به رغم آلودگی هوای شدید تهران، روز گذشته در گروه صنعتی ایرانخودرو با حضور مسعود پزشکیان؛ نایبرئیس مجلس شورای اسلامی، وحید مرندیمقدم؛ معاونت نظارت بر اجرای استاندارد و اصحاب رسانه تولید انبوه محصولات مجهز به پیشرانه یورو۵ آغاز شد. هرچند این استاندارد متعلق به سال ۲۰۰۸ میلادی است و صنعت خودرو ما با استانداردهای آلایندگی روز دنیا فاصله دارد اما هدف و تلاش خودروسازان داخلی برای ارتقای استانداردهای آلایندگی بهمنظور کاهش آلودگی هوا باتوجه به تحریمهای ظالمانه علیه صنعت خودرو قابل تقدیر است.
در مراسم افتتاح خودروهای مجهز به استاندارد یورو۵؛ فرشاد مقیمی، مدیرعامل ایرانخودرو گفت حدود ۱۰میلیونیورو در این پروژه سرمایهگذاری شده است و هیچ افزایش قیمتی برای محصولات ارتقایافته به این استاندارد وجود نخواهد داشت.
این استاندارد درحالحاضر برای خودروهای پژو ۲۰۶ مجهز به پیشرانههای TU۳ و TU۵ اجرا شده و در آینده برای سایر محصولات و پیشرانههای نیز اجرایی خواهد شد .
درادامه نیز اصحاب رسانه از خطتولید این خودرو و پیشرانههای مذکور بازدید کردند. در این مراسم فرصتی دست داد تا با مدیران گروه صنعتی ایران خودرو گفتوگویی در مورد چگونگی ارتقای این استاندارد در محصولات داشته باشیم که در ادامه بخشی از آن را از نظر خواهیم گذراند.
کیانوش پورمجیب ، معاون تحقیقات، طراحی و تکوین ایرانخودرو
تولید کدام پیشرانههای مجهز به استاندارد یورو۵ در کشور امکانپذیر است و چه زمانی تولید میشوند؟
سه پیشرانه با استاندارد یورو۵ را تولید خواهیم کرد. موتور TU۳ را از ابتدای آذرماه با استاندارد یورو ۵ تولید انبوه کردیم و تمام قطعات آن را نیز داریم. موتور بعدی TU۵ است و روی پژو ۲۰۶ (صندوقدار و هاچبک) و پارس نصب شده و از ۱۵ دیماه تولید انبوه خواهد داشت. پیشرانه بعدی که موتور ملی است، روی خانواده سمند و دنا نصب شده و از ابتدای اسفندماه با استاندارد یورو۵ تولید میشود.
آیا برای ارتقای استاندارد پیشرانهها از یورو۴ به یورو۵، سنسورها، ECها و بهطورکلی کدام قطعات دستخوش تغییر قرار خواهند گرفت؟
برای دستیابی به این استاندارد، ارتقای قطعاتی مانند کاتالیست، دریچه گاز برقی، سنسورها و ECU که جزو پیکره EMS است، همچنین کالیبراسیون متناسب آن مجموعه ازجمله تغییراتی هستند که انجام میشوند تا ما به استاندارد یورو۵ برسیم.
بهطور خاص کدام سنسورها تغییر میکنند؟
بهعنوانمثال سنسور TMAP، اکسیژن و مواردی از این دست باید در کالیبراسیون دیده شوند، چون میزان خروجی گاز در یورو۵ نسبتبه یورو۴ سطح مجاز پایینتری دارد، بنابراین بازخوردگیری آن در کالیبراسیون از سنسورها نیاز به کالیبراسیون مجدد دارد.
چرا گفته میشود پاس کردن استاندارد یورو۵ برای خودروهای گازسوز دشوار است؟
این مورد به مپینگ (برنامه) آن مربوط میشود، یعنی در کالیبراسیون ملاحظات گازسوز سختتر از بنزینسوزهاست.
یکیاز کارشناسان ادعا کرده بود در کوتاهمدت نمیتوانیم به تولید خودروها با استاندارد یورو۵ دستیابیم، زیرا مشکلات طراحی و تامین قطعه وجود دارد، پاسخ شما به این نظر چیست؟
ما دورخیزی که برای دستیابی به استاندارد یورو۵ کردیم به بیشاز یکسال میرسد. از سال ۹۷ مشغول هماهنگی با سازندگان و کالیبراتورها هستیم و اکنون به نقطهای رسیدیم که بتوانیم تامین و تولید را انجام بدهیم. یعنی تستهایی که روی خودروهای مجهز به این استاندارد انجام شده است، در دو دوره تابستان و زمستان بود.
یورو۵ شدن پیشرانهها چه میزان آلایندگی را کاهش میدهد؟
میزان آن در شاخصهای مختلف متفاوت خواهد بود، در شاخص HC و CO نسبتا ثابت در NOx عدد پایینتر است.
پیشتر در مصاحبهای گفته بودید قرار است خودرو کراساوور به عنوان محصول جدید ساخته شود، این پروژه به کجا رسیده است؟
ما نمونه حرکتی (راننینگ) آن را ساختیم که در مرکز تحقیقات ایرانخودرو موجود است. همزمان تولید یک خودرو سدان را هم در نیمهدوم سال آینده در برنامه داریم که روی همان پلتفرم کراساوور آن را خواهیم ساخت که البته یکسال پس از عرضه نمونه سدان آن را تولید و عرضه میکنیم.
