به گزارش «اخبار خودرو»، پرتیراژترین خودرو ایران اگرچه 26 سال باظاهری تقریبا یکسان به‌بازار عرضه شده، اما برخی تفاوت‌ها در موتورهای استفاده‌شده در مدل‌های مختلف، انتخاب روغن‌موتور مناسب برای این خودرو را به‌چالشی برای پرایدسوارها تبدیل کرده که شاید خودشان نیز تا امروز از آن مطلع نباشند.
اگر جزو افرادی هستید که پراید را به‌عنوان خودرو خود انتخاب کرده‌اید و بدون اطلاعات فنی، تنها به‌توصیه تعویض‌روغنی‌ها اقدام به‌انتخاب و خرید روغن‌موتور می‌کنید دانستن این نکته که پرایدهای مختلف به‌روغن‌موتورهای متفاوتی نیاز دارند، به‌شدت حائز اهمیت است که با آگاهی از آن می‌توان از هزینه‌های احتمالی برای تعمیرات موتور جلوگیری کرد. به‌گزارش روزنامه «دنیای‌خودرو» این مدل خودرو طی ۲۶ سال حضور، در بازار کشورمان درنسخه‌های مختلفی عرضه شد و طی این سال‌ها تغییراتی نیز در پیشرانه آن اعمال شده است. به‌نحوی که وزن این خودرو نیز از ۸۵۰ کیلوگرم به یک‌هزار و ۱۰ کیلوگرم رسیده است. نسبت به‌افزایش وزن، ایمنی و سطح استاندارد آلایندگی، تغییراتی در موتور پراید اعمال شده که باعث می‌شود برای هرنوع پرایدی نتوان یک روغن‌موتور پیشنهاد کرد. حتی برخی از انواع آن با موتور دوگانه‌سوز عرضه شده‌اند که نیاز آن‌ها به روانکار را متفاوت می‌کند.
روغن‌موتور پرایدهایی که حالا پیر شده‌اند
نخستین‌نمونه‌های پراید که اوایل دهه ۷۰ شمسی به‌صورت وارداتی عرضه شد، موتور کاربراتوری داشتند. این روند با انتقال خط تولید پراید به‌کشورمان درسال ۲۰۰۱ میلادی یا ۷۹ شمسی ادامه پیدا کرد و تا نیمه نخست سال ۸۳ این خودرو به‌صورت کاربراتوری عرضه می‌شد.
این نمونه از پرایدها شاید هزینه نگهداری بالاتری در تامین قطعات نسبت به‌مدل‌های انژکتوری داشته باشند، اما هنوز قیمت روغن‌موتور آن‌ها کمتر از انواع انژکتوری است. درجه گرانروی مناسب برای این نمونه از پرایدها 20W-50 است و پیشنهاد می‌شود از بهران تکتاز، بهران صبا و بهران رخش برای این مدل‌ها استفاده شود.
روغن مناسب پرایدهای انژکتوری
در اینجا منظور موتورهایی است که به‌واسطه قانون منع تولید خودرو کاربراتوری در سال ۸۳ سایپا را مجبور به‌تغییر سیستم سوخت‌رسانی موتور از کاربراتور به انژکتور کرد. این نمونه‌ها نخستین‌بار با پردازشگر انژکتور زیمنس در سال ۸۱ توسط سایپا تولید شدند؛ اما برای طراحی این قطعه سایپا با کیا همکاری کرده و درنهایت کیت انژکتور MPFI (پاشش سوخت با چهارنازل در پشت سوپاپ‌ها) برای این مدل پراید طراحی و عرضه شد. شاید جالب باشد بدانید پس از افزایش توان موتور پراید که به‌نام+ HP شناخته می‌شد، مصرف‌سوخت نیز افزایش پیدا کرد و همین‌طور موتورهای یورو ۴ این خودرو نیز مصرف‌سوخت بیشتری نسبت به انژکتوری اولیه داشتند.
اما متاسفانه قیمت قطعات این نوع از موتور پراید کمی بیشتر از نمونه‌های رایج‌تر والئو و ساژم هستند و حتی تعمیرکار آشنا به این پرایدها نیز کمتر پیدا می‌شود. برای نمونه‌های اولیه از پراید انژکتوری‌شده و حتی نمونه‌های والئو و ساژم پیشنهاد می‌شود از همان گرانروی 20W-50 استفاده کنید؛ اما سطح کیفی روغن مصرفی را یک‌درجه بالاتر برده و به‌سراغ روغن‌هایی همچون پارس پایا، بهران پیشتاز، کاسترول GTX سفید، بهران سوپر پیشتاز یا کاسترول چهار فصل بروید.
