به گزارش «اخبار خودرو»، بازار خودرو کشور به حدی با افزایش قیمت مواجه شده است که بسیاری رشد بیشتر قیمتها را دور از انتظار میدانند و عدهای هم به کشش بازار و خرید خودرو توسط مشتریان معتقد هستند. قیمت خودروهای داخلی از اواخر سال گذشته تاکنون بین 20 تا 40 میلیون تومان افزایش داشته است. بهای خودروهای خارجی هم در برخی مدلها حتی مرزهای چندمیلیارد تومانی را هم درنوردیده است. فعالان بازار خودرو معتقدند تا زمانی که عرضه خودرو چه از سوی خودروسازان داخلی و چه به صورت واردات افزایش پیدا نکرده، قیمت خودرو هم روند افزایشی خود را ادامه خواهد داد. درحالحاضر خرید خودرو برای بسیاری از اقشار جامعه به رویا تبدیل شده و ادامه آن بخش بزرگتری از جامعه را از خرید خودرو مایوس میکند. در چنین شرایطی، پیشنهاد افزایش تولید و عرضه توسط خودروسازان داخلی و همچنین واردات خودروهای دستدوم خارجی هم مطرح شده است. واردات خودروهای دستدوم خارجی قطعا میتواند بازار خودروهای خارجی کشور و بهتبع آن بازار خودروهای داخلی را تحتتاثیر قرار دهد. در همین زمینه با نعمتاله کاشانینسب، از فعالان بازار خودرو و همچنین بازرس اتحادیه نمایشگاهداران و فروشندگان خودرو به گفتوگو پرداختیم.
درحالحاضر وضعیت نمایشگاههای خودرو به چه صورت است؟ آیا خریدوفروش در آنها انجام میشود یا خیر؟
درحالحاضر بازار شرایط متفاوتی دارد، فقط قیمتها درحال افزایش است و خریدوفروشی انجام نمیشود. البته طی دو، سه روز اخیر نمایندگیها؛ خودروهای کارتکسی را به فروش نمیرسانند بنابراین در بازار، خودروهای کارتکسی وجود ندارد و همین مساله به احتمال زیاد باعث میشود کمی از قیمت خودروها در روزهای آینده کاسته شود.
آیا دلیل افزایش قیمت خودرو در ماههای اخیر را همین مساله میدانید؟
بله؛ وجود خودروهای کارتکسی باعث شد قیمت این چنین سرسامآور بالا برود.
چرا از میزان خودروهای کارتکسی در بازار کاسته شده، چه اتفاقی رخ داده است؟
دلیل این مساله اعتراضی بود که اتحادیه نمایشگاهداران به عرضه خودروهای کارتکسی در بازار داشت. این کار غیرقانونی بود و نباید این خودروها به بازار عرضه میشدند. ممکن است با ورود ارگان نظارتی به بازار از عرضهوفروش خودروهای کارتکسی جلوگیری شده باشد.
آیا این خودروهای کارتکسی ازسوی نمایندگیهای خودروسازان عرضه میشد؟
بله؛ کارتکسها از سمت برخی نمایندگیها بود.
بر این اساس، عرضهوفروش خودروهای کارتکسی محدود به برخی خودروها بوده است، اما شاهد افزایش قیمت در همه خودروها بودهایم. دلیل این مساله را چه میدانید؟
بههرحال این کار بر قیمت خودروهای تمام شرکتها و حتی خودروهای خارجی نیز اثرگذار خواهد بود. درحالحاضر بهدلیل افزایش بهای محصولات داخلی، قیمت خودروهای خارجی هم افزایش یافته، زیرا خودرو ایرانی شاخص قیمت تمام خودروهاست. وقتی قیمت خودروهای ایرانی افزایش پیدا میکند، شاهد هستیم خودروهای خارجی هم با افزایشبها روبهرو میشوند و برعکس.
در گفتوگویی که با برخی فعالان بازار خودرو داشتیم، آنها مدعی شدند خریدوفروش انجام میشود و اتفاقا مردم هم حاضرند خودرو را با قیمت بالا خریداری کنند. شرایط در این خصوص به چه شکل است؟ بازار خودرو تا چه اندازه کشش افزایش قیمت دارد؟ بهطور کلی بحث دلالی در بازار خودرو را چگونه ارزیابی میکنید؟ آیا این یک بحث انحرافی است؟
اگر در طول هر روز، 10خودرو معامله شود، شاید یک یا دو مورد آن به مصرفکننده واقعی فروخته شود. بسیاری از خودروها بیدلیل دستبهدست میشوند و قیمتها به شکل کاذب بالا میرود. درحالحاضر مصرفکننده واقعی در بازار خودرو بسیار کم است. چون دیگر در توان مصرفکننده نیست خودرو را با 3برابر قیمت خریداری کند. خودروهایی مانند 206 و سمند ازجمله خودروهایی محسوب میشوند که بسیاری از افراد زحمتکش خواهان آن هستند. این افراد چگونه میتوانند 120میلیون برای این خودروها پرداخت کنند؟ بهطور کلی معامله واقعی در بازار خودرو خیلی کم اتفاق میافتد و بیشتر خودروها صرفا دستبهدست میشوند. بههرحال بسیاری میخواهند پول خود را حفظ کنند و اجازه ندهند ارزش پولشان کم و کمتر شود. البته از زمانی که بورس اوراق بهادار فعال شده، بخش زیادی از پولهای سرگردان را به خود جذب کرده است. امیدواریم شرایط بازار سرمایه بهگونهای ادامه پیدا کند که همه حاضر باشند در این بازار سرمایهگذاری کرده و از ورود به بازار خودرو، ملک و ارز پرهیز کنند.
