به گزارش «اخبار خودرو»، انتشار خبر راه‌اندازی نخستین واحد متمرکز طراحی، مهندسی و توسعه محصول سایپا تحت عنوان «تکنوسنتر» نشان داد، عزم این این گروه خودروسازی برای تحقق بخشیدن به مفهوم «سایپای نوین» جدی است. سایپا که درصدد فرستادن سه محصول جدید (شاهین اتوماتیک، کراس‌اوور آریا و هاچ‌بک اطلس) به بازار در کنار طلایه‌داران فعلی خود (شاهین دنده‌دستی، کوییک اس و ساینا اس) است، در فاز نخست فعالیت تکنوسنتر خود برنامه توسعه و ارتقای موتور و قوای محرکه و همچنین گیربکس محصولات گروه سایپا به‌ویژه مگاپلت‌فرم SP را در دست اقدام دارد و این یک اقدام بنیادین است. چراکه به عقیده بسیاری از فعالان و کارشناسان حوزه خودرو، اساس خودروساز شدن در طراحی و ساخت موتور و گیربکس است؛ حتی خودروسازان چینی هم که سودای رقابت با بزرگان خودروسازی جهان را دارند و چشم‌انداز مورد ادعا برای توسعه خود را فراتر از رقابت با خودروسازان کره‌ای ترسیم کرده‌اند، از سال 2013 همپای کشورهای اروپایی، آمریکا و ژاپن به سرمایه‌گذاری روی فناوری‌های پیشرفته طراحی موتور و گیربکس پرداخته‌اند و در کنار تلاش برای سرآمدی در طراحی و ساخت خودروهای الکتریکی، ظرفیت‌هایی نیز به‌منظور ساخت قطعات لازم برای پیشرانه‌ها و جعبه‌دنده‌های برخوردار از فناوری بالا ایجاد کرده‌اند. خودروسازان کشور ما نیز پس از بازگشت تحریم‌های آمریکا طی دو سال اخیر و تلاش برای رهایی زنجیره تامین صنعت خودرو ایران از وابستگی به خارج، در بخش موتور و گیربکس نیز طرح‌هایی را استارت زدند.
از بدنه و شاسی تا سیستم تعلیق و مجموعه‌ها
تکنوسنتر سایپا مجهز به تیم‌های متخصص طراحی استایل، طراحی بدنه و تزئینات، طراحی شاسی و سیستم تعلیق، طراحی مجموعه‌ها و تجهیزات، محاسبات مهندسی، فناوری‌های پیشرفته و تولید است که در کنار مجموعه کارگاه‌های نمونه‌سازی و آزمایشگاه‌های تخصصی، بزرگ‌ترین مجموعه متمرکز طراحی، نمونه‌سازی و تست خودرو کشور محسوب می‌شود. درحال‌حاضر این مرکز، پروژه توسعه خانواده قوای محرکه شامل موتور و گیربکس را در دستور کار دارد تا خانواده موتور منطبق با فناوری‌های روز و پیشرفته و نیازمندی‌های پلت‌فرم‌های جاری و آینده سایپا طراحی و تولید شود.
گام بعدی تکنوسنتر گروه سایپا، توسعه پلت‌فرم‌های جدید خودرویی و طراحی محصولات جدید با فناوری‌های روز و منطبق با استانداردهای ۸۵گانه خواهد بود. بر این اساس، تیم‌های مختلف طراحی خودرو در قالب فرایند ایده‌پردازی کارشناسانه، استفاده از نظرات مراکز و نخبگان علمی و دانشگاهی، نظرسنجی‌های مردمی در کنار دانش موجود در نخبگان فعال در مرکز تحقیقات سایپا و تکنوسنتر این مجموعه در حال فعالیت بر روی طراحی محصولات آینده منطبق با پلت‌فرم‌های روز هستند تا خروجی مبتنی بر ایده گروهی و جمعی را خلق کنند.
