صنعت تایر ایران در رقابت با کالاهای خارجی امکان رقابت ندارد. عبارتی که بسیاری از فعالان این صنف به‌ویژه واردکنندگان تایرهای خارجی به کشور با شنیدن آن هم تکنولوژی تولیدکنندگان داخلی را در مقایسه با خارجی ها به رخ می‌کشند و هم اینکه می‌گویند در نبود کالای خارجی قیمت تایرهای ایرانی سر به فلک خواهد گذاشت.استدلالی که در شرایط عادی اقتصادی و نه تحریم‌های سنگین خارجی قابل‌تامل است اما وقتی پای تحریم‌ها به‌ویژه در بحث انتقال تکنولوژی به میان می‌آید، به سختی می‌توان صنعتگران را به کم‌کاری متهم کرد.
حال همین کالای ایرانی که در سخت‌ترین شرایط تحریمی تولید می‌شود و چرخ ناوگان حمل‌ونقل کشور را به گردش در می‌آورد، شرایط رقابت با خارجی‌ها را ندارد. آن‌هم به‌دلیل سیاست‌های متناقضی که برای دو گروه مختلف در این صنف وجود دارد؛ یعنی تولیدکننده و واردکننده.
چندی قبل وزارت صمت در بخشنامه‌ای واردکنندگان تایرهای خارجی را از درج قیمت کالاهایشان در سامانه ۱۲۴یا سامانه سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان معاف کرد، البته دبیر انجمن واردکنندگان لاستیک علت آن را نوسانات نرخ ارز نیمایی که واردکنندگان کالای خود را با استفاده از آن به کشور وارد می کنند، دانست.
اگرچه دبیر انجمن واردکنندگان لاستیک به‌خوبی نتوانست علت اتخاذ این تصمیم را شفاف‌سازی کند اما به‌راحتی می‌توان دریافت یک تاجر به‌دلیل نوسانات نرخ ارز، یک محموله خود را ارزان‌تر خریداری می کند چون بلافاصله برای ثبت‌سفارش بعدی باید ارزی گران‌تر خریداری کند.
حال وقتی این دو کالا همزمان وارد گمرک و با فاصله کمی هم ترخیص می‌شوند، این امکان برای سامانه ۱۲۴وجود ندارد تا برای یک کالای یکسان که در دو بازه زمانی متفاوت و البته نزدیک به هم وارد کشور شده‌اند، نرخ تعیین کند.
تا اینجا می‌توان حق را به واردکنندگان تایر داد تا با دردسر کمتری به تجارت خود مشغول باشند و درگیر مشکلات اعلام نرخ تایر در سامانه به‌دلیل کمبود کارشناسان تایید قیمت در سازمان حمایت نشوند. اما آنچه باعث شده است در شرایط تحریم که صنعت تایر ایران تامین بخش عمده‌ای از نیاز کشور به این کالای ضروری را به دوش می کشد و تعطیلی هریک از این کارخانه‌ها به‌دلیل مشکلات مالی می‌تواند کشور را در تامین تایر با مشکل مواجه کند، برخورد دوگانه با تعیین قیمت‌ها نیز اقتصاد این صنعت را به‌چالش می‌کشد.
تا جایی‌که محمدرضا گنجی، عضو هیات مدیره انجمن صنفی صنعت تایر ایران از برخورد دوگانه با صنعت تایر و واردکنندگان این کالا به کشور در وزارت صمت گلایه کرد و به «دنیای خودرو» گفت: «بی‌شک نوسانات نرخ ارز اجازه نخواهد داد واردکنندگان تایر، کالای خود را با قیمت واحد و ثبت‌شده در بازار عرضه کنند. اما اینکه نوسانات نرخ ارز تنها برای واردکنندگان به‌عنوان یک معضل است و تولیدکننده به جرم صنعتگر بودن باید در هر شرایطی حتی با زیان انبوه اقدام به تولید کند، جای بحث دارد.»
وی باتاکید بر اینکه با تغییر گروه ارزی مواداولیه تولید تایر از گروه یک ارزی به نیمایی، تولیدکنندگان موفق به دریافت مصوبه ۵۵درصدی افزایش قیمت کالاهای خود شدند، ادامه داد: «در آن زمان نرخ ارز از ۴۲۰۰تومان به ۱۶هزار و ۴۰۰تومان رسید، اما امروز تمامی کارخانه‌های تولید تایر مانند تجار باید ارز مورد نیاز خود را حتی به قیمت ۲۲هزار تومان تهیه کنند.»
این همان نکته‌ای است که مسئولان به آن توجهی ندارند و با قیمت‌گذاری تثبیتی برای تایرهای تولید داخل امکان رقابت و رشد را از تایرسازان داخلی گرفته‌اند.
این درحالی است که قیمت‌گذاری تثبیتی توسط سازمان حمایت زمانی معنا پیدا می‌کند که دولت چه در زمینه تامین مواد اولیه تولید داخل و چه در زمینه تامین ارز برای واردات مواد اولیه خارجی با تولیدکننده همکاری کند و مقابل نوسانات قیمتی بایستد. اما متاسفانه نه‌تنهاقیمت مواد اولیه داخلی بالا رفته است بلکه این صنعت از گزند نوسانات نرخ ارز نیز درامان نمانده و با وجود بالا رفتن هزینه‌های جاری خود مجبور به حفظ تولید و فروش کالا با قیمت‌های مصوب است.
قیمت‌هایی که به‌گفته بسیاری از فعالان بازار در سطح خرده‌فروشی جایی ندارد و درنهایت دلال ها و برخی مدیران میانی این صنعت به‌واسطه ارتباط با این افراد سود اصلی را از آن خود می کنند.
روندی که به‌گفته عضو هیات مدیره انجمن صنفی صنعت تایر ایران، باعث درجا زدن این صنعت و عدم تمایل مدیران برای ارتقای تکنولوژی به‌دلیل قیمت‌های دستوری می‌شود.
