ون‌های تویوتا هایس و هیوندای H۱[/caption]
واردات خودرو به بازار ایران در ۴ دهه اخیر و با توجه به وجود تحریم‌های متعدد اقتصادی و یا ممنوعیت‌های ورود محصول از برخی کشورها، با کشمکش‌های فراوانی مواجه بوده است. به طوری که حتی در بسیاری از دوره‌ها سرانه واردات خودرو به کشور به تعداد انگشت‌شماری در ماه رسیده بود. اگرچه که این موضوع در اوایل تا اواسط دهه ۹۰ میلادی با رونق خوبی در جریان بود اما واردات خودرو تا اواسط سال ۲۰۰۵ با سکته و وقفه‌ای طولانی‌مدت مواجه شد که البته اکنون دیگر خبری از آن محدودیت‌های بسیار سختگیرانه نیست و خودروسازان جهانی هر روز با محصولات بیشتری به بازار ما می‌رسند. اما به چه قیمت؟! محصولات خارجی در کلاس‌های متفاوتی به بازار ایران عرضه می‌شوند اما نکته اصلی اینجاست که در بازار خودرو ایران و با توجه به قیمت بالای ارز مبادلاتی و همچنین هزینه‌های ورود یک خودرو به ایران، بسیاری از خودروها در جایگاه قیمتی و کاربری مناسبی قرار نمی‌گیرند. این بدان معناست که این روزها اکثر خودروهای وارداتی برچسب «لوکس» بودن به خود گرفته‌اند و حتی گزینه‌هایی همچون هیوندای اکسنت، تویوتا یاریس و... که خودروهایی کاملا مردمی و ارزان‌قیمت هستند، با برچسب‌های نزدیک به ۱۰۰میلیون تومانی خود، از اصل ماجرا فاصله گرفته‌اند و به کالایی قابل خریداری تنها توسط قشر مرفه جامعه مبدل شده‌اند. این بدان معناست که در شرایط حاضر حتی خریدخودروهای کار وارداتی نیز چندان توجیه اقتصادی ندارند؛ مگر برای ارگان‌های دولتی و مراکزی که درآمد چشمگیری داشته باشند. اگرچه که «ون‌ها» تقریبا در هیچ دوره‌ای برای مصرف‌کنندگان ایرانی محبوب نبوده‌اند و وارد‌کنندگان همیشه با مشکلات فروش اینگونه خودروها مواجه هستند و همچنین این روزها اکثر ون‌های موجود در ایران را محصولات چینی تشکیل می‌دهند، هنوز هم دو محصول به روز همراه با استانداردهای جهانی در خیابان‌های کشور جولان می‌دهند. تویوتا Hiace(هایس) و هیوندای H۱ دو ون از آسیای شرقی هستند که در این بخش و روی کاغذ در برابر هم قرار می‌گیرند.
تا چند سال پیش، قد علم کردن محصولات کُره‌ای و به ویژه دو برند هیوندای/کیا برای خودروسازان شماره یک جهانی همچون تویوتا که تاکنون عناوینی همچون «پرفروش‌ترین سدان شهری دنیا-کرولا»، «برند شماره یک دنیا از نظر ارزش مالی» و... را بر پیشانی خود نهاده است، کمی دور از ذهن بود. اما همانطور که سنتنیال در برابر مرسدس بنز اس کلاس، جنسیس کوپه در برابر کامارو و... قرار می‌گیرند، این بار هم هیوندایH1 ۱۸ساله برای تویوتا هایس ۴۸ ساله شاخ و شانه می‌کشد. H1 در واقع نامی است که هیوندای برای سری خودروهای کار خود تعریف کرده و در واقع به دو شاخه ون/مینی‌بوس و وانت بار تقسیم می‌شود.
هرچند که در حال حاضر بیش از نیم دهه از توقف تولید وانت H1 هیوندای می‌گذرد و در حال حاضر H1 تنها به صورت ون‌های مسافرتی و مینی‌بوسی به تولید می‌رسد اما هنوز هم این خودرو در بسیاری بازارها با دو نام Starex یا Satellite شناخته می‌شود و هم اکنون نسل دوم این خودرو که از سال ۲۰۰۷ بر روی خط تولید هیوندای قرار گرفته بود به بازار ایران عرضه می‌شود و پیش از این نسل نخست این خودرو تنها به صورت محدود و اکثرا در مناطق آزادی همچون کیش به فروش رسیده بود. در مقابل تویوتا هایس (Haice) را با ۴۸ سال سابقه عرضه به بازارهای جهانی داریم. نخستین نسل این خودرو در سال ۱۹۶۷ و به عنوان یک ون سایز کوچک برای رقابت با نیسان Homy روی خط تولید قرار گرفت و نخستین بار با نسل دوم خود به بازار ایران راه پیدا کرد. در حال حاضر نسل پنجم این ون محبوب که از سال ۲۰۰۴ به بازار جهانی عرضه شده است را داریم؛ خودرویی که این روزها توسط ایرتویا، نماینده محصولات تویوتا در ایران به کشور عرضه می‌شود و در برابر هیوندای H1، محصولی از آسان موتور قرار می‌گیرد.
