به گزارش «اخبار خودرو»، مساله قیمتگذاری خودرو در سال گذشته و البته در نخستینماه سال جاری با مشکلات و حواشی بسیاری همراه بود. طرح فروش با قیمت 5درصد کمتر از حاشیه بازار نیز با استقبال دولت، خودروسازان و بخشی از مجلسنشینان، از سال گذشته اجرایی شد، اما آنگونه که انجمن خودروسازان میگوید این طرح بهطور کامل به اجرا درنیامد و همین باعث شد تا همچنان اختلاف قیمت بین خودرو عرضهشده از کارخانه و خودرو موجود در بازار پابرجا بماند. به عقیده مدیران شرکتهای عضو انجمن خودروسازان، تا زمانی که قیمت تعیینشده از سوی کارخانه بیشاز 5 درصد با قیمت بازار فاصله داشته باشد، نمیتوان انتظار داشت دلالان دست از سر بازار خودرو بردارند. شاید همین اجرای ناقص طرح فروش خودرو برمبنای قیمت حاشیه بازار باعث شده است تا در فاصله کوتاهی از اجرای آن، برخی از نمایندگان مجلس از ناکارآمدی آن سخن بگویند.
به هر حال به نظر میرسد اشتباه در تصمیمگیری و ضعف مدیریتی در اجرای بدون نقص یک تصمیم، باعث ایجاد مشکلات برای صنعت و بازار خودرو شده است، تاجاییکه برخی از نمایندگان مجلس در اظهارنظرهایی متفاوت از بیتاثیر بودن این طرح و حتی افزایش قیمت خودرو با وجود این طرح سخن گفتهاند.
سود 10 تا 20میلیون تومانی؛ مانع خروج دلالان از بازار
در واکنش به نظراتی که درخصوص ضرورت اعمال تغییرات در این طرح اظهار شده است، داوود میرخانی رشتی، مشاور انجمن خودروسازان در گفتوگو با «دنیای خودرو» میگوید: «قیمتگذاری بر مبنای حاشیه بازار، فرمول صحیحی است که درحالحاضر به صورت ناقص اجرا میشود.»
وی با بیان اینکه 10سال طول کشید تا از شر قیمتگذاری توسط شورای رقابت رهایی پیدا کرده و به روش در حاشیه بازار دست پیدا کنیم، میافزاید: «اگر وزارت صنعت، معدن و تجارت و همچنین سازمان حمایت این طرح را بهدرستی اجرا نمیکنند، دلیلی بر بد بودن طرح فروش خودرو بر مبنای حاشیه بازار نیست.»
میرخانی با اشاره به وضعیت قیمت خودرو در کارخانه و بازار میگوید: «وقتی بین قیمت خودرو از کارخانه تا بازار 10 تا 20میلیون تومان فاصله وجود داشته باشد، طبیعی است که دلالان همچنان در صف خرید خودرو و فروش با قیمتی بسیار بالاتر بایستند.»
از بین بردن فاصله قیمت خودرو در کارخانه تا بازار موردی است که بسیاری بر آن تاکید دارند؛ فاصله قیمتی که سبب افزایش جذابیت بازار خودرو برای دلالان شده و طی ماههای گذشته قیمت برخی خودروها را تا سهبرابر افزایش داده است. به عقیده کارشناسان، این مساله نیز جز با افزایش تولید و تسریع در تحویل خودروها و البته به دست آمدن قیمت واقعی خودرو امکانپذیر نیست. این روش موجب خواهد شد خودرو از یک کالای سرمایهای که روزبهروز بر قیمتش افزوده میشود، به کالایی مصرفی تبدیل شود که با گذشت زمان و استفاده و استهلاک، دچار افت قیمت شود، نه اینکه همچنان افزایش قیمت داشته باشد.
مشاور انجمن خودروسازان با تایید موثر بودن افزایش تولید در این بخش اظهار میکند: «این حرف، حرف درستی است که تیراژ تولید باید افزایش پیدا کند، اما بحث لغو قیمتگذاری بر مبنای حاشیه بازار باعث خواهد شد تا دوباره به سرجای اولمان بازگردیم.»
نتیجهبخشی طرح تا ششماه دیگر درصورت اجرای صحیح و پیوسته
احمد نعمتبخش، دبیر انجمن خودروسازان نیز پیش از این درخصوص اجرای ناقص این طرح درباره خودرویی مانند پراید به «دنیای خودرو» گفته بود: «قیمت پراید در بازار 45میلیون تومان بود، اما در فروش فوری قیمت این خودرو 37میلیون تومان گذاشته شده بود. چرا باید در فروش فوری قیمت را 8میلیون تومان پایینتر از بازار اعلام کنیم که شاهد هجوم دلالان باشیم؟ البته ظاهرا وزارت صمت دستور داده بود خودروها با این قیمت به فروش برسند و همین باعث فروش سریع تمام خودروها شد. اما اگر قیمت پراید را در فروش فوری 44میلیون تومان قرار میدادند، شاید بهجای یکهزار نفر دلال تنها 400نفر خریدار واقعی اقدام به خرید میکردند. این کار باعث میشد کسانی که خودروهایشان را 45میلیون تومان قیمت گذاشتهاند، اقدام به فروش آن با قیمتی پایینتر از کارخانه کنند. بدینترتیب، دفعه بعد که کارخانه اقدام به فروش میکرد، خودرو را کمی پایینتر از قیمت بازار قرار میداد و به همین شکل قیمت واقعی به دست میآمد.»
اجرای ناقص این طرح تبعات بسیار سنگینی برای خودروسازان در پی داشته است. میرخانی رشتی در این رابطه میگوید: «درست اجرا نکردن طرح فروش برمبنای حاشیه بازار، زیان انباشته 9ماهه دو خودروساز را از 11هزار میلیارد تومان (ناشی از اقدام شورای رقابت) به 16میلیارد تومان زیان (ناشی از اجرای غلط توسط سازمان حمایت) افزایش داده است.»
وی با بیان اینکه دوستان اگر راهحل دیگری دارند، ارائه دهند، میافزاید: «این طرح باید حداقل 6ماه بهصورت صحیح و درست اجرا شود تا اثربخش باشد. با این اجرای غلط و معیوب نمیتوان انتظار تاثیر فوقالعاده داشت. اما همین اجرای ناقص و معیوب از طرح، به کاری که شورای رقابت انجام میداد برتری دارد.»
میرخانی رشتی همچنین معتقد است که اگر دو شرکت ایرانخودرو و سایپا سالی یکهزار میلیارد تومان هم سود ببرند، 16سال طول میکشد تا بدهیهای سال 97 را جبران کنند.