به گزارش «اخبار خودرو»،برقی‌سازی خودروها در دنیا به‌سرعت در حال انجام است. شرکت‌های بزرگ و البته دولت‌ها سرمایه‌گذاری سنگینی به‌منظور توسعه و جا انداختن خودروهای برقی در بین عموم جامعه انجام می‌دهند. یکی از موارد بسیار مهمی که سبب افزایش تقاضا و تشویق مردم به خرید این خودروها می‌شود، وجود زیرساخت‌ها در این زمینه است. قطعا تا زمانی که دسترسی به ایستگاه‌های شارژ در هر نقطه از کشور فراهم نشود، نمی‌توان مردم را به خرید این خودروها تشویق کرد. درحال‌حاضر کشورهایی مانند فرانسه، آلمان و نروژ سرمایه‌گذاری بسیاری به‌منظور افزایش زیرساخت این خودروها انجام داده‌اند. نصب ایستگاه‌های شارژ در سطح شهرها و جاده‌های این کشورها سبب شده است منحنی استفاده و خرید خودروهای برقی در پنج سال اخیر صعودی باشد. در ایران نیز اگر قرار باشد به سمت فرهنگ‌سازی برای استفاده از خودروهای برقی برویم، تامین زیرساخت‌ها اهمیت خواهد داشت. هرچند خودروهای برقی زیادی در کشور وجود ندارد، اما سرمایه‌گذاری در بخش زیرساخت‌های آن و توانایی تولید و تامین ایستگاه‌های شارژ خودرو قدم بسیار مهمی برای آینده خواهد بود. به هرحال طی سال‌های آینده روند خریدوفروش خودروهای برقی در ایران نیز روند صعودی پیدا خواهد کرد. بنابراین ورود به بحث تامین شارژرهای آن می‌تواند صنعت خودروهای برقی را در مسیر صحیح با کمترین پستی و بلندی قرار دهد. شرکت مپنا طی این مدت اقدام به رونمایی از چندین شارژر برای خودروهای برقی در توان‌های مختلف کرده و آمادگی خود را برای پشتیبانی از این خودروها اعلام کرده است. در همین زمینه با عادل دمشقی، مدیر مرکز توسعه خودرو برقی و زیرساخت‌های شرکت مهندسی و ساخت برق و کنترل مپنا (مکو) به گفت‌وگو پرداختیم.

ایستگاه‌های شارژ خورشیدی خودروهای برقی چه ویژگی‌هایی دارند؟
ایستگاه‌های شارژ خورشیدی خودروهای برقی که برای نخستین‌بار رونمایی شد، باید به تعداد بسیار زیاد در کشور نصب شود. یکی از موضوعاتی که در رابطه با خودروهای برقی مطرح بوده، بحث منبع مصرف انرژی این خودروهاست. یک دیدگاه در این رابطه وجود دارد که بر اساس آن باید تعداد نیروگاه‌های فسیلی در کشور افزایش پیدا کند. هرچند ممکن است آلودگی از شهرها دور شود، اما به‌طور کل در این شرایط نمی‌توانیم انتشار CO2 را کاهش دهیم. به‌هرحال نیروگاه‌ها تولید آلایندگی خواهند داشت. یکی از راه‌حل‌هایی که در کشورهای اروپایی در حال پیگیری بوده، بحث منبع پاک برای شارژرهای خودروهای برقی است. یعنی به وسیله باد و خورشید منبع لازم برای تولید انرژی فراهم شود. ایستگاه‌های خورشیدی این قابلیت را دارند که می‌توان پنل‌های خورشیدی را در کنار ایستگاه نصب کرد. بنابراین در این روش تامین انرژی به‌صورت پاک انجام می‌شود و تامین انرژی از طریق خورشید نقش موثری در کاهش آلودگی هوا دارد.

چرا این نوع شارژر برای تولید انتخاب شده است؟
این یک شارژر ۳.۷ کیلووات کند است که در اروپا بیش از یک‌میلیون از آن نصب شده است. باید در کشور نیز تعداد زیادی از این شارژرها نصب شوند. چراکه حدود ۳ تا ۴ ساعت زمان برای شارژ کامل باتری خودروها نیاز است. یعنی مدتی که فرد در محل کار خود مشغول به کار است، استفاده از این شارژر می‌تواند جوابگوی نیاز افراد باشد. همچنین نصب این ایستگاه‌ها در مراکز خرید و مراکز تفریحی در شکل و نسخه دیگری به‌راحتی می‌تواند خودروها را شارژ کند. ضمن این‌که این شارژرها قابلیت پارک‌بانی هم دارند یعنی همزمان هم بحث پارک را مدیریت و هم شارژ دریافت کند. همچنین در ایستگاه‌های تاکسی، ویلاها و سقف خانه‌ها به‌راحتی می‌توان اقدام به نصب پنل‌های خورشیدی و شارژر خودروها کرد. این دستگاه قابلیت ذخیره انرژی و بازگرداندن به شبکه و بحث فروش برق را فراهم کند. این قابلیت کم‌کم برای خودروها هم در حال فعال شدن است و این خودروها حتی می‌توانند انرژی ذخیره‌شده در باتری خود را به شبکه بازگردانند. این ایستگاه هم یک کنتور دوطرفه دارد و می‌تواند میزان انرژی ورودی و میزان انرژی داده‌شده به شبکه را رصد کند.