آیا وضعیت کنونی به ضرر نمایشگاهداران است؟
بله، صد درصد به ضرر نمایشگاههاست؛ سود نمایشگاه در ارزانی خودرو است. زمانی که خودرو 206 مثلا 50میلیون قیمت داشت، یک نمایشگاه ممکن بود در روز 4 دستگاه از آن را خریدوفروش کند. اما درحالحاضر با افزایش قیمت این خودرو به 120میلیونتومان شاید در هفته یک خودرو به فروش برساند. اصولا سود هر کاسبی در ارزانی است.
موضوعدیگر اختلاف بین خودروسازان و البته فعالان بازار خودرو است. خودروسازان معتقدند درصورتیکه خودرو با قیمت حاشیه بازار عرضه شود، قیمتها کنترل میشوند. اما از سوی دیگر، فعالان بازار خودرو به افزایش عرضه اعتقاد دارند. بین این دو مساله تعادلی میبینید؟
قانون تجارت فقط عرضهوتقاضاست. وقتی عرضه کم میشود، اتوماتیکوار تقاضا افزایش پیدا میکند. این تقاضا مقداری کاذب است اما یک مقدار تقاضا نیز از سمت مصرفکننده واقعی است. درحالحاضر چون تولید و عرضه خودرو کم است، بسیاری متقاعد به خرید میشوند. حتی اگر واقعا به خودرو نیازی نداشته باشند. عرضهوتقاضا در بحث خودرو همخوانی ندارد. مگر تولید سالانه این دو شرکت چقدر است؟ مصرف سالانه کشور چقدر است؟ مشخص است مصرف سالانه بر میزان تولید میچربد. از سوی دیگر، واردات خودروهای خارجی بیشاز 2 سال است که ممنوع شده و خودرویی وارد کشور نمیشود بنابراین قیمت این خودروها روزبهروز گرانتر میشود.
پیشنهاد شما بهعنوان فعال بازار خودرو در این خصوص چیست؟
اگر دولت واردات خودروهای دستدوم (حداقل دو مدل پایینتر از مدلهای جدید) را با دلار 16هزار تومانی آزاد کند، بهسرعت قیمت خودرو در بازار میشکند و به یکچهارم قیمت فعلی در بازار کاهش پیدا میکند. یعنی خودرویی که درحالحاضر 2میلیارد تومان قیمتگذاری شده، اگر با دلار 16هزار تومانی و با پرداخت حقوق گمرکی وارد کشور شود، شاید 600میلیون تومان تمام شود. خودروهای دستدوم خوشقیمتی وجود دارند که میتوان آنها را وارد کشور کرد. اروپا مانند ایران نیست که خودرو بعد از چندسال استفاده با قیمت بالاتر به فروش برسد. خودرویی که در اروپا یکسال استفاده شده است، به نصف قیمت به فروش میرسد.
میتوان از این خودروها بهمنظور واردات استفاده کرد. مثلا خودروهای کرهای را که درحالحاضر در کشور با قیمتهایی بیش از یکمیلیارد و 200میلیون تومان به فروش میرسند، میتوان از امارات با 300میلیون تومان وارد کرد. یعنی یک مدل پایینتر این خودروها را با پرداخت حقوق گمرکی و شمارهگذاری با یکچهارم قیمت داخل ایران وارد کرد، قیمتها بهدلیل جلوگیری از واردات بهصورت کاذب بالا رفته است. خودرویی که خارج از مرزهای ایران، اوراقچی هم آن را خریداری نمیکند، در ایران 3میلیارد تومان به فروش میرسد.
نباید این اتفاق رخ بدهد. تمام مشکلات هم بهدلیل نبود عرضه و ممنوعیت واردات است. دولت باید واردات خودروهای خارجی را که بسیاری از اقشار توانایی خریدش را دارند، آزاد کند. نمیگوییم خودروهای لوکس اما واردات خودروهای اقتصادی که بسیاری توانایی خرید آن را دارند، باید آزاد شود. این مساله سبب کاهش قیمتها به صورت زنجیرهوار میشود.
ورود خودروهای دستدوم میتواند به بازار کشور کمک و واردات خودروهای دستدوم مدل 2017 و 2018 بازار خودرو را آرام کند. این خودروها را میتوان با یکپنجم قیمت وارد کرد. درصورتیکه این اتفاق رخ ندهد، شاهد وضعیت بسیار بدتری در کشور خواهیم بود. درحالحاضر قیمت خودروهای خارجی و داخلی بسیار سرسامآور شده است. بههر صورت باید فکری به حال عرضه خودرو در بازار شود.
آیا برای خودروهای یکمیلیارد و 200 میلیون تومانی کرهای در بازار مشتری زیادی وجود دارد؟
بله؛ این خودروها خریداری میشود. کسی که به دنبال خودرو خارجی است، مجبور به خرید با این قیمتهاست. قیمتها هم بهصورت کاذب افزایش داشته است. هیچکدام از این خودروها نباید چنین قیمتی داشته باشند. یعنی بیشاز 80درصد قیمت واقعی است.
خودرویی که 71میلیون تومان قیمت داشته، بعد از 7 سال کارکردن به قیمت یکمیلیارد تومان رسیده! این تنها بهدلیل نبود عرضه است. این خودرو در خارج از ایران بهصورت اوراقی هم پیدا نمیشود. اگر کسی مدلهای 2017 و 2018 همین خودرو را از خارج کشور وارد کند، با حقوق گمرکی و دلار 16هزار تومانی، 300میلیون هم تمام نمیشود.