به گزارش «اخبار خودرو»، هم‌زمان با بحران ارزی کشور، بازار قاچاق سوخت رونق دوباره گرفته است. اواخر هفته قبل حسن‌خسروجردی، عضو اتحادیه صادرکنندگان نفت، گاز و پتروشیمی ایران در تایید این موضوع، از قاچاق روزانه دستکم ۲۰میلیون‌لیتر بنزین به کشورهای همسایه خبر داد. این رقم تکان‌دهنده چیزی حدود یک‌پنجم مصرف روزانه بنزین در کشور است. البته دو روز قبل بیژن زنگنه، وزیر نفت کشور نیز این افزایش را تایید کرد و به‌نوعی زنگ‌خطر افزایش قاچاق سوخت در کشور را به صدا درآورد.
سودهای نجومی قاچاقچیان از جیب دولت
طبق آخرین آمارها در مردادماه سال جاری هزینه پایه تولید بنزین طبق فوب خلیج‌فارس در فروردین سال۱۳۹۷ معادل ۴۲سنت، با احتساب دلار دولتی حدود ۱۵۰۰تومان و براساس دلار بازار آزاد در آن زمان حدود ۳۰۰۰تومان بود. این درحالی است که بنزین در ایران با قیمت ۱۰۰۰تومان تحویل مصرف‌کننده می‌شود. اگر قیمت فوب خلیج‌فارس را تا مردادماه ثابت فرض کرده و تحولات ارز در ایران را وارد معادله کنیم، آنگاه دولت بر پایه نرخ ارز دولتی، حدود ۸۰۰تومان و برپایه نرخ بازار آزاد ۳۵۰۰تومان برای هر لیتر بنزین یارانه پرداخته است.
اگر 800 تومان را در 20میلیون‌لیتر ضرب کنیم، روزانه 16میلیارد تومان و اگر با 3500 تومان در نظر بگیریم، آنگاه روزانه 70میلیاردتومان از جیب دولت به قاچاقچیان سود می‌رسد. شاید به‌همین‌دلیل عضو اتحادیه صادرکنندگان نفت گفته است: «متاسفانه با افزایش قیمت دلار قاچاق بنزین به کشورهای همسایه از سود بیشتری نسبت‌به گذشته برخوردار بوده و به‌همین دلیل بخشی از آمار مصرف 100میلیون‌لیتر در روز در داخل بوی قاچاق می‌دهد.»
مسیرها و شیوه‌های قاچاق
قاچاقچیان سوخت در کشور، گازوئیل، بنزین و انواع سوخت را از ایران به همسایگان شرقی و غربی رسانده و سود سرشاری را عاید خود می‌کنند. قیمت سوخت در ایران در مقایسه با کشورهای همسایه در حدی است که به‌رغم ریسک بالای قاچاق، باز هم قاچاقچیان نمی‌توانند از سود این کار چشم‌پوشی کنند.
شیوه قاچاق سوخت به‌تدریج از سیستم دبه و ... به استفاده از شیوه‌های مکانیزه موجود کشیده شده است، به‌طوری که علی‌اکبرکریمی، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس در اواخر ماه گذشته اعلام کرد: «قاچاقچیان سوخت ابتدا باتوجه به ارتباطات ویژه‌ای که ایجاد می‌شود، برای محصولات صادراتی کد متفاوتی اخذ شده است و چه بسا این موضوع می‌تواند در یک فرایند متخلفانه شکل گرفته باشد.اصولا دلیل مراجعه قاچاقچیان به بورس انرژی، داشتن توجیه برای خارج شدن از شمول قاچاق سوخت است. آنها از فاکتور دریافت‌شده از بورس انرژی برای اعمال متخلفانه بعدی خود استفاده کرده و محصول خریداری‌شده را با مواد نفتی سوبسیددار برای صادرات به کشورهایی مثل افغانستان جایگزین می‌کنند.»
به‌گفته این نماینده مجلس، این موادسوختی به‌صورت سازمان‌یافته به قیمت بسیار پایین‌تر از آنچه در اقتصاد ملی تمام‌شده، تحت‌عنوان گازوئیل یا نفت‌سفید در مرزها فروخته می‌شود.
راهکار مقابله با قاچاق سوخت
همین آمار و ارقام و شیوه‌ها اتحادیه صادرکنندگان نفت، گاز و پتروشیمی ایران را به این نتیجه رسانده که بهترین گزینه درحال‌حاضر برای مبارزه با قاچاق سوخت احیای سامانه هوشمند و کارت‌سوخت است.
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس هم بهترین راهکارها برای مقابله با این تخلف را اصلاح‌قیمت مواد پایه سوختی و سوبسیددار توسط دولت می‌داند و می‌گوید: «اگر این اتفاق بیفتد، قدم مهمی در کنترل قاچاق سوخت از مرزهای کشور برداشته خواهد شد.»
