید ارزیابی دارایی‌های ایران‌خودرو، سهم، پتانسیل لمس قیمت‌های بالاتر را خواهد داشت.
