بازار خودرو

با آزادسازی قیمت خودرو و کاهش تقاضا، خودروسازان مجبور می‌شوند شرایط خوبی را برای فروش مانند سایر کشورها در نظر بگیرند و خودرو را با شرایط اقساطی و لیزینگی به‌مشتریان عرضه کنند

بازار و صنعت‌خودرو این روزها با چالش‌های بسیاری مواجه است؛ درواقع صنعت‌خودرو از عدم‌رشد قیمت خودرو و به‌نوعی عدم‌اجازه آزادسازی قیمت‌ها رنج می‌برد و بازار خودرو نیز به‌دلیل نوسان شدید و وجود دلالی در آن بدون مشتری (یا با حداقل مشتری) مانده است. در این میان به‌تازگی بحث آزادسازی قیمت خودرو مطرح شده تا با برداشته ‌شدن فاصله قیمت کارخانه و بازار و نزدیک‌شدن قیمت این دو مرجع، هر دو بخش متحول شوند. چراکه درحال‌حاضر مشتری نه‌ ‌توان خرید خودرو از خودروساز را دارد و نه‌ به‌دلیل نوسان و بالا بودن قیمت‌ها می‌تواند به‌سراغ بازار آزاد برود.

به‌عقیده کارشناسان، درصورتی‌که قیمت‌ها هم‌زمان با افزایش عرضه خودرو از سوی خودروسازان آزاد شود، در کوتاه‌مدت ممکن است با افزایش قیمت‌ مواجه شویم. اما در درازمدت قیمت کارخانه و بازار به‌هم نزدیک می‌شود و قطعا مسیر کاهشی را دنبال خواهد کرد. یعنی قیمت خودرو حالت سلیقه‌ای نخواهد داشت و با پدیده دلالی در بازار مواجه نخواهیم بود و خودروساز با زیان مواجه نمی‌شود. از بین رفتن رانت، دلالی را در بازار خودرو از بین می‌برد و واقعی ‌شدن قیمت‏ها سبب تنوع در مدل‌های فروش و عرضه تسهیلات برای مشتریان خواهد شد.

فربد زاوه، فعال و کارشناس صنعت‌خودرو 

تمایل مردم به‌بازار آزاد خودرو افزایش پیدا می‌کند

آزادسازی قیمت ۱۸ مدل خودرو، تقاضا را برای پیش‌فروش آن‌ها کاهش می‌دهد. با توجه به‌این‌که در این مدل از خودروها قبل از آزادسازی قیمت فاصله قیمتی بسیار زیادی بین کارخانه و بازار آزاد وجود دارد، بسیاری از مردم به‌دلیل بهره‌مندی از سود چشمگیر، برای ثبت‌نام خودرو اقدام می‌کنند. برهمین اساس بازار خودرو به‌مکانی تبدیل شده است که سفته‌بازی در آن حرف اول را می‌زند.

زمانی‌که برای ثبت‌نام ۵۰ هزار دستگاه خودرو بیش از سه‌میلیون نفر شرکت می‌کنند، معلوم است که این موضوع به‌کلی ایراد دارد. مشکل نخست نحوه پیش‌فروش به‌صورت اینترنتی بوده و هرکه از سرعت بالای اینترنت بهره‌مند است می‌تواند ثبت‌نام کند و البته در این شیوه نیز فساد و رانت‌ زیادی به‌چشم می‌خورد. به‌همین دلیل از روش قرعه‌کشی استفاده کردند که این شیوه نیز مانند برگزاری مسابقات بخت‌آزمایی بود. این درحالی است که با هر دو روش، متقاضیان واقعی در اکثر اوقات موفق به‌خرید خودرو از کارخانه نمی‌شوند. اما با آزادسازی قیمت، تقاضای موجود در بازار واقعی خواهد شد.

همین حالا نیز با توجه به‌اینکه فاصله قیمت خودروهای خاصی از کارخانه تا بازار آزاد در حال کاهش است، مردم ترجیح می‌دهند از بازار آزاد خرید کنند. این مساله می‌تواند منجر به‌خروج سوداگری از بازار شود. از سوی دیگر، این موضوع سبب می‌شود قیمت‌ها باثبات شود و بازار نیز تکانه‌های قیمتی را تجربه نکند. این درحالی است که به‌نظر می‌رسد آزادسازی قیمت درمورد خودروهای پرتیراژ اجرا شود که در این صورت موجب کاهش تقاضا برای شرکت در پیش‌فروش‌ها می‌شود و این امر به‌نوبه خود به‌کاهش نقدینگی خودروسازان دامن می‌زند و سرآغاز بروز مشکلاتی برای شرکت‌های جاده‌مخصوص خواهد بود.

بنابراین خودروسازان برای حل معضل کسر سرمایه در گردش خود باید فکری اساسی کنند. با این تفاصیل باید دید آیا در آینده صنعت‌خودرو در سیاست‌های خود تغییرات راهبردی خواهد داشت یا این‌که همچنان مسیر فعلی را دنبال خواهد کرد.

