به گزارش «اخبار خودرو»، بارها به‌مشکلات موجود درصنعت خودرو اشاره شده است؛ مشکلاتی که گاه توسط خود این صنعت و سوءمدیریت رقم خورده و مشکلات بیشماری که به‌دلیل نبود برخی زیرساختهای اقتصادی ایجاد شده است؛ مثلا جذب بیش‌از نیاز نیرو برای خودروسازیها که منجربههزینههای مالی فراوانی برای آنها شده و بهره‌وری را نیز تا حد بسیار زیادی کاهش داده است. اصولا نبود مدیرانی قدرتمند باعث شده است دردورههایی ازحریم خودروسازیها دفاع نشود. همچنین بالا بودن میزان نرخ بهره بانکی که عملا هزینه تولید را افزایش داده است، ازجمله چالش‌ها و مشکلاتی است که از بیرون بهخودروسازیها و البته همه صنایع دیگر تحمیل شده است. این چالش زیرساختی یعنی گرانبودن تسهیلات پرداختی به‌خودروسازان و قطعهسازان، هزینه‌های تولید و البته پس از تولید را چنان افزایش می‌دهد که اصولا نمی‌توان کمسود و زیانده بودن را برای آنها متصور نبود.
درهمین‌زمینه امیرحسن کاکایی، کارشناس صنعت‌خودرو با بیان اینکه یکی‌از اشکالات صنعت‌خودرو در این سال‌ها هزینه‌های سربار مالی بوده است، میگوید: «حدود 30درصد هزینه‌های خودروسازان را هزینه‌های مالی تشکیل می‌دهد. یعنی وامی که از بانک می‌گیرند و باید باسود بسیار بالایی برگردانند. فکر نمی‌کنم طی 30سال اخیر بانک‌ها وام بلندمدت و کمبهره به‌خودروسازان پرداخت کرده باشند.»
سیستم‌های مالی مبتنی‌بر سیستم تجاری است، نه‌صنعتی
کاکایی تاکید می‌کند: «همواره بانک‌ها وام کوتاهمدت بابهره بسیار زیاد به‌خودروسازان عرضه کرده‌اند و اصولا درایران هیچ‌گاه دیده نشده بین بهره بانکی وام تجاری با وام صنعتی اختلافی دیده شده باشد. تنها ابتدای دهه 60 وامهای کم‌بهره‌ای به‌صنایع پرداخت شد که نتایج آن ایجاد شرکت‌ها و صنایعی است که همچنان حضور دارند.»
وی اظهار می‌کند: «درزمینه تغییر درروش‌های مالی و بهکارگیری روش‌های نوین مالی هم خودروسازان کار سختی دارند. چراکه مشکل درکشور ما این است که تمام سیستم‌های مالی، مالیاتی و ... مبتنی بر سیستم تجاری است و نه صنعتی.»
این کارشناس درتوضیح این مطلب میگوید: «درحالحاضر روی بهروزرسانی قانون تجارت کار می‌شود که البته صدای همه دست‌اندرکاران تجاری و صنعتی را درآورده است. یعنی بهجای اینکه اوضاع را بهبود بدهند و به‌روزتر کرده و بایک جامعه صنعتی و فراصنعتی متناسب کنند، یکسری دیدگاه بازرگانی درآن به‌کار رفته است.»
هزینه‌های سربار ناشی‌از موارد مختلف ازجمله نیروی سربار و هزینه‌های دیگری که دراین صنعت وجود دارد، به‌همراه سود بالای بانکی برای تولید خودرو و ضعف بازار سرمایه درتامین مالی برای صنایع مختلف مانند خودرو باعث شده است تولید بعضا با زیان هم همراه شود.»