این ایستگاه‌ها تا چه میزان قابلیت دریافت و نگهداری برق را دارند؟
این ایستگاه‌های خورشیدی عملیات ذخیره‌سازی در طول شب انجام می‌دهند. اما به‌هرحال میزان دخیره‌سازی به زاویه تابش خورشید بستگی دارد. ضمن این‌که فصل‌های مختلف سال نیز در میزان انرژی که می‌تواند ارائه کند، بسیار تاثیرگذار است.

چه اقداماتی قرار است برای جلوگیری از کاهش کارایی این ایستگاه‌ها در فصول سرد و غیرآفتابی انجام شود؟
یکی از مهم‌ترین اقدامات این است که زاویه مناسبی برای پنل‌های خورشیدی تنظیم شود. همچنین باید مکان‌یابی درستی در نصب این ایستگاه‌ها داشت. نباید کنار ساختمان‌های بلند اقدام به نصب شارژرها کرد. البته در مزارع خورشیدی برای تمیز کردن سطح پنل‌های خورشیدی از ربات‌ها استفاده می‌کنند. ضمن این‌که برای ایستگاه‌های خورشیدی لزومی ندارد از پنل‌ها روی ایستگاه استفاده شود، می‌توان از مزارع خورشیدی برق را تامین کرد و به ایستگاه شارژ خودرو رساند.

آیا عملیات نصب این دستگاه‌ها در سال جاری آغاز خواهد شد؟
امسال در تمام استان‌ها شارژرهای سریع را نصب می‌کنیم و نصب ایستگاه‌های شارژ کُند نیز در دست اقدام است. اکنون در حال تولید ۲۰۰ دستگاه شارژ خورشیدی خودرو برقی هستیم. هر میزان تعداد خودروهای برقی در کشور بیشتر باشد، باید تعداد ایستگاه‌های شارژ خورشیدی نیز افزایش یابد. کشور ما پتانسیل لازم برای توسعه مزارع بادی و به‌خصوص مزارع خورشیدی را دارد. بنابراین می‌توان با بهره‌گیری از این پتانسیل نسبت به کاهش آلودگی طی سال‌های آینده امیدوار بود.
آیا این ایستگاه‌ها در کشور طراحی شده‌اند؟ هزینه ساخت این ایستگاه‌ها چقدر بوده است؟
برای طراحی و ساخت ایستگاه شارژ خورشیدی هشت نیروی متخصص داخلی مشارکت داشتند و هزینه ساخت هر یک از این ایستگاه‌ها ۲۰۰میلیون تومان است.

باتوجه به تغییر نوع باتری خودروها، شارژرهای سریع به‌سرعت در حال گسترش هستند. تولید این شارژرها در چه مرحله‌ای است؟
خوشبختانه سبد ایستگاه‌های شارژ سریع مپنا با بهترین برندهای دنیا برابری می‌کند. درحال‌حاضر تقریبا سبد کاملی را برای شارژرهای سریع در اختیار داریم. از توان ۳۰کیلووات دیواری که برای برج‌ها استفاده می‌شود تا ۵۰، ۱۰۰، ۱۵۰، ۳۰۰، ۴۵۰ و ۶۰۰ کیلووات را در اختیار داریم. بالاترین میزان شارژی که در دنیا وجود دارد، ۶۰۰ کیلو وات است که برای اتوبوس‌های برقی در نظر گرفته شده است.

درحال‌حاضر کشورهای صاحب تکنولوژی در مناطق مختلف پروتکل‌های مختلفی را برای شارژرها در نظر می‌گیرند. شما کدام پروتکل را پوشش داده‌اید؟
ما هم در بحث توان کامل هستیم و هم در بحث پروتکل ارتباطی بین خودرو و شارژر. آسیای‌شرقی یک پروتکل استفاده می‌کنند، چینی‌ها پروتکل خاص خود را دارند و اروپایی‌ها هم با یک پروتکل مشخص کار می‌کنند. تعداد کانکتورهایی که روی شارژر قرار می‌گیرد و همچنین زبان سخنگویی بین شارژر و خودرو باید تطبیق پیدا کند. در این بخش هم کامل هستیم و همه خودروهای دنیا را می‌توانیم شارژ کنیم. ضمن این‌که تاکید می‌کنم در بحث توان هم مشکلی نداریم و همه بازه‌های توان شارژ را در اختیار داریم و پوشش می‌دهیم.

شارژرهای فعلی از چه پروتکلی پیروی می‌کنند؟
شارژرهای خورشیدی خودروهای ما AC هستند و همه خودروها را می‌توانند شارژ کند. اصولا شارژ AC با این هدف ایجاد شده است که همه خودروها بتوانند شارژ دریافت کنند و پروتکل خاصی نداشته باشند. اما این شارژرها جزو شارژرهای کُند محسوب می‌شوند. اگر بخواهید به شارژ سریع دسترسی داشته باشید باید از پروتکل مخصوص خود استفاده کنید. مثلا ژاپنی‌ها پروتکلی به اسم «چا د مو» دارند. این از کلمه چای خوردن می‌آید؛ یعنی در فاصله یک چای خوردن خودرو شارژ خواهد شد. پروتکل‌ اروپایی‌ها «سی‌سی‌اس» و پروتکل چینی‌ها «جی‌بی» نام دارد. البته یک سری پروتکل‌های عجیب و غریب هم در کشورهای مختلف وجود دارد که درمقایسه‌با پروتکل‌های مورد اشاره، اهمیتی نخواهند داشت.