به گزارش «اخبار خودرو»،بیش از ۴۰ تا ۶۰درصد بهره‌وری پیشرانه‌های درون‌سوز به سیستم خنک‌کننده آنها مرتبط است، چراکه یک موتور درون‌سوز به‌طور طبیعی گرمای زیادی تولید می‌کند. دمای سوخت درون محفظه احتراق می‌تواند تا ۲هزار درجه سانتی‌گراد بالا برود که فقط ۳۳درصد از انرژی حاصل از این گرما به‌واسطه میل‌لنگ‌ها به توان حرکتی تبدیل می‌شود. از این میان ۳۰درصد دیگر از راه اگزوز و فقط ۷درصد از بدنه موتور خارج می‌شود. بنابراین وظیفه خنک‌کردن ۳۰درصد باقی‌مانده بر عهده سیستم خنک‌کننده و به‌واسطه مایعی است که درون حفره‌های موتور جریان دارد. اما اگر این حجم از انرژی و گرما را نتوان به‌خوبی منتقل کرد، به‌طور قطع اتفاقات ناخوشایندی برای موتور پیش خواهد آمد. در این بین بیشتر مشکلاتی که برای سیستم خنک‌کننده یا مایع کولنت(ترکیب ضدیخ ضدجوش و آب مخصوص رادیاتور) خودرویمان ایجاد می‌شود به‌خاطر نداشتن اطلاعات کافی و رعایت‌نکردن بازبینی‌های دوره‌ای است. امروز مهم‌ترین مشکلاتی را که ممکن است برای این سیستم رخ دهد، آورده‌ایم.
تعادل اسیدی/بازی در مایع خنک‌کننده
عدد pH ایده‌آلی که برای سیستم خنک‌کننده موتور در نظر گرفته‌شده باید روی ۸.۵ تا ۱۰.۵ باشد. در صورتی‌که عدد pH افزایش یابد، مایع درون این سیستم به فلزاتی همچون آلومینیوم و مس حمله می‌کند. در صورت پایین بودن pH نیز در کنار همین فلزات شاهد شکوفه زدن خواهیم بود که می‌تواند منجر به گرفتگی منافذ شود. همچنین این مواد ایجادشده در کنار فلزاتی که سفیدرنگ هستند، می‌توانند داخل کل مایع سیستم خنک‌کننده حل شوند. این حل‌شدگی باعث کاهش خاصیت انتقال حرارت می‌شود و در نهایت دمای کارکرد موتور افزایش خواهد یافت. لذا یک مایع خنک‌کننده باید حاوی موادی باشد که از اسیدی یا بازی‌شدن حاصل از اکسیداسیون یا گازهای خارج‌شده از موتور جلوگیری کند.
تاثیر ضدجوش‌ها بر خوردگی موتورهای دیزل
درون پیستون موتورهای دیزلی مدرن از فلز چدن قابل تعویض استفاده شده است تا در صورت خوردگی بتوان آنها را راحت‌تر تعویض کرد. در مرحله احتراق، پیستون با این جداره برخورد و خوردگی‌هایی را ایجاد می‌کند. درز بین پیستون و این قطعه محافظ حین بالا و پایین آمدن پیستون باعث می‌شود که به حالت چکش‌مانندی، به این چدن ضربه وارد شده و صدایی همچون تکان دادن سریع یک زنگوله ایجاد شود. زمانی‌که فاصله بین این چدن و مایع خنک‌کننده بیشتر می‌شود، خلأ ایجادشده و پس از این مایع با سرعت زیاد به سمت محفظه سیلندر نزدیک می‌شود. نزدیک شدن به سیلندر باعث می‌شود دمای مایع به نقطه جوش برسد و به همین خاطر حباب‌های بسیار ریزی روی سطح این فلز ایجاد می‌شود. پس از این اتفاق لایه چدنی به سرعت به محل سابق خود برمی‌گردد، با این تفاوت که حباب‌های ریز، فشار بسیار زیادی به اندازه ۴هزار بار روی این قطعه وارد می‌کنند. این فشار بالا عامل ایجاد حفره‌های بسیار ریزی روی سطح این قطعه چدنی شده و در نهایت باعث زنگ‌زدگی این قطعه می‌شوند. این درحالی است که کولنت‌های حاوی نیتریت و مولیبدن می‌توانند مانع واکنش اکسیژن با این قطعه چدنی شوند. همچنین این ادتیو باعث می‌شود لایه محافظی برای حفاظت از فلز چدنی ایجاد شود. ضدیخ‌های اسید ارگانیک همچون آنهایی که برپایه کروسیلیک اسید ساخته می‌شوند، استعداد زیادی برای انجام واکنش با سطح این قطعه دارند، بنابراین برای جلوگیری از فرسایش و حفره‌سازی روی سطح این فلز بهتر است از کولنت‌های با ترکیب اسید ارگانیک و نیترات استفاده شود، چراکه می‌تواند تعادلی بین عدم انجام واکنش شیمیایی و ایجاد حباب روی سطح این قطعه ایجاد کند.
