به گزارش «اخبار خودرو»، یکی از مهمترین مباحثی که این روزها در صنعت خودرو مطرح است، وضعیت بازار فولاد و دیگر مواداولیه است. با توجه به سهم 60درصدی فولاد از وزن هر خودرو، این فلز در این صنعت از اهمیت بسزایی برخوردار است. اما این روزها تولیدکنندگان خودرو و قطعات از نحوه عرضه مواداولیه موردنیاز خود در بورس کالا ناراضی هستند. این در حالی است که خودروسازان و قطعهسازان به عنوان یکی از مصرفکنندگان عمده ورقهای فولادی و مواد پلیمری از تلاطم در عرضه و قیمتگذاری این محصولات بسیار آسیب میبینند.
در همین راستا، چندی پیش وزارت صنعت، معدن و تجارت ابلاغیه ۱۴بندی را در چارچوب تنظیم بازار محصولات فولادی و ایجاد ثبات و آرامش در این بازار به اتاق های بازرگانی ارسال کرد. این دستورالعمل، بر الزام عرضه کنندگان نسبت به عرضه مستمر و مکفی بر مبنای تعیین کف عرضه در هر مرحله به میانگین هفتگی تاکید کرده است.
انتقاد از نحوه عرضه مواد اولیه در بورس کالا
عضو هیاتمدیره انجمن قطعهسازان در خصوص وضعیت مواداولیه تولید میگوید: «بهرغم افزایش سرسامآور هزینههای تولید خودرو، شورای رقابت اجازه افزایش قیمت نمیدهد و میگوید مساله خودرو با سایر تولیدات فرق میکند. اما باید مشخص شود فولاد مبارکه و مس باهنر انحصار ایجاد کرده اند یا صنعت خودرو؟»
محمد شهپری میافزاید: «همانطور که علاوه بر ایرانخودرو و سایپا، کارخانههای خودروسازی دیگری هم در کشور داریم، کارخانجات فولادسازی زیادی نیز در کشور وجود دارد، اما به فولادمبارکه اجازه افزایش قیمت داده میشود و به خودروسازان دستور تثبیت قیمت.» به گفته وی، فاکتورهای خرید قطعهسازان، ثابت میکند از ابتدای سال ۹۶ تا امروز درصد قابل توجهی قیمت فولادمبارکه و مسباهنر افزایش یافته است، آلومینیوم و مواد پتروشیمی نیز همین وضعیت را دارند.»
عضو هیاتمدیره انجمن قطعهسازان با انتقاد از نحوه عرضه محصولات در بورس کالا میگوید: «مسئولان امر به ما میگویند مواداولیه را از بورس کالا تهیه کنید، درحالی که در بورس نظارتی وجود ندارد. در همین شرایط کارگاههایی که تولید نداشتهاند، با دریافت یک گواهی صنعتی برای خرید مواد اولیه وارد بورس شدهاند و این باعث شده تقاضا در بورس افزایش بیابد. این در حالی است که حجم عرضه در بورس کالا کم است و همه مجبورند برای متوقف نشدن تولید، مواداولیه را از بازار آزاد تهیه کنند.»
به گفته شهپری، با گرانی دلار، قاچاق مواداولیه بسیار زیاد شده است؛ تا جایی که گفته میشود ضایعات مس را به کشورهای دیگر میفرستند و همان مس را با دلار آزاد دوباره وارد میکنند.
قطعهسازان میگویند: «همانطور که چندین کارخانه خودروسازی در کشور داریم، کارخانجات فولادسازی زیادی نیز در کشور وجود دارد، اما به فولادمبارکه اجازه افزایش قیمت داده میشود و به خودروسازان دستور تثبیت قیمت.»
بورس کالا به دستورالعمل وزارت صنعت بیاعتناست
امیرحسین کاوه، عضو اتاق بازرگانی نیز در همین زمینه با اشاره به اینکه صنایع بالادستی فولاد و پتروشیمی بهعنوان تولیدکنندگان کالاهای پایه و مواد اولیه، از انواع و اقسام منابع سوبسیدی کشور بهره مند هستند، میگوید: «دولت باید همانگونه که بر نرخ کالاهای اساسی و مصرفی مردم نظارت دارد، نرخ کالاهای اساسی صنعتی را هم حفظ و کنترل کند. زیرا این کالاها، مواداولیه کارخانههای پاییندستی مانند خودروسازی و قطعهسازی هستند و رها کردن بازار آنها به مثابه فرصت شغلی و وضعیت معیشتی میلیونها هموطن است.»
وی میافزاید: «گرانی افسارگسیخته مواداولیه تولید، مساوی است با بیکاری کارگران و فجایع معیشتی ناشی از آن. بنابراین کنترل قیمت مواد اولیه در بورس کالا باید اولویت نخست دولت باشد.»
وی با بیان اینکه عرضه کنندگان اصلی بورس کالا را تولیدکنندگان انحصاری تشکیل میدهند، ادامه داد: «این بورس نیاز به نظارت حداکثری دارد و دستورالعمل کنترل بازار وزارت صنعت به منظور جلوگیری از هرج ومرج در قیمت گذاریهای دلخواه صنایع بالادستی نیز در همین راستا ابلاغ شد که کار بسیار به جا و درستی بوده است. چراکه نرخ مواداولیه تولید نیز بهعنوان کالای اساسی صنعتی باید توسط دولت کنترل شود و نباید قیمت ساخت ایران که با ریال تولید میشود، در بورس کالا بر اساس نرخ ارز تعیین شود.»