تغییر در صنعت خودروهای تجاری با سرعتی برق‌آسا درحال شکل‌گیری است و این تغییر تولیدکنندگان کامیون در سراسر جهان را به این سمت سوق می‌دهد. حتی پیش از آن که فناوری‌های دیجیتال و سیستم‌های رانندگی خودران باعث ایجاد تغییرات در این بخش شوند، احتمالا وسایل نقلیه بدون آلایندگی طی ۵ تا ۱۰سال آینده این بخش را در بر خواهند گرفت. تغییرات مقررات در اکثر کشورها، افزایش رقابت‌پذیری پیشرانه‌های «سبز» و افزایش آگاهی از پیامدهای تغییرات آب و هوایی، صنعت کامیون‌سازی دنیا را به سمت تولید مدل‌های بدون آلایندگی سوق می‌دهد. در این راستا ایالات‌متحده و اتحادیه اروپا از غرب و چین از شرق بر سر رسیدن به بزرگ‌ترین بازار تجاری‌های بدون آلاینده رقابت می‌کنند و درحال‌حاضر سه بازار بزرگ در این بخش را به خود اختصاص داده‌اند.

سهم ۶۰درصدی سه بازار بزرگ از خودروهای تجاری تا ۲۰۳۰

باتوجه به آنکه به‌نظر می‌رسد صنعت خودروسازی در دنیا بعد از بحران کووید-۱۹ در حال بازگشت به مسیر عادی است، احتمالا فروش خودروهای تجاری تا سال ۲۰۲۵ به سطح قبل از همه‌گیری کووید-۱۹ بازخواهد گشت. طبق پیش‌بینی‌ها، تا سال ۲۰۳۰ فروش جهانی خودروهای تجاری متوسط و سنگین از ۳.۳ میلیون دستگاه عبور خواهد کرد و تا سال ۲۰۳۰ نرخ رشد مرکب سالانه این بازار ۲ درصد خواهد بود. پیش‌بینی‌ها حاکی از آن است که ۱.۱میلیون دستگاه از این خودروها در چین، ۵۰۰ هزار دستگاه در ایالات متحده و ۴۰۰ هزار دستگاه در اروپا (سه بازار بزرگ جهان) به فروش خواهد رسید.

سهم ۲۸درصدی کامیون‌های بدون آلاینده از بازارهای بزرگ تا سال ۲۰۳۰

با افزایش تقاضا ومقرراتی که تغییر جهانی را به سمت کامیون‌های سبز هدایت می‌کند، تولیدکنندگان باید استراتژی‌های جدیدی را برای بقا توسعه دهند.
برخی تغییرات در مسیر تولید و توسعه خودروهای تجاری و قوانین در سایر کشورها، باعث شده است تولید این خودروها براساس فناوری‌های روز مانند پیشرانه‌های الکتریکی و سوخت‌های پاک تولید شوند.

از این رو پیش‌بینی‌ها نشان از آن دارند که حدود ۳۲درصد خودروهای تجاری که تا سال ۲۰۳۰ در اروپا به فروش خواهند رسید شامل مدل‌های الکتریکی باتری‌دار و ۱۹درصد شامل انواع پیل سوختی باشند. این در حالی است که این اعداد در ایالات متحده به ترتیب ۲۱ و ۴درصد خواهد بود و این ارقام در چین نیز ۱۵درصد برای مدل‌های باتری‌دار و ۵درصد برای پیل‌های سوختی خواهد بود. بنابراین به نظر می‌رسد خودروهای تجاری بدون آلایندگی ۲۸درصد یا حدود ۵۰۰ هزار دستگاه از سه بازار بزرگ جهانی یعنی اروپا، آمریکا و چین را درمجموع تصاحب خواهند کرد و این آغازی برای تغییر بی‌سابقه جهانی و حرکت به سمت خودروهای سبز خواهد بود.

تلاش اروپا و آمریکا برای کاهش ۳۰ تا ۵۵درصدی دی‌اکسیدکربن

اتحادیه اروپا و ایالات متحده با اجرای مقررات سبز در سطح کلان در تلاش هستند تا این صنعت را به سمت تولید خودروهای تجاری با موتورهای احتراق داخلی حرکت دهند و انگیزه برای تقاضای کامیون‌های بدون آلایندگی و کم‌آلاینده را افزایش دهند. برای مثال قرارداد سبز اروپا در دسامبر ۲۰۱۹ اعلام شد هدف از آن کاهش ۵۵درصدی سطح انتشار گازهای گلخانه‌ای در این قاره نسبت به سال ۱۹۹۰ است. از سال ۲۰۲۵ هر یک از تولیدکنندگان کامیون در اروپا باید به هدف انتشار آلایندگی مدنظر این اتحادیه دست پیدا کند. این درحالی است که در ایالات‌متحده نیز قوانین سختگیرانه‌ای برای خودروهای تولیدشده در سال ۲۰۲۳ اجرا خواهد شد که پیش‌بینی می‌شود سالانه حدود یک سوم دی اکسید کربن کاهش یابد.

هدف چین برای تبدیل شدن به «قهرمان‌سبز» و نجات از آلاینده‌ها

به نظر می‌رسد چین هم باید به عنوان یکی از بزرگ‌ترین کشورهای تولیدکنندگان و متقاضی خودروهای تجاری به دنبال جلوگیری از انتشار هرچه بیشتر گازهای گلخانه‌ای باشد. اگر دولت چین تولیدکنندگان داخلی این کشور را برای تولید خودروهای بدون آلاینده تحت فشار نگذارد سهم آنها تا سال ۲۰۳۰ از یک‌درصد فعلی تنها ۱۰درصد خواهد شد. اما مقررات سختگیرانه و اجرای دقیق آن‌ها باعث خواهد شد تا سال ۲۰۳۰ تقاضا برای خودروهای بدون آلاینده در این کشور تا ۲۰ درصد افزایش یابد. این در حالی است که چین اعلام کرده با تدوین مجموعه‌ای جدید از مقررات آلایندگی قصد دارد به یک قهرمان سبز تبدیل شود. با توجه به آن که برخی تجاری‌سازان این کشور مانند FAW تولید کامیون‌های الکتریکی را آغاز کرده‌اند، تقاضا برای آن ها تا سال ۲۰۳۰ به ۴۰درصد از بازار خواهد رسید.