به گزارش «اخبار خودرو»، با وجود اینکه اکثر خودروهای بهروز بهندرت درانواع گیربکس دستی عرضه میشوند و برخی برندهای خودروسازی بهطور کل این نوع از گیربکسها را بهدلایل مختلف کنار گذاشتهاند، اما هنوز ناوگان خودروهای سواری ایران را اکثرا خودروهایی با همین نوع از گیربکس تشکیل میدهند که شاید حساسیت کمتری در روند نگهداری آنها نسبت بهگیربکسهای اتوماتیک وجود داشته باشد.
اما اگر روانکاری را که بهآن واسکازین میگویند، از بین دندههای همین قطعه حذف کنیم، نباید انتظار داشته باشیم دیرتر از موتور بدونروغن از حرکت بازایستد. محیط درون گیربکس بهگونهای است که قدرت زیادی در آن منتقل میشود و این قطعه همیشه درحال تحمل فشار زیاد است. همچنین شرایط تغییر حالت دنده برای گیربکس نوعی چالش است؛ چالشی که اگر روغندنده در بین آن وجود نداشته باشد، نتیجه آن کاهش عمر دندههای داخل این قطعه است.
ادتیو واسکازین
باتوجه بهفشار زیاد بهدندههای داخل گیربکس لازم است ادتیو مناسبی در این روانکار وجود داشته باشد که بهاختصار EP یا ادتیو تحمل فشار بالا گفته میشود که کمک میکند روغن خواص روانکاری خود را درشرایط سخت حفظ کند. برای سالهای زیادی گوگرد یکی از موادی بود که بهعــنوان ادتیو EP استفاده میشد؛ اما خواص خورندگی این ماده باعث شد رفتهرفته حضور آنها کم شود و حالا از ادتیوها با فسفر اصلاحشده استفاده میشود. سایر ادتیوهای واسکازین را مواد ضدسایش، ضدزنگ، پراکنده یا dispersants و ادتیوهای تنظیم گرانروی تشکیل میدهند.
استانداردهای کیفی واسکازین
موسسه نفتی آمریکا (API) پنجدرجه عملکرد برای روغندنده درنظر گرفته که شامل GL-1 که واسکازین با کمترین سطح ادتیو میشود تا GL-4 بوده که از تمام ادتیوها بهره میبرد و درنهایت GL-5 که طراحی شده تا بهترین عملکرد گیربکس را درتمام شرایط داشته باشد.
اما دراین میان استاندارد API MT-1 نیز وجود دارد که مختص گیربکسهای دستی است که از قابلیت اضافی دنده هماهنگکننده یا synchronizers استفاده نمیکند. بنابراین نیازمند پایداری حرارتی حتی بیشتر از استاندارد GL-5 هستند.
موبیل LS
همچون بسیاری از روانکارها، دراینجا نیز محصول کمپانی آمریکایی اگزونموبیل حرف اول را میزند. این محصول پایداری دمایی فوقالعادهای از منفی ۵۰ درجه سانتیگراد تا نقطه ریزش خود دارد.
گرانروی این واسکازین حتی درشرایط حرکتی با دمای بالا حفظ میشود تا خللی درعملکرد گیربکس بهوجود نیاید. سازنده این روانکار آن را حتی برای استفاده در دیفرانسیلهای بسیار خاص لغزشمحدود نیز توصیه کرده است. البته پکیج ادتیو موبیلوان شامل گوگرد و فسفر است، اما سازنده اعلام کرده مشکلی بابت خوردگی قطعات فلزی بهوجود نخواهد آمد.
از دیگر خواص این روغن میتوان بهپایداری برشی (shear-stable) بالای آن اشاره کرد. اما امکان توصیه این محصول برای گیربکسهایی که برای استاندارد GL-4 طراحی شدهاند، وجود ندارد.
