نیروگاه‌های پیشرفته

درطول سال‌های گذشته نیاز به‌برق همواره رو به‌رشد بوده و یکی از شاخص‌های توسعه‌یافتگی میزان تولید و مصرف برق در حوزه‌های مختلف صنعتی، تجاری و خانگی است.

 به گزارش «اخبار خودرو»، متاسفانه میزان تولید برق درایران بهدلایل مختلف همگام با میزان مصرف برق افزایش نیافته و درچند سال اخیر سبب بروز خاموشیهای مختلف شده است. درسال جاری بهدلیل الطاف الهی و بارشهای مناسب، میزان تولید نیروگاههای برق-آبی یا همان سد باعث افزایش تولید شده و درکنار بروز رکود درصنایع مختلف و کاهش میزان مصرف، عبور از تابستان با مشکلات کمتری همراه بوده است. اما همواره نمیتوان بهبارشهای آسمانی چشم امید داشت و لازم است با برنامهریزی مناسب جهت افزایش راندمان نیروگاههای بزرگ، ارائه مشوقها و مجوزهای لازم به نیروگاههای تولید پراکنده و نیز نیروگاههای تجدیدپذیر و جذب حمایت سرمایهگذاران بخش خصوصی نسبت بهساخت واحدهای نیروگاهی جدید اقدام کرد.

درطول این سالها بزرگترین شرکت سازنده نیروگاهی ایران که شرکتی دولتی در کرج است با ساخت توربینهای V94.2 شرکت زیمنس عهدهدار ساخت نیروگاههای جدید بوده اما این توربینها که درخارج از کشور جزو نسلهای قدیمی طبقهبندی میشود، دارای راندمان پایینی است. این مهم سبب شد تا این شرکت بهدنبال جذب تکنولوژی ساخت توربینهای کلاس F باشد اما تاکنون شاهد خروجی از آن نبودهایم. درهر صورت همانطور که بیان شد یکی از روشهای افزایش میزان تولید، افزایش راندمان نیروگاههاست.

روانکارهایی برای توربینهای خارجی

آنچه مشخص است هیچ توربینی درداخل ایران بدوناستفاده از روغن توربین توان چرخش و تولید ندارد. اهمیت روغن توربین برای نیروگاهها بهحدی است که دربسیاری از آنها با ایجاد یک واحد پایش وضعیت روغن یا همان OCM نسبت بهانجام آزمونهای منظم اقدام میکنند تا از بروز مشکل جلوگیری شود. یکی از شاخصهای بسیار مهم دراین آزمونها، پایش وضعیت روغن از لحاظ اکسیداسیون است. درسالهای گذشته آزمون TOST بهعنوان یک آزمون پایش وضعیت اکسیداسیون مطرح بود که باتوجه بهزمان انجام آزمون که چند هزار ساعت است، قابلیت تکرار مجدد نداشته و صرفا یک بار انجام میشد.

سپس برای پایش وضعیت اکسیداسیون با سرعت بالاتر نسبت به تدوین آزمون RPVOT یا همان RBOT مطابق روش آزمون ASTM D2272 اقدام شد.

آزمون تاریخمصرف گذشته

از اواسط دهه 80 این آزمون در بین نیروگاههای بزرگ ایران شناخته و رایج شد. اما این آزمون با مشکلات بزرگی روبهرو بوده که درجوامع بینالمللی درحال جایگزینی آن هستند؛ اما در ایران کماکان این آزمون مورد بهرهبرداری قرار میگیرد. یکی از دلایل مشکلات این آزمون قابلیت تکرارپذیری و تجدیدپذیری محدود آن است.

اما درکنار این مهم، مطالعات اخیر نشان میدهد برخلاف باورهای قبلی، بالاتر بودن عدد آزمون RBOT هیچ تضمینی مبنی بر مقاومت دربرابر اکسیداسیون بهتر روغن بهما نمیدهد. بهعنوان مثال درمطالعهای که درآمریکا صورت گرفت، نشان میدهد روغن توربین با نتیجه سههزار دقیقه، پایداری کمتری دربرابر با روغن توربین دیگر با میزان نتیجه یکهزار دقیقه از خود نشان داده و روغن درمدتزمان کمتری دچار رسوبات و لجن شده است. بهعلاوه همانگونه که ASTM اعلام کرده است، این آزمون نباید بهعنوان آزمون مقایسه روغنهای مختلف با یکدیگر بهکار برده شود، اما اکنون به این توصیه توجهی نمیشود. پس برای پایش وضعیت اکسیداسیون روغن توربین چهکاری باید انجام دهیم؟ 

نکته مهم این است که اولا برای تدوین یک برنامه پایش وضعیت مناسب حتما با کارشناسان فنی شرکت سازنده روغن خود صحبت کرده و پس از آن با توجه بهمشخصات و نکات مندرج در دفترچه تعمیر و نگهداری توربین نسبت بهتدوین یک برنامه مناسب اقدام کنید. 

دربرنامه پایش وضعیت خود حتما از آزمونهای FTIR، RULER و MPC بهره برده تا علاوه بر آزمون مشخصات فیزیکی رایج، درکنار عدد اسیدی بتوانید تفسیر مناسبی برای نتایج و اهداف برنامه پایش وضعیت خود داشته باشید. آنچه واضح است ذکر این نکته است که در فرمولاسیون روغنهای توربین، بیش از 95درصد روغن از روغن پایه تشکیل شده و درمابقی آن از مواد افزودنی لازم استفاده میشود.

چه روغن پایهای برای توربینها استفاده کنیم؟

میزان اهمیت روغنپایه استفادهشده درساخت روغنهای توربین قابل چشمپوشی  نیست و باید نسبت به آن حساسیت لازم را بهخرج داد. اما آیا همواره روغنهای توربین ساختهشده با جدیدترین روغنهای پایه میتواند برای تجهیزات ما مناسب باشد؟ قطعا خیر! نباید از یاد ببریم که هرنوع روغنپایه معدنی گروههای یک، دو و سه و حتی روغنپایه سینتتیک دارای مشخصات شیمیایی متفاوتی است و میتواند مصداق این ضربالمثل باشد که از قضا سرکهانگبین صفرا فزود! میزان حلالیت روغنهای پایه گروه سه از گروه دو کمتر و گروه دو از گروه یک کمتر است.

اگر شما درتوربین نیروگاه خود شاهد بروز رسوبات مختلف هستید، علاوه بر افزایش دقتنظر در تعویض روغن خود، براساس نتایج حاصلشده، سعی نکنید از روغن توربین با میزان حلالیت کمتر استفاده کنید.  اما اگر مشکل اکسیداسیون درتوربین شما در مراحل ابتدایی بوده یا شرایط عملیاتی شما نیازمند توجه بیشتر دربحث پایداری اکسیداسیون است، استفاده از روغنپایه گروههای دو و سه میتواند مشکلات شما را کمتر کند. اما درهر صورت سعی کنید با کارشناسان فنی شرکت سازنده روغن توربین خود دراین خصوص مشورت کرده و باور داشته باشید شرکتهای مذکور امین شما هستند.  درایران دو شرکت نفت ایرانول و نفت بهران عمدهتولیدکننده روغنهای توربین هستند، البته سایر شرکتهای تولیدکننده نیز این روغن را تولید میکنند اما سهم شرکت نفت ایرانول و نفت بهران بیشتر از سایر شرکتهاست.

* الیاس کبیری - کارشناس صنعت روانکارها

ارسال نظر

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
2 + 8 =