هیوندای خوش‌چهره، تویوتای با دوام!
همیشه در مطالب مقایسه خودروهای کُره‌ای و ژاپنی با یک دوراهی بر سر دوام یا ظاهر مواجه هستیم. محصولات کُره‌ای اصولا از طراحی‌های به‌روزتری نسبت به ژاپنی‌ها بهره می‌برند، این در حالی است که ژاپنی‌ها و علی‌الخصوص محصولات تویوتا با وجود طراحی محافظه‌کارانه، از حیث دوام قطعات فنی زبانزد هستند. ایرتویا برای هایس در ایران، از پیشرانه ۴ سیلندر ۲٫۷ لیتری با حداکثر توان ۱۴۹ اسب بخار بهره گرفته است.
این در حالی است که هیوندای H1 با حجم موتوری کمتر یعنی ۲٫۴ لیتر، توانایی ارائه حداکثر قدرت ۱۷۵ اسب بخار را دارد. تجربه نشان داده که پیشرانه‌های کم حجم و پربازده اصولا دوام کمتری نسبت به پرحجم‌های کم‌بازده‌تر دارند. همین مسئله باعث شده که تویوتا اکثر محصولات خود را با موتورهای حجیم‌تر نسبت به قدرتی یکسان با رقبا به بازار عرضه کند.
پس تا اینجای کار، هر دو خودرو ۴ سیلندر و با قدرتی کمتر از ۲۰۰ اسب بخارند که وارد‌کنندگان هر دو برند می‌توانستند از نمونه‌های دیزلی این خودروها برای ورود به بازار داخلی بهره گیرند. اما با توجه به کیفیت نه‌چندان بالای سوخت گازوئیل در بازار ایران، هیوندای ۲٫۵ لیتری و تویوتای ۳ لیتری به بازار ایران راه پیدا نکردند. H1 با جعبه دنده ۴ سرعته خودکار و هایس با گیربکس ۵ سرعته دستی همراه با اوردرایو در بازار ایران حضور دارند.
و این نخستین برتری محصول هیوندای در برابر رقیب ژاپنی است. اما پرواضح است که هایس دنده دستی حتی با وجود حداکثر توان کمتر، کشش بهتری از هیوندای H1 اتوماتیک خواهد داشت. به همین خاطر اگر به دنبال خریداری یک ون برای سفر در جاده‌های کوهستانی هستید، هایس گزینه‌ای مناسب‌تر خواهد بود اما مسلم است که رانندگی با اچ۱ دنده اتوماتیک در شهر، علی‌الخصوص شهرهای پرترافیکی همچون تهران بسیار آسان و راحت‌تر است.
هرچند که در جریان خرید یک ون و یک خودروی کار، طراحی و ظاهر آخرین پارامتر حائز اهمیت است اما در شرایطی که بخواهید ۲۰۰ میلیون تومان هزینه صرف خرید یک ون کنید، بی توجهی به این مشخصه کمی غیرمنطقی به نظر می‌رسد. هایس پیرتر که طراحی آن به سال ۲۰۰۳ باز می‌گردد مدتی است که دوران آمادگی پیش از معرفی نسل جدید را می‌گذراند و دستخوش تغییرات جزئی و فیس‌لیفت شده است.
اگر نمونه‌های فول آپشن شرکتی این خودرو را برگزینید، سپرها همرنگ بدنه هستند و در غیر این صورت هایس خود را بدون رینگ آلومینیومی و با تزئینات مشکی رنگ تحویل خواهید گرفت. هرچند که تویوتا هایس خودرویی با ظاهری کاملا ساده و به دور از هر گونه بزک‌کاری است، طرح اچ۱ نیز چندان چنگی به دل نمی‌زند. چراغ‌های بسیار بزرگ عمودی جلو اگرچه که با ابعاد کلی خودرو هماهنگی دارد اما طرح آن به گونه‌ای است که چهره‌ای عبوث و بیشتر شبیه یک مینی‌بوس برای اچ۱ خلق کرده است و تنها برتری محصول کُره‌ای در بخش چهره قسمت عقب خودرو دیده می‌شود.