مشکل حلنشده قیمت‌گذاری
قیمت‌گذاری نیز درحالی مشکل اساسی درصنعت خودرو عنوان می‌شود که از سال گذشته تاکنون قیمت خودرو نیز مانند بسیاری از کالاهای دیگر دو تا سه‌برابر شده است. هرچند خودروسازان معتقدند تولید خودرو حداقل روی برخی از انواع آن با زیان همراه است.
کاکایی بابیان اینکه مشکل اساسی که درحالحاضر صنعت خودرو همچنان نتوانسته آن را حل کند، مساله قیمت‌گذاری است، اظهار می‌کند: «قیمت‌گذاری که دراختیار دولت است، با فاصله از واقعیت‌ها (حداقل درمورد محصولات ایران‌خودرو و سایپا) اعمال می‌شود. براین‌اساس، قیمتی که خودرو با آن ازکارخانه بیرون می‌آید، بهطور معناداری از قیمت تمامشده خودرو پایین‌تر است؛ به‌این‌معنی که این دو خودروساز باتولید بیشتر، زیان بیشتری می‌کنند!»
وی میافزاید: «وقتی قیمت فروش چیزی حدود 30درصد پایین‌تر ازقیمت تمامشده آن است، با روش‌های بهبود بهره‌وری نهایتا می‌توان درچنین صنعتی 10درصد بهبود ایجاد کرد و باقی آن واقعا امکان‌پذیر نیست.»
این کارشناس صنعت‌خودرو بابیان اینکه تحول درصنعت‌خودرو بابرخی اقدامات امکان‌پذیر است، میافزاید: «باید روی منابع انسانی اتفاقاتی رخ دهد اما درشرایط فعلی هیچکاری نمی‌توان روی این بخش انجام داد. چون اوضاع جامعهشکننده است و باید مراقب مردم باشیم. باتوجه به‌افزایش شدید قیمت کالا، طبیعی است که روی منابع انسانی که خود ما هستیم، نمی‌توانیم فشاری وارد بیاوریم.»
وی درادامه میگوید: «اگر بخواهیم روش تولید را به‌قصد افزایش بهره‌وری تغییر دهیم، باید خط‌تولید عوض شود. این کار نیاز به سرمایه‌گذاری درحد چندصدمیلیارد تومان دارد که درحالحاضر ممکن نیست.»
زیان حداکثری بانقدینگی حداقلی
کاکایی تاکید می‌کند: «وقتی مدیر جدیدی با تیم مدیریتی جدید وارد مجموعه می‌شود، شاید بتواند 10درصد هزینهها را بهبود ببخشد و بهره‌وری را افزایش دهد. اما وقتی صحبت از اختلاف بیش از 30درصدی درقیمت تمامشده و فروش محصول مطرح است، این مساله را هیچ‌کسی نمی‌تواند جبران کند. بنابراین بزرگ‌ترین چالش درصنعت‌خودرو چالش قیمت‌گذاری فعلی است. اما متاسفانه دولتمردان به‌خاطر مسائل معیشتی مردم مانع افزایش قیمت هستند و همچنان ما چالش داریم و خودروسازی با زیان تولید می‌کند.»
وی میگوید: «این درست مانند مساله‌ای است که درخصوص بنزین درحال رخ دادن است؛ درحالیکه همه می‌دانند این نوع قیمت‌گذاری بنزین به‌ضرر کشور است. به‌نظر می‌رسد که درشش ماه آینده هم چالش‌های صنعت‌خودرو و دو شرکت ایران‌خودرو و سایپا همچنان ادامه داشته باشد. امیدوارم که پیش از پایان سال منابع ارزان‌قیمت به‌خودروسازان تزریق شود. تزریق منابع گرانقیمت به‌معنی تولید با افزایش زیان و ازجیب آیندگان خرجکردن است. اگر این موارد اعمال نشود، زیان به‌حداکثرمیزان خود رسیده و نقدینگی به‌کم‌ترین حد ممکن می‌رسد و خونی دررگ‌های این صنعت باقی نمی‌ماند که بسیار خطرناک است.»
