راهبرد آینده
به گزارش «اخبار خودرو»،تسلا به دنبال این است که تا سال 2030 دستکم 20 میلیون دستگاه خودروی الکتریکی را به فروش رسانده باشد. اینطور که تسلا ادعا کرده به ازای هر خودرویی که میفروشد سطح دی اکسید کربن به میزان قابل توجهی کاهش پیدا میکند. این اهداف و ادعاها پرسشهای مهمی را از این قبیل مطرح میکند که فراز و نشیبهای تولید باتری چگونه بر هدف تسلا تاثیر میگذارد و برنامه این تولیدکننده خودروهای برقی برای بازیافت باتریها چیست؟
سوال اساسی اینجاست که آیا خودروهای برقی به طور کاملا و واقعی از همتایان درونسوز خود پاکتر هستند؟
خودروهای پاکتر
تسلا استدلال میکند خودرویی که از اگزوز آن هیچ آلایندهای منتشر نمیشود بیتردید پاکتر از هر خودروی دیگری است و با توجه به برنامه جدی این کمپانی برای بازیافت باتریهای هیچ شک و شبههای در مورد پاک بودن آنها باقی نمیماند. این نکته را در نظر داشته باشید که خودروهای قدیمیتری که در جادهها در تردد هستند کمتر از خودروهای جدید کارآمد هستند در حالیکه خودروهای برقی همواره پاک باقی میمانند. این کمپانی اخیرا در گزارش مربوط به سال 2020 خود اعلام کرده: «تداوم پذیری چیزی است که به ما در تسلا جهت میدهد. این مفهوم هسته و جوهره همه کارهایی را که ما انجام میدهیم تشکیل میدهد. همچنین این مساله برای مشتریان، کارکنان و سهامداران ما نیز اهمیت دارد و آلایندگیهای ناشی از شارژ خودروهای برقی نیز به مرور زمان کاهش پیدا خواهد کرد». همچنین این شرکت اعلام کرده که میتواند 92 درصد از مواد تشکیل دهنده باتریها را- اعم از نیکل، مس و کبالت- بازیافت کند. به گفته تسلا سوختهای فسیلی بعد از استخراج تنها یک بار مورد استفاده قرار میگیرند، در حالیکه مواد اولیه مورد استفاده در باتریهای لیتیوم یونی قابل بازیافت هستند. زمانی که مواد خام در باتریهای لیتیم یونی مورد استفاده قرار میگیرند، تا آخر عمر ماشین همانجا باقی میمانند.
نظر مخالف
هرچند منتقدان بر این باورند که شکافتن و تجزیه مواد اولیه از پیل باتریها کار دشوار و خطرناکی است و خرید و به دست آوردن این مواد از کشورهایی که آنها را استخراج میکنند ارزانتر و سادهتر است. توسعه خودروهای برقی تازه در مراحل اولیهاش است و به همین خاطر برخی چنین برآورد میکنند که تنها 5 درصد از باتریها قابلیت استفاده دوباره را داشته باشند. هرچند تسلا می گوید که هیچ یک از باتریهای لیتیوم یونی این شرکت از گورستان خودروها سر در نخواهد آورد و همگی آنها بازیافت خواهند شد. قرار است در تمام سایتهای تولیدی تسلا کار بازیافت باتری صورت خواهد گرفت. تسلا در این باره میگوید : «به عنوان خودروسازی که باتریهایش را در محل کارخانه خود تولید میکند ما خود در بهترین موقعیت برای بازیافت کارآمد باتریهایمان قرار داریم». این کمپانی همچنین اعلام کرده که طبق برآوردهایش هزینه بازیافت باتریها بسیار ارزانتر از خرید مواد اولیه تمام خواهد شد. تسلا درست زمانی این خبرها را منتشر کرده که هیت بین دولتی تغییر اقلیم سازمان ملل به طور رسمی اعلام کرده که اقتصاد کشورها باید به سمت برقی شدن پیش برود. در همین راستا جنرال موتورز، فورد و استلانتیس متعهد شدهاند که تا سال 2035 خودروهای برقی بین 40 تا 50 درصد از خروجی خطوط تولید آنها را تشکیل دهد. موسسه مشاوره آلیکس پارتنرز نیز گفته که تا سال 2030 سهم بازار خودروهای برقی از 2 درصد به 24 درصد افزایش پیدا خواهد کرد.
مسائل تولید باتری
انهدام/بازیافت باتریهای لیتیوم یونی یک مساله است و تولید آنها مسالهای دیگر. یک گزارش که اخیرا توسط آژانس انرژی سوئد تهیه شده حاکی از آن است که تولید این باتریها میتواند به ازای هر کیلووات بر ساعت ظرفیت باتری، به تولید چیزی معادل 61 تا 106 کیلو دیاکسیدکربن بیانجامد. براساس این گزارش میزان دی اکسید تولید شده به شیوهای بستگی دارد که باتریها با آن تولید میشوند. هر چند براساس تحقیقات کلیت این روند مثبت است و سطح پایینتری از آلایندگی کربنی تولید میشود. همچنین از دیگر نکاتی که محققان برای آینده در نظر گرفتهاند امکان استفاده از نیروی برق پاک و بدون دخالت سوختهای فسلی در روند تولید باتریهاست که میتواند به کاهش انتشار دی اکسید کربن در جو کمک کند. در حال حاضر استفاده از الکتریسیته پاک برای تولید باتری بسیار نادر است اما انتظار میرود که در آینده میزان آن افزایش پیدا کند. هرچند اگر قرار است میزان انتشار آلاینهها به زیر 61 کیلو کاهش پیدا کند، آنگاه آلایندگیهای ناشی از عملیاتهای استخراج لیتیوم، کبالت، نیکل و منگنز باید حذف شود و پایین بیاید و در عین حال فرایند بازیافت افزایش پیدا کند. واضح است که مزایای محیط زیستی و هزینهای خودروهای برقی در آینده افزایش پیدا خواهد کرد؛ هدفی که تسلا خود را به آن متعهد کرده است. طبق گفته تسلا کلید رسیدن به موفقیت در این زمینه حول بازیافت، بهبود فناوریهای باتری و توسعه دسترسی به انرژی تجدیدپذیر میگردد. خبر خوب این است که نشانهها حاکی از پیشرفت صنعت خودروسازی در این زمینهها است.