به گزارش «اخبار خودرو»، «کونلون‌بانک» چین اعلام کرده است تنها در چارچوب کالاهای غیرتحریمی با ایران همکاری خواهد کرد. بنابراین صنعت خودرو به‌عنوان نخستین هدف دور جدید تحریم‌های آمریکایی‌ها پس‌از نقض برجام، امکان ارتباط مستقیم و عادی با این بانک را نخواهد داشت. حال این سوال مطرح می‌شود عواقب پاپس‌کشیدن «کونلون‌بانک» چین برای شرکت‌های بزرگ خودروسازی ایران چه خواهد بود و این موضوع چه تاثیری بر زنجیره تامین و تولید در صنعت خودرو می‌گذارد؟ کارشناسان این حوزه معتقدند محدودیت تحریمی این بانک چینی، زمان، هزینه تامین و تولید مواد اولیه، قطعات و درنهایت قیمت تمام‌شده خودرو را در کارخانه‌های ایران بالا می‌برد. به‌عبارت بهتر، اعلام «کونلون‌بانک» مبنی‌بر نبود امکان همکاری با ایران اگرچه روند تامین مواد اولیه از خارج و به‌دنبال آن تولید قطعات را کُند و پرهزینه می‌کند اما با این حال چنین موضوعی به معنای قطع ارتباط کامل بانکی نیست. پویا عباسیان، کارشناس تجارت بین‌الملل در این زمینه می‌گوید: «شرایط جدیدی که «کونلون‌بانک» چین ایجاد کرده، هم خودروسازان نیمهدولتی ایران را به دردسر انداخته و هم شرکت‌های بخش خصوصی را با مشکل جدی روبه روکرده است. ایرانخودرو و سایپا جدا از اینکه چند محصول چینی را مونتاژ می‌کنند و وابستگی مستقیم به واردات قطعه از چین دارند اما بخشی از قطعات سایر محصولات خود را نیز از این کشور تامین می‌کنند. اتفاقا یکی از دلایل اصلی وجود خودروهای ناقص (خودروهایی که کسری قطعه دارند)، کمبود قطعاتی است که از خارج تامین می‌شوند.»
اهمیت «کونلون‌بانک» چین برای صنعت خودرو کشور مبتنی‌بر چه مولفههای است؟
این بانک از آن جهت مورد توجه صنعت خودرو کشور قرار گرفته است که در دوران تحریم قبلی یکی از معدود پل‌های ارتباطی میان ایران و دنیا بود و خودروسازی و برخی دیگر از صنایع داخلی توانستند به‌واسطه این بانک، چراغ نقل‌وانتقال پول و تامین مواداولیه و قطعات را روشن نگهدارند. درگذشته شاهد بودیم «کونلون‌بانک» در ابتدا یک بانک کوچک بود و به مدد هجوم ایرانی‌ها در دوران تحریم‌های گذشته رفتهرفته بزرگ شد و سرمایه خود را رشد داد. پس از اجرای دور جدید تحریم‌های آمریکا از نیمه‌مردادماه سال جاری، خودروسازان و سایر صنایع تحریمی کشور امیدوار بودند بتوانند به‌واسطه «کونلون‌بانک» به نقل‌وانتقال پول و تامین مواد از خارج همچنان ادامه دهند اما در عمل قضایا به شکل دیگری رقم خورد.
«کونلون‌بانک» درخصوص ادامه روابط با شرکت‌های خودروسازی ایران چه موضعی را اتخاذ کرده است؟
این بانک چینی در پایان سال میلادی اعلام کرد تنها در حوزه اقلام غیرتحریمی یعنی دارو و مواد غذایی مجاز به همکاری با ایران است و امکان فعالیت در حوزه‌های تحریم‌شده ازجمله خودروسازی را ندارد. باتوجه به این اتفاق، خودروسازان کشور که به «کونلون‌بانک» دلخوش کرده بودند، حالا یا باید به فکر گزینه‌های جایگزین باشند یا زیر بار هزینه‌بر و زمان‌بر بودن همکاری با این بانک چینی و امثال آن بروند. هرچند فعالان صنعت خودرو معتقدند اقدام اخیر «کونلون‌بانک» کار را برای نقل‌وانتقال پول و تامین قطعات خارجی بسیار دشوار کرده است، با این حال ظاهرا این مساله به معنای قطع کامل روند تامین نیست. موضوعی که کارشناسان نیز بر آن تاکید می‌کنند، افزایش هزینه و زمان نقل‌وانتقال پول و تامین قطعات درپی قطع ارتباط رسمی «کونلون‌بانک» با ایران است. به باور آن‌ها در شرایط فعلی بانک‌های خارجی ازجمله همین بانک، نقش واسطه را در نقل‌وانتقال پول ایفا می‌کنند. بههرحال واسطه‌گری هم هزینه دارد و هم زمان می‌برد. ارقام مختلفی در مورد هزینه‌بر بودن نقل‌وانتقال پول و تامین قطعات در دوران فعلی مطرح می‌شود که حداقل آن ۵ تا ۶درصد است. با فرض همین اعداد، خودروسازان ایرانی مجبور هستند برای تامین قطعات موردنیاز خود حداقل ۵ تا ۶ درصد هزینه اضافه بپردازند و این موضوع طبعا قیمت تمام‌شده خودروها را در خط تولید بالا خواهد برد.
