عرضه خودرو در سامانه یکپارچه جزو یکی از روش‌های فروش خودرو در چند سال اخیر بوده است. درحالی که بسیاری معتقدند این روش سبب شده است شرایط بازار خودرو از زمان قرعه‌کشی و عرضه خودرو در بورس بهتر شود، اما درباره این روش فروش هنوز برخی حواشی به‌چشم می‌خورد.
صنعت‌خودرو سال‌هاست که با مشکلات زیادی درگیر است؛ اما در سال‌های اخیر نامتعادل بودن میزان عرضه و تقاضا و در پی آن تفاوت قیمت فاحش خودرو از کارخانه تا بازار به‌یکی از چالش‌های جدی دولت‌ها بدل شده است. از بهار سال گذشته وزارت صنعت، معدن و تجارت اعلام کرد براساس دستور وزیر صمت وقت، فروش خودرو نه از طریق قرعه‌کشی در شرکت‌های خودروسازی، بلکه در سامانه فروش یکپارچه خودرو و به‌صورت شفاف انجام می‌شود. این موضوع به‌خصوص درمورد شرکت‌های خصوصی برخی انتقادات کارشناسان را به‌همراه داشت.
درواقع می‌توان گفت سامانه یکپارچه فروش خودرو برای رفع معضل شفاف نبودن فرآیند فروش و عرضه خودرو راه‌اندازی شد و از طریق این سامانه، فرآیند فروش خودروهای خودروسازان شفاف‌سازی شد. تمام تولیدات خودروسازان در این سامانه قرار گرفت تا از این طریق، خودرو به‌دست مصرف‌کننده واقعی برسد.
در این میان برخی کارشناسان معتقدند سامانه فروش یکپارچه از نقطه‌ضعف‌هایی هم برخوردار است. به‌عنوان مثال با راه‌اندازی سامانه فروش یکپارچه، مشتریان این سامانه عمدتا واقعی نبودند و این را می‌توان از مقایسه تعداد ثبت‌نام‌ها و تعداد واریز وجه‌ها متوجه شد.
از طرف دیگر انصراف‌ها از خریدها در سامانه یکپارچه موجب می‌شود شرکت‌های خودروسازی نتوانند به‌اهداف فروش خود دست پیدا کنند و ظرفیت فروش برخی خودروها تکمیل نمی‌شود.
در این میان برخی مشتریان نیز با وجود اطلاع‌رسانی‌های نه چندان گسترده، از زمان‌های دقیق فروش خودرو در سامانه مطلع نمی‌شوند. از طرفی درمورد برخی خودروهای پرمتقاضی، تعداد درخواست‌های ثبت‌شده با ظرفیت تولید شرکت‌ها همخوانی ندارد.
به‌عنوان مثال ممکن است ظرفیت تولید ماهانه یک خودرو خاص هزار دستگاه باشد؛ درحالی که ثبت‌نام برای ۴ هزار دستگاه به‌شرکت تحمیل می‌شود. در پایان باید به‌این نکته هم اشاره کرد که حواله‌های خودروهای مختلف در سایت‌های زیادی برای فروش با قیمت‌های عجیب‌وغریبی مشاهده می‌شوند و این یعنی هنوز دست دلالان از این بازار کوتاه نشده است.
اما باید گفت از طرف دیگر، این سامانه به‌دلیل شفافیت عرضه خودروهای تولیدی، برخی اتهامات واردشده به‌خودروسازها در زمینه ایجاد اختلال در بازار و گران‌فروشی را از بین می‌برد. درواقع می‌توان گفت با برطرف شدن این نقاط ضعف، سامانه فروش متمرکز، یک بستر عالی به‌نفع تولیدکننده و مصرف‌کننده است.
البته در این میان مشکل خودروسازان با قیمت‌گذاری‌های دستوری همچنان وجود دارد و ممکن است در برخی موارد عدم‌تطابق هزینه‌های تولید یک محصول با قیمت مشخص‌شده برای آن، به‌کاهش تولید و حتی در برخی موارد به‌توقف تولید برخی خودروها منجر شود.
لکسوس NX۳۰۰ هیبرید تنها خودرو کاهشی خارجی‌ها
روز گذشته تمام مدل‌های خارجی در بازار آزاد با ثبات قیمت همراه بودند و بازار این مدل خودروها هیچ نوسان قیمت و تغییری را تجربه نکرد. این درحالی بود که لکسوس NX۳۰۰ هیبرید تنها خودرویی بود که در این بازار آرام، ۱۰۰ میلیون‌تومان کاهش بها را تجربه کرد.
برخی خودروهای داخلی در روز گذشته افزایش بهای یک تا ۸ میلیون‌تومانی و کاهش قیمت یک تا ۳ میلیون‌تومانی را تجربه کردند. جایی که قیمت سورن پلاس دوگانه (۱۴۰۲) با ۸ میلیون‌تومان افزایش به ۶۳۰ میلیون‌تومان و پادرا پلاس (۱۴۰۲) با ۶ میلیون‌تومان افزایش به ۶۴۵ میلیون‌تومان رسید.
همچنین ارزش پژو ۲۰۷ اتومات (۱۴۰۲) با ۳ میلیون‌تومان کاهش به ۷۸۸ میلیون‌تومان و تارا اتومات (۱۴۰۲) با ۳ میلیون‌تومان کاهش به ۷۷۵ میلیون‌تومان رسید.
درمیان خودروهای چینی نیز شاهد کاهش بهای ۵ تا ۱۵ میلیون‌تومانی برخی مدل‌ها بودیم. جایی که فونیکس تیگو ۸ پرو مکس (۱۴۰۲) با ۱۵ میلیون‌تومان کاهش ۲ میلیارد و ۷۱۵ میلیون‌تومان، هایما S۷ پلاس (۱۴۰۲) با ۱۰ میلیون‌تومان کاهش یک‌میلیارد و ۳۸۵ میلیون‌تومان و کی‌ام‌سی J۷ (۱۴۰۲) با ۱۰ میلیون‌تومان کاهش یک‌میلیارد و ۴۷۰ میلیون‌تومان قیمت‌گذاری شدند.
از طرفی روز گذشته در میان خودروهای خارجی پریمیوم شاهد ثبات قیمت در تمام خودروها بودیم و هیچ مدلی در این بازار نوسان و تغییر قیمت را تجربه نکرد. در گروه خودروهای خارجی لوکس هم شاهد کاهش بهای ۱۰۰ میلیون‌تومانی بودیم. جایی که لکسوس NX۳۰۰ هیبرید با ۱۰۰ میلیون‌تومان کاهش ۸ میلیارد و ۲۰۰ میلیون‌تومان قیمت‌گذاری شد.
