مشکل تامین برخی قطعات مورد نیاز خطوط تولید، به ناقص ماندن تعدادی از خودروها و ته‌نشین شدن آنها در انبار خودروسازان بزرگ کشور منجر شده، این در حالی است که قطعه‌سازان بارها اعلام کرده‌اند کمبود نقدینگی و نبود دسترسی به سرمایه هزینه‌شده، مانع ادامه روند تولید است. چالشی که گفته می‌شود با پرداخت تسهیلات 7هزار میلیارد تومانی، تا حد زیادی برطرف می‌شود.
مازیار بیگلو، دبیر انجمن سازندگان قطعات و مجموعه‌های خودرو ایران در گفت‌وگو با «دنیای‌خودرو» به تفصیل در این زمینه توضیح داد.
آخرین وضعیت خودروهای ناقص که در خودروسازی‌ها ته‌نشین و انبار شده‌اند، چگونه است؟
همانطور که مدتی قبل اعلام شد، ایران‌خودرو در هفته‌های اخیر حدود 16هزار خودرو را تکمیل و به مشتریان تحویل داد. امیدواریم این روند در هر دو خودروساز بزرگ کشور ادامه پیدا کند. با این حال مشکل اساسی، درحالحاضر خبری است که به‌تازگی توسط دبیر انجمن خودروسازان کشور اعلام شده است و بر اساس آن تعداد خودروهای مانده در کف کارخانه‌های خودروساز به حدود 180 تا 190 هزار دستگاه رسیده است.
ته‌نشین شدن این تعداد خودرو در انبار خودروسازان چه مشکلی برای قطعه‌سازان به شمار می‌رود؟
باید توجه داشت ارزش این تعداد خودرو حدود 6هزار میلیارد تومان برآورد می‌شود که در انبار دو خودروساز بلوکه شده است. درنتیجه مشکلی که در زنجیره تامین به وجود آمده، این است که این رقم، درواقع سرمایه و پول قطعه‌سازان است که به این شکل امکان دسترسی به آنها وجود ندارد.
به عبارت دیگر، تمام قطعات مورد نیاز خودرویی که تا 97 یا 98درصد ساخت، ته‌نشین شده، پیش از این توسط قطعه‌سازانی که کسری قطعه نداشته‌اند، تامین شده است. به این ترتیب با توجه به اینکه بههرحال 6هزار میلیارد تومان از زنجیره تامین خارج شده و باز نگشته است، برای اینکه این سرمایه آزاد شود، نیاز به تامین نقدینگی سنگین در این بخش وجود دارد. در این شرایط زنجیره تامین فعال شده است و تیراژ تولید در این بخش افزایش می‌یابد.
بر این اساس به‌نظر می‌رسد باز بحث قطعه‌سازان و تامین‌کنندگان به تاکید مکرر بر دریافت مابقی تسهیلات باز می‌گردد.
بله. اما متاسفانه در این زمینه چالش‌های زیادی با بانک مرکزی وجود دارد. در این راستا موافقت نکردن بانک مرکزی با پرداخت الباقی تسهیلات معادل 7هزار میلیارد تومان، باعث شده است نه‌تنها امکان تکمیل خودروهای ناقص وجود نداشته باشد، بلکه پولی که از زنجیره تامین خارج، بهعنوان خودرو ناقص انبار شده نیز عملا از دست زنجیره تامین خارج شده است. در نتیجه امروز بار دیگر در حال رسیدن به روزهایی هستیم که پیش از این در زمستان سال گذشته تجربه کرده‌ایم.
در این وضعیت تمام آنچه از اسفندماه سال گذشته تا امروز رشته کرده بودیم، پنبه می‌شود. همین تعداد خودرو که قطعات آنها رسید و طی هفته‌های گذشته تکمیل شد نیز از آن تسهیلات 4هزار میلیارد تومانی بود که در اسفندماه به قطعه‌سازی تزریق شد. به این ترتیب که با رسیدن آن سرمایه، از همان وقت قطعه‌سازان برای کالاهای خارجی سفارش گذاشتند که این کالاها امروز مصرف شده‌اند.
بنابراین بحث اینجاست اگر بانک‌مرکزی طی یکی، دو هفته پیش‌رو با پرداخت تسهیلات موافقت نکند و این پول تزریق نشود، متاسفانه از تیرماه بار دیگر شاهد رکود شدید در قطعه‌سازی و به‌تبع آن در خودروسازی خواهیم بود. در حالی که رکود این‌بار به گونه‌ای خواهد شد که دیگر خودروساز توان تولید خودروی ناقص را هم نخواهد داشت. چراکه تا امروز هم قطعه‌سازانی که مسئولیت تامین قطعات الکترونیکی را نداشتند، می‌توانستند تولید را ادامه دهند. اما با تمام شدن نقدینگی، حتی آنها هم دیگر قادر به ادامه فعالیت نخواهند بود.
اظهارات اخیر مدیران و معاونان وزارت صنعت، معدن و تجارت حاکی از آن است که در ظاهر آنها هم از موافقت بانک‌مرکزی و پرداخت تسهیلات ناامید شده‌اند.
در این زمینه موضوع عجیب و قابل‌توجه این است که بانک مرکزی تن به اجرای مصوبات هیات‌دولت نمی‌دهد در حالی که مصوبات ستاد اقتصاد مقاومتی را اجرا می‌کند. همچنین مساله بسیار مهم دیگر این است که تاکید می‌شود به دلیل آنکه درگیر جنگ اقتصادی هستیم، امکان پرداخت این مبلغ وجود ندارد.
تاکید بانک‌مرکزی این است به دلیل تحریم‌های اقتصادی، آزاد کردن ذخیره ارزی امکان‌پذیر نیست. به این ترتیب سوالی که مطرح می‌شود این است چرا بانک مرکزی توان بازگرداندن رقمی معادل 103میلیون دلار را ندارد و دست روی دست گذاشته و هیچ اقدامی نمی‌کند؟
در مقابل اعلام می‌کند 7هزار میلیارد تومان قطعه‌سازان را ندارد و نمی‌تواند بپردازد. در حالی که انتظار می‌رود حتی بخش کوچکی از آن ذخیره ارزی را آزاد کند تا بتوان با آن کار کرد. تاکید من این است نمی‌شود دائم به بهانه تحریم‌ها، هر ارگان به صورت جزیره‌ای تصمیم‌گیری کند و هر کدام یک دستور جدا بدهد. این همان هدفی است که آمریکا از اعمال تحریم‌ها به‌دنبال رسیدن به آن بود.