بهبود عملکردهای فنی در موتور فعلی شاهین
در خودرو شاهین از نسخه اصلاح‌شده و ارتقایافته موتور M15 استفاده شده که با کمک فناوری توربوشارژ تقویت شده و کوئل‌های متفاوتی نسبت به نسخه استفاده‌شده در خودروهای پیشین سایپا دارد که درمجموع تنفس این موتور هشت‌سوپاپه را در دورهای بالاتر تسهیل می‌کند. این موتور 108 اسبی، گشتاور 165نیوتون‌متر را تولید می‌کند و کشش یک خودرو نه‌تنها در عدد اسب بخار بلکه در میزان گشتاور، وزن خالص و عملکرد گیربکس آن تعریف می‌شود. درحالی‌که بازه قدرت عمده سدان‌های فراتر از 4.4 متری داخلی به حدود 100 تا 110 اسب‌بخار و حداکثر گشتاورشان به حدود 150 تا 155 نیوتون‌متر می‌رسد، شاهین با حداکثر گشتاور 165 نیوتون‌متر و گیربکس پنج‌سرعته دستی در فاز نخست قدم به میدان گذاشته که نویددهنده کشش قابل‌توجه این خودرو با پیشرانه توربو است. یکی دیگر از مزایای فنی شاهین، ورود سریع‌تر کشش و شتاب به مدار فنی این خودرو به‌واسطه سیستم توربو نصب‌شده روی پیشرانه 1.5 لیتری آن است. در خودروهای مشابه تنفس طبیعی، عموما حداکثر گشتاور روی دور موتور 3000 تا 3500 وارد مدار می‌شود، اما در شاهین، حداکثر گشتاور 165 نیوتون‌متری به‌طور مداوم از دور موتور 1750 تا 4250 در دسترس است و به این صورت در بازه گسترده‌تری نسبت به خودروهای رقیب می‌توان از حداکثر کشش در این خودرو بهره برد. سایپا شاهین با وزن خالص 1260 کیلوگرم حدود 100 کیلوگرم از سدان‌های قدیمی صنعت خودرو ایران در همین ابعاد سبک‌تر است و با طراحی آیرودینامیک، کشش و عملکرد فنی قابل قبولی را ارائه می‌دهد.
پیشرانه‌هایی که در راهند
اما همان‌طور که یک سال پیش، قائم‌مقام مدیرعامل سایپا اعلام کرده است: «مدیریت ارشد این گروه خودروسازی به‌صورت ویژه پیگیر برنامه‌های توسعه‌ای و تولید قوای محرکه است و تاکید دارد که مگاموتور تا دو سال آینده باید صاحب خانواده موتور خاص خودش باشد و اقدامات لازم در این خصوص شروع شده است. در صورت تحقق این برنامه، گروه خودروسازی سایپا خواهد توانست از موتور و گیربکس نسل جدید در محصولاتی مانند شاهین استفاده کند. علاوه بر این، در فروردین‌ماه امسال نیز شرکت توسعه قوای محرکه تیوان، تولید یک پیشرانه جدید سه‌سیلندر و کم‌مصرف را آغاز کرد که برای محصولات خانواده SP سایپا در نظر گرفته شده و مقدمات تولید آن با همکاری شرکت AVL اتریش، گروه خودروسازی سایپا و معاونت علم‌وفناوری نهاد ریاست‌جمهوری فراهم آمده است. این موتور سه‌سیلندر توربوشارژر که 999 سی‌سی حجم و 12 سوپاپ دارد، در گام نخست بر روی کراس‌اوور شهری سایپا آریا نصب خواهد شد و سال آینده در برخی تیپ‌های خودرو شاهین نیز قرار خواهد گرفت تا این خودروهای ملی با به‌روزترین فناوری موجود در زمینه قوای محرکه راهی جاده‌های کشور شوند. این پیشرانه آلومینیومی همچنین به فناوری‌هایی مانند زمان‌بندی متغییر دوگانه سوپاپ‌ها، پمپ روغن متغیر، بالانسر، پاشش سوخت مستقیم، توربوشارژر، نسل جدید خنک کاری و... مجهز است و می‌تواند به‌صورت استاندارد ۱۴۳ اسب بخار قدرت را با گشتاور ۲۲۲ نیوتن‌متر تولید کند. استاندارد آلایندگی این پیشرانه نیز از نوع یورو ۶ است و در هر کیلومتر تنها ۹۰ گرم دی‌اکسیدکربن تولید می‌کند. موتور مذکور بر روی خودروهایی همچون آریا و شاهین (خودروهای با جرم خالص کمتر از ۱۳۰۰ کیلوگرم) مصرف سوخت بهینه ۵ لیتر به ازای هر ۱۰۰ کیلومتر را دارد.
۲۱:۰۵ - ۱۴۰۰/۰۷/۲۷
