همه‌ساله انگشت اتهام آلودگی هوای کلان‌شهرها به سمت خودروسازان است. شرکت‌هایی که به‌زعم فعالان محیط‌زیست، با تولید خودروهای غیر استاندارد حجم بالایی آلاینده وارد هوا می‌کنند و هیچگاه ملزم‌به پرداخت جریمه و عوارض نمی‌شوند. روز گذشته اما رئیس کمیسیون محیط‌زیست شورای شهر تهران در گفت‌وگویی اعلام کرد خودروسازان زین پس باید ملزم به پرداخت عوارض آلایندگی هوا شوند. در ادامه این ادعا و دلایل درستی یا رد آن را بررسی می‌کنیم.
خودروسازان مسئولیت کار خود را بپذیرند
زهرا صدراعظم‌نوری، رئیس کمیسیون سلامت و محیط‌زیست شورای‌اسلامی شهر تهران معتقد است سهم منابع متحرک در تولید ذرات معلق حدود ۶۰درصد است و باید برای کاهش آن تدبیری اندیشید.
او گفت: «درحال‌حاضر استاندارد روز دنیا در تولید خودرو یورو ۵ و ۶ بوده، البته برای رسیدن ما به این سطح زمان لازم است. اما طبق قانون هوای پاک، خودروسازان موظف شدند از سال۹۹ پیش‌فروش خودرو یورو۴ نداشته باشند. درحالی این اتفاق افتاده است که خودروسازان کشور به پیش‌فروش خودروهای یورو ۴ اقدام کردند.»
وی همچنین تاکید کرده است: «با تولید هر خودرو به نوعی یک عارضه به محیط‌زیست وارد می‌شود و خودروسازان براساس مسئولیت اجتماعی باید کار خود را پذیرا باشند و به ازای تولید هر خودرو عوارض آلایندگی بپردازند و از این طریق تسهیلاتی برای استاندارد کردن هرچه بیشتر خودروها و از رده خارج کردن خودروهای فرسوده فراهم شود.»
نوری با اشاره به نقش دولت و وزارتخانه‌های مرتبط اضافه کرده است: «دولت یعنی وزارتخانه‌های مربوطه ازجمله وزارت صنعت، وزارت راه و وزارت نفت باید دقت لازم در تولیدات خود را داشته باشند.
همچنین شهرداری‌ها و ... باید کنار یکدیگر فعالیت کنند تا بتوانند شرایط متعادلی فراهم کنند.»
سوخت را استاندارد کنید، بعد به عوارض آلایندگی فکر کنیم
احمد نعمت‌بخش، دبیر انجمن خودروسازان کشور در گفت‌وگو با «دنیای خودرو» درباره چندوچون این اظهارنظر و عوارض زیست‌محیطی خودروسازان گفت: «در تمام دنیا ابتدا استانداردی تعریف می‌شود و اگر هر خودروسازی طبق آن استاندارد عمل نکرد، مشمول پرداخت عوارض زیست‌محیطی می‌شود.»
وی تاکید کرد: «در دنیا ابتدا سازوکاری تعریف و بعد جریمه معین می‌شود. به‌عنوان‌مثال ابتدا سوخت را استاندارد می‌کنند.»
نعمت بخش افزود: «مثلا امسال ما باید طبق استانداردکل یورو ۵ خودرو تولید کنیم اما چون بنزین‌مان یورو ۵ نیست، باید طبق یورو۴ عمل کنیم؛ اما هنوز هم بنزین یورو ۴ توزیع سراسری نمی‌شود.»
دبیر انجمن خودروسازان کشور ادامه داد: «پرداخت عوارض آلایندگی، زمانی شدنی است که سوخت استاندارد هر خودرو، به‌صورت سراسری توزیع شود.»
آزادسازی قیمت‌ها و تاثیر آن در پرداخت عوارض آلایندگی
وی در پاسخ به این پرسش که آیا پیش‌تر هم خودروسازی مشمول پرداخت عوارض شده است، ادامه داد: «در گذشته هیچ‌وقت خودروسازان عوارض پرداخت نکرده‌اند و این اتفاق تازه است.»
نعمت‌بخش همچنین تاکید کرد: «این نکته را هم باید اضافه کرد پرداخت عوارض علاوه‌بر بحث سوخت یک شرط دیگر هم دارد و آن هم آزاد کردن قیمت‌هاست.»
وی ادامه داد: «ما خودروها را سال گذشته با حدود ۱۶هزارمیلیاردتومان زیان فروختیم و امسال هم ایران‌خودرو و سایپا با حدود ۵هزار میلیارد تومان زیان کردند.»
دبیر انجمن خودروسازان معتقد است اگر سوخت استاندارد خودرو به‌صورت سراسری توزیع و قیمت‌گذاری آزاد شود، پرداخت عوارض بدیهی می‌شود، او همچنین گفت: «نرخ عوارض نیز البته به قیمت خودرو اضافه می‌شود و بعد از آن این مردم هستند که تعیین می‌کنند حاضرند خودرو را گران‌تر از ارزش واقعی بخرند یا خیر.»
