به گزارش «اخبار خودرو»، درحالی این روزها همهجا صحبت از داخلی‌سازی قطعات برای تامین نیاز خط تولید به میان می‌آید و موضوع افزایش تیراژ خودروسازان بزرگ و مهم تلقی می‌شود و کارشناسان نهتنها تامین قطعه برای خط تولید را مهم عنوان می‌کنند، بلکه بر ضرورت توجه به بحث خدمات پس از فروش و بازار لوازم یدکی هم تاکید دارند. پاسخگویی به همه این ضرورتها فقط با مدیریت قطعه‌سازان یا خودروسازان ممکن نیست؛ بلکه برای رفع مشکلات صنعت خودرو به یک نگاهی جامع یعنی تشکیل ستاد برنامه‌ریزی نیاز است. به همین بهانه سراغ پویا عباسیان، کارشناس صنعت خودرو رفتیم تا نظر او را درباره نحوه مدیریت مشکلات صنعت خودرو بدانیم.
به نظر شما مشکلاتی که امروز در صنعت خودرو شاهد آن‌ها هستیم، از کجا نشأت می‌گیرد؟
مهمترین مشکلی که ما در صنعت خودرو با آن روبهرو هستیم، بحث برنامه‌ریزی‌ها و سیاست‌گذاری‌های اشتباه است.
می‌توانید بگویید چند درصد از مشکلات صنعت خودرو به بحث سیاست‌گذاری‌ها گاه اشتباه برمی‌گردد؟
در ابتدا بگویم سیاست‌گذاران داخلی قصد ایجاد موانع و مشکلات در این صنعت را نداشتهاند و نیت آن‌ها اصلاح امور بوده اما در برخی برنامه‌ریزی‌ها اشتباه کرده‌اند. مهمترین مانع هم تحریم‌ها هستند. البته حالا که تحریم‌ها به وجود آمده‌اند، در صورت برنامه‌ریزی مناسب می‌توانستیم 70درصد از مشکلات ایجادشده در صنعت خودرو را برطرف کنیم.
حالا که سایه مشکلات بر سر صنعت خودرو سنگینی می‌کند، پیشنهادتان برای رفع مشکلات این حوزه چیست؟
در مرحله نخست باید مسئولان اینقدر به صنعت خودرو فشار نیاورند. درحالحاضر مسئولان بخش‌های مختلف با حمله به این صنعت باعث کندی حرکت آن شده‌اند یا حتی در جاهایی موجبات توقف موقت صنعت را رقم زدهاند. بنابراین با توجه به فضای ناآرامی که ایجادشده، طبیعی است که صنعتگران نتوانستهاند پیشرفتی طی این چند ماه داشته باشند.
برای اینکه این فضا آرام شود، به چه مقدماتی نیاز است؟
قبول دارم فضای بین‌المللی در این مدت ناآرام بوده اما درهرحال باید از بالا برای حل مشکلات صنعت خودرو چاره‌ای اندیشید و بستر را برای فعالیت کارآفرینان و تولیدکنندگان آرام کرد. اما در مقابل می‌بینیم نوع برخوردها با مشکلات صنعت خودرو کاملا اشتباه است. یکی از این موارد طرح ساماندهی خودرو و موضوع بازگشت شورای رقابت به قیمت‌گذاری خودرو است. در حالی که یکی از دلایل اصلی وضعیت امروز صنعت خودرو، قیمت‌گذاری دستوری بوده و کارکردی مخرب برای این صنعت داشت.
آیا منظور شما این است هیچ برنامه‌ریزی درستی برای صنعت خودرو وجود ندارد؟
نه؛ اینطور نیست که اصلا برنامه‌ریزی برای صنعت خودرو وجود نداشته باشد، اما با توجه به اینکه کارشناسان برنامه‌ریزی می‌کنند اما هیچکدام از برنامه‌ها عملا سرانجام مناسبی ندارند. بنابراین، مسئولان باید در مرحله نخست یک نقشه راهبردی قوی برای رفع موانع تولید ترسیم و سپس شرایط را برای اجرای آن فراهم کنند و تنها در این شرایط است که می‌توان از این مشکلات عبور کرد.
