به گزارش « اخبار خودرو » ، علیرضا کافی در سرمقاله امروز (یکشنبه ۲۶ بهمن ماه ۱۳۹۹ ) روزنامه دنیای خودرو، به موضوع « انفجار تانکرهای سوخت در مرز افغانستان و تاثیر آن بر بازار روانکارها » پرداخت.
عضو شورای سردبیری روزنامه دنیای خودرو در این باره نوشت:
فعالان بازار سوخت و روانکار به‌خوبی می‌دانند که آنچه صادرات سوخت به افغانستان نامیده می‌شود نه از نوع بنزین است و نه گازوئیل خالص؛ بلکه سوختی به‌نام هیدروکربن است که در کارخانه‌های تصفیه روغن‌های کارکرده پس از ترکیب با حلال‌های مشخص تولید و با قیمت‌هایی بر پایه دلار بین بازرگانان داخلی و افغانی معامله می‌شود. حالا خبر انفجار ده‌ها تانکر سوخت در مرز افغانستان تیتر اکثر رسانه‌ها شده و فارغ از زیان‌های جانی و اقتصادی واردشده به‌افراد حاضر در این مرز، آنچه برای صنعت روانکارها اهمیت دارد تاثیری است که این اتفاق بر قیمت انواع روانکارها خواهد گذاشت.
اگرچه اغلب شرکت‌های خصوصی کوچک و بزرگ تولیدکننده روغن‌های موتوری و صنعتی بر این نکته تاکید دارند که محصولاتشان را با روغن‌پایه‌های ویرجین تولید می‌کنند و روغن‌پایه را مستقیم از پالایشگاه‌های روغن‌سازی خریداری می‌کنند، اما قیمت‌گذاری بالای این محصول در بورس کالا و کاهش حجم توزیع توسط پالایشگاه‌ها بی‌هیچ شک و شبهه‌ای ذهن فعالان این صنعت را به‌این سمت می‌برد که بخش عمده‌ای از این محصولات به‌ویژه از نوع صنعتی و روغن‌موتورهای با سطح کیفی پایین، با روغن‌پایه‌های تصفیه‌دوم تولید و روانه بازار می‌شوند.
روغن‌های پایه‌ای که از محل تصفیه‌دوم روغن‌های کارکرده در پالایشگاه‌های کوچک تولید می‌شوند و در فصل زمستان به‌دلیل داغ بودن بازار هیدروکربن در کشورهای همسایه به‌جای سرازیر شدن به‌بازار داخلی، روانه افغانستان و پاکستان می‌شوند.
حالا با این اتفاق، تامین‌کنندگان روغن‌های کارکرده برای پالایشگاه‌های کوچک، نخستین واکنش را در بحث قیمت‌گذاری خواهند داشت و قیمت روغن‌های کارکرده روندی افزایشی به‌خود خواهد گرفت. چراکه بازرگانان و پالایشگاه‌هایی که برای طرف افغان، قرارداد تامین هیدروکربن را تنظیم می‌کنند، باید به‌تعهدات خود عمل کنند و حتی با قیمت بالاتر، مواداولیه مورد نیاز خود را از بازار خریداری کنند.
بی‌شک در این شرایط بخش عمده‌ای از تولیدات دوباره در قالب هیدروکربن راهی مرزهای کشور خواهد شد و در فضایی که روغن‌پایه ویرجین نیز به‌ماده‌ای کمیاب برای تولیدکنندگان روانکار تبدیل شده است، امیدها برای تامین روغن‌پایه‌های تصفیه‌دوم نیز کم خواهد شد. اتفاقی که تلنگری دوباره به‌بازار روانکارهای خودرویی و صنعتی است و با پایین آمدن حجم تولید بلندینگ‌های خصوصی، فضا برای فروش و حتی افزایش دوباره قیمت روغن‌های صنعتی توسط پالایشگاه‌داران بزرگ باز می‌شود.
با این تفاصیل به‌نظر می‌رسد نهادهای ناظر بر بازار باید برای حفظ تعادل قیمت در بازار روانکارها از اهرم‌هایی که در اختیار دارند، برای عرضه بیش‌تر روغن‌پایه ویرجین توسط چهار پالایشگاه‌دار بزرگ و نظارت بر قیمت‌ها استفاده کنند تا بازار با شوک مواجه نشود.