امکانات رفاهی و راحتی!
هر دوی این ون‌ها در تیپ‌های مختلفی اعم از باربر، اتوبوسی (نمونه مد نظر ما) و... روی خط تولید سازندگان خود قرار دارند که وارد‌کنندگان به دلیل بالاتر بودن تقاضا، نمونه مسافر اتوبوسی هر دو خودرو را به بازار عرضه کرده‌اند. البته جالب است بدانید که نه هایس و نه اچ۱ به صورت مداوم و رسمی توسط نمایندگی‌های تویوتا و هیوندای به بازار عرضه نمی‌شوند و وارد‌کنندگان بر حسب سفارش خریدار اقدام به واردات این خودروها می‌کنند؛ چرا‌که هر دوی این ون‌ها، با وجود قیمت بسیار بالا بازار فروش ریسک‌پذیری ندارند و بهتر است که فروشندگان محتاط‌تر عمل کنند. اما باید دید که با این ۲۰۰ میلیون تومان چه امکاناتی دریافت می‌کنید؟! هیوندای ون خود را با ۳ ردیف صندلی به همراه تنظیم دستی صندلی‌های هر ۳ ردیف به بازار عرضه کرده که صندلی‌های ردیف دوم حتی روی ریل نیز حرکت می‌کنند.
تمامی صندلی‌ها مجهز به کمربند ایمنی پیش‌کشنده هستند و امکانات دیگری همچون سیستم اتومات شیشه بالابرهای جلو، کنسول ردیف جلو با خروجی برق ۱۲ ولت، نمایشگر اطلاعات راننده، آینه میانی الکتروکرومیک، سیستم صوتی به همراه پورت AUX و پشتیبانی از MP3 و CD، سیستم تهویه مطبوع با دریچه در بالای سر و زیر صندلی‌ها و... برای اچ۱ تعریف شده که چندان هم چشمگیر
نیستند.
در مقابل، تویوتا هایس با ۵ ردیف صندلی و در واقع توانایی حمل ۱۳ سرنشین با قد متوسط از آینه‌های الکتروکرومیک، غربیلک قابل تنظیم فرمان، سیستم تهویه مطبوع جلو و عقب مجزا، شیشه‌های جلوی برقی و از این قبیل امکانات محدود بسیار پایه بهره می‌برد. سیستم تعلیق هایس در شرایط وزنی مشابه، نرم‌تر از هیوندای عمل می‌کند اما اچ۱ فضای داخلی دلباز‌تری را به سرنشینان ارائه می‌کند.
کدام یک سربلندتر است ؟!
چند خطی پیرامون مقایسه کاغذی دو ون خوشنام و نشان در بازار ایران خواندیم. همانطور که در ابتدای مطلب گفته شد، این کلاس خودرویی طرفداران چندانی در بازار داخلی ایران ندارند اما اگر به دنبال خودرویی برای ماموریت‌های مختلف یک شرکت بزرگ باشید، هر دوی این ون‌ها گزینه‌های مناسبی هستند.
هرچند که هایس با قیمت صفر کیلومتر ۲۳۰ میلیون تومانی و اچ۱ با توجه به اینکه چند وقتی است به بازار عرضه نمی‌شود و نمونه‌های دست دوم در حد صفر کیلومتر آن در حدود ۲۰۰ میلیون تومان آب می‌خورد، چندان توجیه اقتصادی نداشته و در نگاه اول، گزینه‌های چینی موجود در بازار مناسب‌تر به نظر می‌رسند.
اما توجه داشته باشید که هایس و یا اچ۱ از دو خودروساز با پیشینه بسیار مناسب به بازار راه پیدا کرده‌اند که برای آرامش بیشتر شما، وارد‌کنندگان گارانتی و ضمانتی برای این خودروها در نظر گرفته‌اند که برای مثال ایرتویا هایس را به میزان ۱۰۰ هزار کیلومتر گارانتی می‌کند که در صورت انجام سرویس‌های دوره‌ای در حداکثر هر ۱۰هزار کیلومتر، خودروی شما را شامل گارانتی نگه می‌دارد.
حال تصمیم با شماست که هیوندای خوش‌چهره‌تر و مدرن‌تر را برگزینید و یا اقدام به خریداری هایس با دوام قطعات فنی و پیشرانه بالاتر کنید اگر و تنها اگر با بازار دست دوم فوق‌العاده بی‌رونق و همچنین قیمت بالای لوازم یدکی (علی الخصوص ظاهری) این دو خودرو کنار آیید.