درحالحاضر هریک از کارشناسان پیشنهادهایی را برای رفع مشکلات صنعت خودرو ارائه می‌دهند که این طرح‌ها به خودی خود خوب هستند، اما اجرای آن‌ها با مشکلات بسیاری روبهرو است. برای اینکه طرح‌های مشکل‌گشا، نتیجه دهند باید چکار کرد؟
از آنجا که تحریم مستقیم صنعت خودرو یکی از خاکریزهای جنگ اقتصادی آمریکا با ایران است، یکی از مهمترین راهکارها برای رفع مشکلات این است که مسئولان یک اتاق فکر یا بهتر بگویم اتاق جنگ برای صنعت خودرو تشکیل دهند و با قدرت در این اتاق فکر برای مقابله با تحریم برنامه‌ریزی کنند و نتیجه آن یک برنامه جامع باشد.
برنامه‌ای که رفع همه مشکلات صنعت خودرو را در بر بگیرد و خود به بن‌بستی دیگر برخورد نکند. در این اتاق فکر ضروری است که ابعاد مختلف طرح سنجیده و حتی مساله تامین مالی آن هم در نظر گرفته شود. در حدی این برنامه باید ریز و موضوع تامین مالی ریالی و ارزی آن هم باید دقیق مشخص شود.
بنابراین باید برنامه‌ریزی صورت بگیرد، بحث مالی مشخص شود و سپس نقشه راه ترسیم و حتی فناوری‌ها موجود نیز انتخاب شوند تا در هیچ بخشی مشکل ایجاد نشود. این حرکت تا 70 درصد مشکلات صنعت خودرو را حل خواهد کرد.
آیا بحث خودکفایی در تولید قطعات خودرو که این چندماه اخیر رونق گرفته است، مصداق برنامه‌ریزی برای صنعت خودرو نیست؟
در پاسخ به این موضوع باید ابتدا چند مساله را روشن کنیم؛ آیا داخلی‌سازی هر قطعه و تولید آن در حجم بالا خوب است؟ آیا اصلا ضرورتی دارد به سمت فعالیت‌هایی پیش برویم که کسی دنبال آن نمی‌رود؟ درحالحاضر یکسری کارهای پراکنده انجام می‌شود که با توجه به اینکه برنامه‌ریزی خوبی هم برای آن انجام نشده، معلوم نیست نتیجه‌بخش باشد یا نه.
به همین‌دلیل قبلتر هم اشاره کردم که رفع مشکلات صنعت خودرو در گرو ایجاد یک اتاق فکر است. اول باید در این اتاق فکر برنامه‌ریزی و سپس طرح‌هایی در نظر گرفته شود تا به مرحله اجرایی برسد. کاری که هنوز انجام نمی‌شود و ارائه تسهیلات ریالی و یورویی هم نشانه همین است.
قرار بود چند میلیارد تسهیلات ریالی و چند میلیون یورو تسهیلات ارزی اختصاص داده شود تا مشکل صنعت خودرو بهخصوص کمبود نقدینگی قطعه‌سازان برطرف شود، اما می‌بینیم هنوز تسهیلات ارزی تخصیص داده نشده است. همین موضوع نشان می‌دهد انسجامی بین تصمیم‌گیری و اجرا نیست. از همین رو طرح‌ها آغاز می‌شوند اما هیچ‌وقت به پایان نمی‌رسند.
با این تفاصیل، فکر می‌کنید همان‌طور که اکنون ستادی برای اقتصاد مقاومتی در کشور داریم، باید ستاد یا همان اتاق فکر را برای صنعت خودرو داشته باشیم؟
بله؛ همینطور است. باید مرکزی در کل کشور در نظر گرفته شود که طی فعالیت‌های آن کل صنعت خودرو بهطور کلی از مواد اولیه، قطعه‌سازی و خودروسازی و غیره موردتوجه قرار بگیرد و این صنعت به طور کامل دیده شود تا بتوان برای آن برنامه‌ریزی جامعی انجام داد.
درحالحاضر در صنعت خودرو شاهد این هستیم برخی مسئولان و حتی کارشناسان کمتر توجهی به موضوع خدمات پس از فروش و لوازم یدکی ندارند و تمام توجه خود را معطوف خط تولید کرده‌اند. فکر نمی‌کنید در صنعت خودرو این ضعف باشد؟
بله؛ به این موضوع هم باید در همان اتاق فکر یا اتاق جنگ اقتصادی در بخش خودروسازی پرداخت. چراکه وقتی تولیدات کاهش یابد، شمار خودروهای فرسوده و نیازمند تعمیر هم افزایش می‌یابد. بنابراین برای رفع نیاز آن‌ها باید به قدری قطعه تولید شود تا در بحث خدمات پس از فروش و قطعات یدکی خودرو با مشکل مواجه نشویم.
