مسیح اریسیان* - منظور از روانکاری غلط پالایش اطلاعات و بهکارگیری آنها برای اصلاح فرآیند عادی روانکاری است. امروزه در بسیاری از صنایع کشور خطاها قسمتی از کار هستند و معمولا با توجه به فرآیندهای کاری تکمیلشده برای از بین بردن خطاها، بهصورت کامل رفع میشوند و بهمرور زمان جایگاهی در فرآیند تولید پیدا میکنند.
یکی از این موارد مهم استفاده از تجربه افراد متخصص است. معمولا تکنولوژی روانکاری در اکثر کارخانهها برای چند دهه توسط یک فرد مدیریت میشود. این متخصصان بهواسطه وظایف و نقش کلیدی که در نحوه عملکرد تجهیزات دارند، بهترین دانش علمی را نسبت به تجهیزات آن مجموعه در اختیار دارند و میتوانند با بهرهگیری از تجربه خود بهترین دیدگاه را نسبت به وضعیت و مشکلات ارائه دهند.
یکی دیگر از موارد مهم در بهبود این روند ثبت گزارشهاست. این مستندات (گزارش دورهای دستگاه، گزارش تعمیرات، گزارش خطاها، نتایج آزمایشهای دورهای روغن و...) آنالیز خوبی از وضعیت دستگاه در بلندمدت و کوتاهمدت به ما میدهد.
همچنین برای نسل بعدی این امکان را فراهم میکند که با بررسی این اسناد تلاشی برای بهبود فرآیند و کاهش خطاها داشته باشد. حقیقتا انتقال این تخصص به نسلهای بعدی الزامی است و از دست دادن این تجربیات ممکن است فقط با تجربه کردن دوباره بهدست بیاید.
اهمیت توجه به آموزش
بدونشک میتوان آموزش را یکی دیگر از همین نکات دانست. بسیاری از موارد عدمرعایت نکات پایهای روانکاری حتی در بزرگترین شرکتها نیز دیده میشود و علت آن وجود افراد با تخصصهای مختلف در سطوح مختلف است.
بهجهت جلوگیری از ثبت یا تکرار باورهای غلط در زمینه روانکاری که ممکن است تاثیرات شدیدی در عملکرد تجهیزات بههمراه داشته باشد، لازم است اصول استفاده از روانکارها نسبت به نیاز هر قسمت دستهبندی و آموزش داده شود.
امروز اکثر شرکتهای تولیدکننده روانکار در بسته خدماتی خود این امکان را برای شرکای تجاری خود فراهم میکنند تا هم از بروز اتفاقها جلوگیری کنند و هم با استفاده صحیح، بیشترین راندمان را از روانکارها ارائه کنند.
عدمنمونهبرداری صحیح
یکی از موثرترین روشهای پالایش وضعیت ماشینآلات و تجهیزات، آنالیز روغن آنهاست. تجزیهوتحلیل روانکارها نهتنها ابزاری ارزشمند جهت نظارت بر سلامت روغن و گریس است، بلکه سلامت دستگاه و وضعیت عملیاتی تجهیزات را نیز تضمین میکند.
از آنجایی که ما فقط نمونهای کوچک از روغن را در قیاس با حجم کل روغن موجود در سیستم میگیریم، نمونه گرفتهشده باید نماینده تمام روغن موجود در سیستم برای انعکاس تغییرات و ارزیابی باشد.
نکات مهم در نمونهبرداری
نمونه گرفتهشده باید منعکسکننده آلودگیها و افزودنیهای موجود در سیستم، اکسیداسیون و پایداری روغن، ذرات موجود در سیستم و همچنین شرایط خوردگی اجزا باشد. اکثر کارخانهها نمونهبرداری از روانکار را یک فرآیند جانبی میدانند و حساسیت لازم را در زمان نمونهگیری به خرج نمیدهند.
باید بدانیم رعایت دستورالعملهای استاندارد نمونهبرداری اولین گام برای داشتن دادههای صحیح از آزمایشهاست. بهصورت خلاصه میتوان گفت ممکن است نمونهگیری از مجاری تخلیه، دادههای قدیمی در اختیار ما بگذارد.
برای نمونهبرداری خوب و صحیح باید از ناحیهای که روانکار در آن جریان آشفته را تجربه میکند، استفاده کنیم. بهتر است بدانیم سالانه میلیاردها دلار در کشورهای دنیا برای جلوگیری از آسیبها صرف میشود که بخش عظیمی از این آسیبها بهطور مستقیم مربوط به عدمتوجه به روانکار صحیح است. بههمین دلیل لازم است با انتخاب و استفاده صحیح از آن در جهت غلبه برآن گام برداریم.
* مهندس فروش صنعتی