روغن‌موتور مناسب پرایدهای +HP
از سال ۲۰۱۰ میلادی یا ۸۸ شمسی تغییراتی روی شاسی پراید اعمال و منجر به‌افزایش وزن این خودرو شد و پس از آن موتورهای قبلی نمی‌توانستند کشش مطلوبی را در این خودرو ایجاد کنند و به‌همین علت سایپا به‌دنبال تقویت توان موتور پراید رفت و البته نام انواع محصولات پراید در کل این پروژه به ایکس ۱۰۰ تغییر یافت. موتور جدید پراید با چهار اسب‌بخار افزایش، توانی برابر با
۶۷ اسب‌بخار را در دورموتور ۵۵۰۰ rpm ارائه می‌کرد. برای تشخیص این مدل از پیشرانه به‌غیر از استفاده از برچسب‌هایی که تعویض آن بسیار ساده است، می‌توان کاپوت را بالازده و به در سوپاپ‌ها توجه کرد. درصورتی که روی آن‌ها عبارت +HP درج شده باشد، شاهد این نوع از موتور هستیم. با وجود افزایش توان، گرانروی روغن‌موتور مورد نیاز این خودرو که در دفترچه راهنمای آن ذکر شده، تغییری پیدا نکرد؛ ولی توصیه می‌شود سطح کیفی روغن استفاده‌شده کمی بالاتر برود. به‌عنوان مثال اگر برای موتورهای قدیمی‌تر بهران پیشتاز هم پیشنهاد می‌شد، حالا به‌سراغ سوپرپیشتاز بهران بروید.
روغن‌موتور مناسب پراید یورو ۴
از ابتدای دهه ۹۰ شمسی نهادهای دولتی به‌سمت ارتقای سطح آلایندگی بنزین و موتور خودروها از یورو ۲ به یورو ۴ رفتند. پراید یورو ۴ نیز از نیمه دوم سال ۹۲ با موتور جدیدی راهی بازار شد. این موتور با کد M13 شناخته می‌شود که توان آن به ۷۱ اسب‌بخار رسیده و امکان اخذ استانداردهای ۵۱ گانه اروپا را نیز دارد. مصرف این موتور در هر ۱۰۰ کیلومتر به‌طور متوسط ۶.۴۴ لیتر اعلام شده است. ولی تغییری در حجم سیلندرها برای سوخت و مخزن روغن پراید یا ایکس ۱۰۰ اعمال نشد. اما به‌هر ترتیب برای مدل‌هایی همچون ۱۳۱ جدید که از پروفروش‌ترین و بازاری‌ترین انواع پراید به‌حساب می‌آید، باید از روغن‌هایی با گرانروی 10W-40 استفاده کرد. از لحاظ کیفی نیز می‌توان بهران سوپر پیشتاز و بهران رانا را پیشنهاد کرد.
روغن‌موتور برای پراید دوگانه سوز
با توجه به‌افزایش قیمت حامل‌های انرژی بسیاری از مشتریان پراید ترجیح می‌دهند از نمونه‌های دوگانه‌سوز پراید استفاده کنند. خودروهایی که با وجود استفاده از همان موتور M13 لازم است به خاطر تغییر در سوخت مصرفی، روغن موتور متفاوتی نیز مصرف کنند. بنابراین گرانروی روغن همان 10W-40 باقی می‌ماند؛ اما بهتر است سراغ محصولات مخصوص CNG همچون بهران پاک، پارس CNG و کاسترول CNG بروید. البته این بدان معنا نیست که در پرایدهای دوگانه‌سوز، امکان استفاده از روغن‌های بنزینی وجود ندارد، اما به‌هر صورت با استفاده از روغن‌های قیدشده، سطح بالاتری از حفاظت از موتور اعمال خواهد شد. البته در گذشته پرایدهای دوگانه‌سوز نیز مانند سایر پرایدها با موتورهای قدیمی‌تر از M13 عرضه می‌شدند و گرانروی مورد نیاز آن‌ها همان 20-W50 بود.
۲۰:۳۰ - ۱۳۹۹/۰۸/۲۰