ردلاین MT-90
یکی از خواص مهم واسکازین کاهش لغزش بین دندهها و افزایش عملکرد همگامسازی دندهها با یکدیگر است. ردلاین MT-90 بهترین واسکازین برای گیربکسهای GL-4 بهحساب میآید که علاوهبر خواص ذکرشده، دوام بیشتر دندهها را نیز تضمین میکند؛ چراکه پکیج ادتیو این روغن بهنحوی انتخاب شده که در دمای سرد نیز تغییر دنده را درشرایط آسانی مهیا میکند.
همچون سایر واسکازینهای GL-4 این محصول نیز عاری از ادیتوهای گوگردی است و بنابراین آسیبی بهقطعات مسی و برنجی گیربکس وارد نمیکند. جالب اینجاست که سازنده آمریکایی این روانکار از استر برای روغنپایه آن استفاده کرده تا پایداری برشی آن افزایش یابد.
رویال پرپل مکس گیر
اگر اطمینان ندارید گیربکس شما از کدام سطح استاندارد API GL پیروی میکند، پیشنهاد ما رویال بنفش است. این محصول برای خودروهای با عملکرد بالا و افرادی که میخواهند مدت زمان تعویض واسکازین آنها افزایش پیدا کند، مناسب است.
این محصول تمامسنتتیک عملکرد خوبی دردمای پایین دارد و از استاندارد GL-5 پشتیبانی میکند؛ اما برخلاف سایر روغنهای با این استاندارد، امکان استفاده از آن در گیربکس خودروهای دیفرانسیلجلو GL-4 نیز وجود دارد. اما همین قابلیت که شیوه اجرایی آن رازی است که توسط سازنده فاش نشده، باعث شده قیمت آن نسبت بهسایر محصولات تفاوت زیادی داشته باشد.
لوکاس سنتتیک
کمپانی لوکاس برای کاهش هزینههای نگهداری پیشنهاد جالبی ارائه کرده است. این روغن امکان استفاده در گیربکس اتومات و دیفرانسیلهای مختلف را داراست. بهعنوان یک روانکار تمامسنتتیک این محصول قابلیت خود را در دمای بسیار پایین یا بالا حفظ کرده و عملکرد گیربکس را نیز نرمتر میکند.
اما بهخاطر استفاده از حجم زیاد گوگرد در ادتیو EP آن امکان توصیه درهر نوع گیربکسی وجود ندارد؛ چرا که ممکن است باعث آسیب بهقطعات برنجی و سایر فلزات زرد رنگ گیربکس دستی شود. اما هزینه آن نسبت بهسایر گزینهها بهصرفهتر است.
ولوالین سین پاور
این محصول نیز بهصورت تمامسنتتیک تولید میشود؛ اما با این تفاوت که بهغیر از استاندارد GL-5 استاندارد MT-1 نیز در آن رعایت شده است. بنابراین توانایی تحمل دمای بیشتری نسبت بهسایر واسکازینها دارد.
دیگرویژگی اختصاصی این محصول، ادتیو ضدخوردگی است که باعث میشود حتی اگر پیش از این مایعات یا روانکارهایی استفاده کرده باشید که باعث خوردگی قطعات فلزی زردرنگ بشوند، این محصول از این روند جلوگیری کند. تنها باید توجه داشت که امکان استفاده از این روغن درگیربکسهای دارای دنده هماهنگکننده یا synchronized وجود ندارد.
کاسترول سینترک
اگر بهدنبال واسکازینی هستید که بهطور اختصاصی برای دیفرانسیلهای لغزش محدود طراحی شده باشد، این محصول کاسترول بهترین گزینه است. کمپانی سازنده اعلام کرده برای ساخت آن از روغنپایه گروه ۳ استفاده کرده است. بنابراین برخی افراد میتوانند از آن بهعنوان یک روغن سنتتیک یاد کنند.
شاید قیمت این روغن بالا باشد، اما رعایت هر دو استاندارد GL-5 و MT-1 باعث شده با روغن پیشرفتهای روبهرو باشیم. همچنین سازنده بریتانیایی کاهش مصرفسوخت و افزایش قابلیت پیمایش با یکبار استفاده از این واسکازین را تعهد داده است. البته قیمت کاسترول در این محصول از ولوالین نیز بیشتر است.