عادل پیرمحمدی ،مدیرعامل ساپکو
آیا در خودروسازی ما زنجیره تامین میتواند قطعات موردنیاز پیشرانههای استاندارد یورو۵ را تامین کند؟
برای اجرای استاندارد یورو ۵ تامین قطعات الکترونیکی آن وابستگی وجود دارد. با تحقیقوتوسعهای که انجام دادهایم به طراحی قطعات الکترونیک و طراحی نرمافزار رسیدیم. در سختافزارها به قطعات الکترونیکی نیاز داریم که درحال تامین آنها هستیم و مشکل خاصی هم در این بخش نداریم. هرچند هرروز نیاز خود را برای تامین این قطعات از خارج کم میکنیم. همچنین درحال ساخت بخشی از قطعات هستیم. البته درحالحاضر به مرحلهای رسیدیم که سنسور اکسیژن را نیز ساختهایم، این در حالی است که قبلا از خارج کشور این سنسور تامین میشد.
در قطعات یورو ۵ وابستگیها را کم خواهیم کرد. اکنون در خط تولید خودروهای پژو ۲۰۶ با موتور TU۳ با استاندارد یورو ۵، قطعات از زنجیره تامین داخل تهیه میشوند که در آینده به سایر خودروها نیز گسترش خواهد یافت. طبق برنامهریزیها قرار است سال آینده استاندارد یورو۵ را روی همه محصولات خود داشته باشیم.
با توجه به این که گروه صنعتی ایرانخودرو اخیرا برای تولید خودروهای گازسوز هدفگذاری کرده است، چالشی برای تامین قطعات آن وجود دارد؟
در برنامه تولید باتوجه به درخواست مشتریان قصد داریم تولید خودروهای گازسوز را افزایش دهیم که درزمینه تولید این خودروها پیشبینیهای لازم انجام شده است. بهعنوانمثال شیر برقی مخزن که پیشتر از خارج کشور خریداری میشد، اکنون یک شرکت اقدام به ساخت داخل و تولید انبوه آن کرده و این قطعه را از آنها خریداری میکنیم. عمق خودکفایی در قطعات خودروهای گازسوز درحال افزایش است.
توان تیراژ موتورهای یورو۵ در ایرانخودرو روزانه چند دستگاه است؟
در حالت کلی ایرانخودرو روزانه توان تولید ۳هزار دستگاه پیشرانه را دارد. البته باید گفت موتور یک بخش و اجزا بخشی جدا ازآن هستند. روزانه توان تولید ۵۰۰ دستگاه پیشرانه مجهز به استاندارد یورو۵ را داریم که از ماه آینده به ۱۲۰۰ دستگاه موتور با همین استاندارد در روز میرسیم. از سال آینده تمام محصولات را با یورو۵ تولید خواهیم کرد.
چه پیشرانههایی مجهز به این استاندارد خواهند شد؟
TU۵،EC۵ ،TU۳و EF۷ پیشرانههای هستند که به استاندارد یورو۵ ارتقا خواهند یافت، هرمحصول جدیدی که تولید شود نیز این استاندارد را خواهد داشت.
طراحی و ساخت گیربکس ۶سرعته دستی درچه مرحلهای قرار دارد؟
این پروژه در مرحله نمونهسازی است و برای رسیدن به تولید انبوه درحال فعالیت و بررسی آن هستیم. همچنین نمونههای گیربکس اتوماتیک درحال تولید است و تست و آزمایش آن نیز در مرکز تحقیقات و کیفیت انجام میشود. بعداز اتمام تستها، تولید انبوه آن را طی دوماه آینده در ایرانخودرو شروع خواهد شد، برنامهریزی کردهایم پیش از پایان سال تولید انبوه و شمارهگذاری آن را انجام دهیم.
مهدی رجبعلی مدیرعامل تحقیقات موتور
آیا برای دستیابی به استاندارد یورو۵ در پیشرانههای TU۵،TU۳ ساختار موتور و محفظه سیلندر تغییری یافته است؟
خیر، محدوده آلایندگیهای استاندارد یورو۴ و یورو۵ در محدوده NOX است، به همین دلیل تغییر چندانی در ساختار پیشرانه ایجاد نشده فقط بازه یکسری از تلورانسها بستهتر شده، بهعنوان مثال تلورانس کویل بستهتر شده است. برنامه نرمافزار و کاتالیست این پیشرانه بهطور کامل تغییر یافته، البته این روند نیز ساخت داخل بوده است.
استاندارد پیشرانههای گازسوز در چه سطحی است؟
استاندارد به نوع سوخت کاری ندارد، سطح آلایندگی یورو۵ است. البته در استاندارد برای سوختهای مختلف و محدودههای آن استثناهایی وجود دارد، بهعنوانمثال یورو۵ بی(EURO ۵ B) برای پیشرانه مجهز به پاشش سوخت مستقیم یا جیدیآی (GDI) باید ذرات معلق را هم اندازهگیری کرد، اما در گازسوز نیازی به اندازهگیری این مورد نیست. این تفاوتها در استاندارد تعریف شده اما الان براساس قانون کشور خودروهای گازسوز هم یورو ۵ است.
ازجمله ضعفهایی که در پیشرانههای طراحیشده توسط پژو وجود دارد ایناست که سنسور اکسیژن آنها عمر کوتاهی دارد و به سرعت فرسوده میشود، باتوجه به اهمیت سنسور اکسیژن برای دستیابی به استاندارد یورو۵ آیا تغییری در محل جانمایی آن ایجاد شده است؟
دلیل فرسودگی لزوما جانمایی نیست، بلکه بحث گرم و سرد شدن آن است که بهخصوص در هوای سرد این مشکل ایجاد میشود. در کالیبراسیون، این مورد تغییر کرده است تا بتوان دما را سریعتر بالا برد. البته مشکل دیگری که سبب خرابی این سنسور میشود هنگام تعمیر گیربکس است. برای حل این مشکل هم دستورالعملهای تعمیراتی تدوین شده است.