ادتیوهایی که ته‌نشین می‌شوند!
این مورد همچون ته‌نشین شدن مواد اضافی از آب در حال جوش است و می‌توانند در داخل سیستم خنک‌کننده باعث ته‌نشین‌شدن برخی از افزونه‌ها شوند. خواص طبیعی آب، همچون درجه pH، کلسیم و فلزات منیزیوم، سختی کل و دیگر حلال‌های درون آب، همگی باعث می‌شوند شاهد ریزش فرمولاسیون ادتیوها درون محلول ضدیخ/ ضدجوش باشیم. مواد ته‌نشین‌شده از نوع کربنات کلسیم و سولفات هستند که در صورت تجمع می‌توانند تا ۴۰درصد به سیستم خنک‌کننده آسیب بزنند. استفاده از آب مقطر به همراه ادتیوهایی که با خواص آب در شرایط مختلف سازگار هستند، می‌توانند در جلوگیری از این اتفاق کمک کنند.
نقش ضدیخ/ضدجوش در هوادهی به موتور
درز پیدا کردن هوا در سیستم خنک‌کننده باعث کف‌کردن می‌شود که در نهایت می‌تواند با ایجاد خوردگی‌های کوچک روی سطح مشکلاتی را برای پیشرانه ایجاد کند. این اتفاق بیشتر روی پمپ آب رخ می‌دهد؛ و وقتی مشکل‌ساز می‌شود که گازهای خارج‌شده از احتراق، درون سیستم خنک‌کننده نفوذ پیدا کند چراکه این نوع از گازها بیشتر باعث ایجاد کف و حباب می‌شوند. چک‌کردن منظم سیستم خنک‌کننده و استفاده از ادتیوهایی که از تولید کف و حباب جلوگیری می‌کنند، در جلوگیری از خوردگی روی سطح حفره‌های موتور تاثیرگذار است.
مراقب زنگ‌زدن موتور باشید
تماس برخی فلزات با مایع باعث زنگ‌زدگی این قطعات می‌شود. این زنگ‌زدگی‌ها به‌عنوان یک عامل خارجی می‌توانند سرعت جریان سیال درون سیستم خنک‌کننده را کاهش دهند و باعث ایجاد اختلال در روند خنک‌سازی شوند. این قطعات خارجی حتی می‌توانند باعث پوسته‌پوسته شدن و حتی گرفتگی جریان‌های حرکت سیال خنک‌کننده شوند. خطر بعدی زنگ‌زدگی متوجه پمپ‌ها و شیرها است که می‌تواند باعث خوردگی قطعات آن شود.
خوردگی الکتریکی
به‌طور کلی دو نوع خوردگی الکتریکی وجود دارد؛ الکترولیتی و گالوانیک. هر دو این مشکلات به‌خاطر قابلیت رسانایی سیال در انتقال جریان الکترونیکی درون مسیرهای تعیین شده است. اما رخ دادن این دو مشکل درصورت تمیز بودن محلول ضدیخ/ضدجوش کمتر اتفاق می‌افتد. همچنین استفاده از کولنت‌های حاوی گلیکول باعث می‌شود مولکول‌های آب گرایش کمتری به انتقال بار الکترونیکی داشته باشند و تا حدی مانع این خوردگی می‌شوند.
کاهش سطح ادتیوها در ضدیخ
یکی از مشکلاتی که می‌تواند سیستم خنک‌کننده خودرو را تهدید کند، از بین رفتن یا کاهش سطح ادتیوها در مایع ضدیخ/ضدجوش است. در چنین مواردی یا سطح ماده شیمیایی در ضدیخ/ضدجوش کاهش پیدا می‌کند یا حتی در مواردی شرایط مصرف باعث حذف ادتیوها از فرمولاسیون مایع ضدیخ شود. برای حل این مشکل، کارخانه‌های تولیدکننده ضدیخ/ضدجوش هستند که باید راهکار ارائه دهند و مشکل را برطرف کنند. در پایان به‌عنوان یک مصرف‌کننده بد نیست پس از آگاهی از نقش و تاثیر مایع ضدیخ/ضدجوش در سیستم خنک‌کننده موتور خودرو، به این پرسش برسید که آیا محصولات موجود در بازار ایران قابلیت‌های مذکور را دارند یا تنها به درد یخ‌نزدن رادیاتور خودروها در فصل سرما و جوش نیاوردن آن در فصل گرما می‌خورند؛ سوالی که بد نیست تولیدکنندگان داخلی پاسخ مناسب و مستندی برای آن ارائه کنند تا مصرف‌کننده با خیالی راحت ضدیخ را در محفظه آب رادیاتور خود پر کند.