سعید مدنی، مدیرعامل اسبق سایپا 

تغییر در مدل و شرایط فروش خودروسازان با آزادسازی قیمت‌ها

قیمت خودرو باید هرچه‌سریع‌تر آزاد شود و طی ۱۰ سالی که از طرح این موضوع می‌گذرد، یک بار در سال ۹۱ آن را تجربه کردیم. زمانی‌که بنده مدیرعامل سایپا بودم، قیمت پراید را در حاشیه بازار تعیین کردیم و بعد از یک مدت قیمت این محصول متعادل شد و کاهش یافت. اما به‌یک‌باره با ورود رئیس‌جمهور وقت به‌موضوع خودرو و بیان «پراید کیلویی چند؟» دوباره روند قیمت‌گذاری همچون گذشته شد و طی این سال‌ها قیمت‌ها به‌صورت افسارگسیخته بالا رفت.

زمانی‌که اختلاف قیمت درِ کارخانه و بازار آزاد بیش از دو و حتی سه برابر باشد، مردم برای کسب سود آنی به‌این بخش روی می‌آورند که حتی برای پیش‌فروش خودرو صف خرید هفت‌میلیون نفری تشکیل می‌شود! زیرا شعور اقتصادی مردم بالاست و از این امکان استفاده می‌کنند؛ درحالی‌که این امر برای مصرف‌کننده واقعی کاملا تلخ و زیانبار است. اما تعیین قیمت خودرو درحاشیه بازار، نوسانات قیمتی را تا حد زیادی کنترل می‌کند.

درواقع اگر قیمت به‌طور کلی آزاد شود و میزان عرضه‌وتقاضا با هم برابر باشد، مشکلی پیش نخواهد آمد. اگر تقاضا کاهش یابد، خودروسازان مجبور می‌شوند مانند کشورهای پیشرفته شرایط خوبی را برای فروش در نظر بگیرند و خودرو را با شرایط اقساطی و لیزینگی به‌مشتریان عرضه کنند.

در این صورت خودروسازان به‌دنبال عرضه خودرو با شرایط مناسب و همچنین تنوع در مدل‌های فروش خواهند بود. اصولا در این شرایط خودروساز مجبور می‌شود تسهیلات مناسبی را برای فروش محصولاتش در نظر بگیرد. همچنین اگر تقاضا چشمگیر باشد، قیمت تا جایی بالا می‌رود که عرضه‌وتقاضا به‌تعادل برسد. درواقع خوب است که مکانیزم بازار قیمت‌ها را مشخص کند و در این صورت بسیاری از مشکلات موجود در صنعت‌خودرو از بین خواهد رفت.

حسن قاضیان فعال بازار خودرو

حذف دلالان و رونق گرفتن بازار خودرو

آزادسازی قیمت خودرو سبب کاهش دلالی در بازار می‌شود و این در حالی است که طی سال‌های اخیر رانت بزرگی برای عده‌ای از دلالان بازار خودرو ایجاد شده است؛ رانتی که مشخص نیست در جیب چه‌افرادی می‌رود.

توزیع این رانت سبب کاهش میزان معاملات برای فعالان بازار خودرو نیز شده و به‌دلیل افزایش بی‌رویه قیمت‌ها، خرید و فروش در این بخش به‌شدت کاهش یافته است.

پیش‌بینی می‌شود درصورتی‌که قیمت خودرو آزاد شود، اختلاف قیمت بین کارخانه و بازار کاهش یابد و این مساله سبب رونق در بازار خودرو می‌شود. در کوتاه‌مدت هرچند قیمت‌ها

ممکن است روند افزایشی داشته باشد، اما در درازمدت با افزایش عرضه خودرو در بازار به‌ویژه توسط دلالان بزرگی که تعداد زیادی خودرو در اختیار دارند، قیمت‌ها ریزشی خواهد شد. اصولا بازار خودرو با افزایش قیمت محصول از حالت دلالی خارج شده و فروشنده واقعی به‌آن پا خواهد گذاشت.

درواقع با افزایش قیمت میزان تقاضا کاهش می‌یابد و همین امر به‌خودی‌خود قیمت خودرو را متعادل خواهد کرد و چه‌بسا قیمت‌ها بیش از آنچه پیش‌بینی‌ می‌شود، کاهش یابد.

امتیاز دیگری که واقعی‌سازی قیمت‌ها به‌دنبال خواهد داشت، بحث فعال‌ شدن شرکت‌های لیزینگ خواهد بود. چراکه بسیاری به‌دنبال استفاده از تسهیلات برای خرید خودرو هستند.

به‌نظر می‌رسد درصورتی که قیمت‌ها واقعی شود، لیزینگ‌ها نقش بسیار مهمی در بازار خودرو داشته باشند. به‌طور کلی درصورت واقعی‌سازی قیمت‌ها ممکن است در ماه‌های ابتدایی بازار با یک شوک بزرگ مواجه شود؛ اما با افزایش عرضه از سوی خودروساز و به‌روز شدن تحویل خودرو توسط آن‌ها، بازار راه خود را پیدا خواهد کرد.
 

ارسال نظر

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
3 + 4 =