وضعیت تامین قطعات موردنیاز شرکت‌های خودروسازی از شرکت‌های چینی را چگونه بررسی می‌کنید؟
نباید شرکت‌های خودروسازی ایرانی تنها به امید تامین قطعات از بازار چین بمانند. درصورت انتخاب گزینه ادامه فعالیت انحصاری با چینی‌ها قطعات موردنیاز خط‌تولید خودروسازان ایرانی به‌موقع تامین نخواهند شد و این موضوع به‌طور مستقیم بر تولید خودروسازان اثر منفی خواهد گذاشت. درمجموع، شرایطی که باتوجه به قطع ارتباط «کونلون‌بانک» با ایران پدید آمده است، هم هزینه تولید و قیمت تمام‌شده خودروها را بالا خواهد برد و هم کُند شدن روند تولید را درپی دارد. این در شرایطی است که قیمت خودروهای داخلی پرتیراژ هنوز ازسوی دولت سرکوب می‌شود و بهروز نیست. از سوی‌دیگر، دولت و خودروسازان وعده داده‌اند خودروهای افزایش قیمت‌یافته (آنهایی که اخیرا طبق فرمول حاشیه بازار قیمت‌گذاری شده‌اند) به‌واسطه بالا رفتن تیراژ بهمرور با کاهش قیمت روبه‌رو خواهند شد. با این حال تحقق این وعده نیز تحت‌تاثیر سخت‌تر شدن نقل‌وانتقال پول و روند تامین قطعات با تردیدهای جدی روبه‌رو است.
باتوجه به وضع موجود کشور شرایط شرکت‌های خودروساز خصوصی را چگونه بررسی می‌کنید؟
شرایط کنونی کشور به شکلی است که برخی شرکت‌های خارجی حاضر در ایران، درحال رفتن از کشور هستند. زیرا نمی‌خواهند خود را با آمریکایی‌ها در بیندازند. حالا در کنار خودروسازان بزرگ، شرکت‌های بخش‌خصوصی هم کاملا متاثر از قطع ارتباط «کونلون‌بانک» شده‌اند. باید توجه داشت بیشتر خودروهای تولیدی در بخش خصوصی کشور، چینی هستند و وابستگی مستقیم به واردات قطعات از این کشور دارند. بنابراین بستهشدن پل «کونلون‌بانک» کار آن‌ها را نیز برای تامین قطعات دشوار خواهد کرد. درمجموع، تحریم‌های جدید آمریکا شرایط نامناسبی را برای خودروسازان چینی که در دور قبلی تحریم چندان از این ماجرا اثرپذیر نبودند، به‌وجود آورده است. آن دسته از خودروسازان چینی که قصد ماندن دارند، به‌دلیل قطع ارتباط «کونلون‌بانک» با ایران، از گزند تحریم‌ها در امان نیستند.
ادامه حضور شرکت‌های خودرو سازی چینی در بازارهای مصرف ایران را چگونه بررسی می‌کنید؟
باتوجه به آن‌که در سال‌های گذشته حجم حضور و سرمایه‌گذاری شرکت‌های چینی در صنعت خودرو و قطعه‌سازی ایران چشمگیر بوده است، طبعا توقف روند همکاری «کونلون‌بانک» با بانک‌های ایرانی لطمات جبران‌ناپذیری به صنایع خودرو و قطعه ایران وارد می‌کند. تجارت سالانه حدود ۲میلیارددلاری این دو صنعت با چینی‌ها بخش مهمی از مسیر توسعه زنجیره خودروسازی کشور منهای غربی‌هاست و به ادامه حیات «کونلون‌بانک» بستگی دارد.
مواجهه مدیران «کونلون‌بانک» چین با موضوع بازگشت تحریم‌های ایران را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
هنگام تحریم‌های قبلی، چین در سیاست‌های اقتصادی خود توجهی به تحریم‌های بین‌المللی نداشت و به همکاری خود با ایران ادامه داد، علاوه‌بر آن در امارات و ترکیه هم امکان نقل‌وانتقال پول داشتیم. اما حالا تقریبا اکثر کشورها به‌دلیل اینکه گردش مالی بالاتری با آمریکا دارند، مجبور هستند از این کشور و تحریم‌هایش تمکین کنند. دشواری تحریم‌های جدید به‌حدی است که بانکی مانند «کونلون» نیز ما را کنار گذاشته و به‌نوعی دنبال باج‌خواهی است. در دوران قبلی تحریم، این بانک به محل رسوب پول نفت ایران تبدیل شد و چون بیشتر بانک‌ها از همکاری با ایران سر باز می‌زدند، خودروسازان و قطعه‌سازان توانستند به‌واسطه «کونلون‌بانک» به تامین مواد اولیه و قطعات ادامه دهند. حالا همین بانک به ایران پشت کرده است و نمی‌خواهد فشارهایی را که برای رسیدن به بازار پولی اروپا و آمریکا متحمل شده، دوباره تجربه کند. این بانک در قطع ارتباط با ایران، به آمریکایی‌ها چراغ‌سبز نشان خواهد داد. بنابراین انتظار همکاری مانند گذشته با این بانک در خودروسازی و قطعه‌سازی وجود ندارد، چون حاضر به نقل‌وانتقال پول به ایران نیست.
۱۱:۱۶ - ۱۳۹۷/۱۰/۱۷
