ریزش کوه در جاده‌های شمالی کشور از اولین روز فروردین‌ماه امسال در حال گرفتن قربانی است. در آخرین مورد نیز روز گذشته خبر رسید براثر ریزش سنگ روی یک دستگاه خودرو در جاده هراز در استان مازندران یک نفر از سرنشینان خودرو جان خود را از دست داد و سه نفر دیگر نیز مصدوم شدند. در ادامه به بررسی معضل ریزش سنگ در جاده‌های شمالی کشور می‌پردازیم.
کشته شدن هموطنان در اثر ریزش کوه قابل‌تحمل نیست
چندی پیش فرماندار چالوس در این باره گفت: «در پیگیری‌های مکرر برای ایمن‌سازی جاده چالوس از بنیاد مستضعفان هم درخواست کردیم در کنار وزارت راه و شهرسازی و ستاد مدیریت بحران کشور قرار بگیرد و درصدی از در آمد حاصل ناشی‌از عوارضی آزادراه را در جهت ایمن‌سازی این جاده پرترافیک کشور تخصیص دهد و هزینه کند.»
علی قاسمی خواستار ورود جدی همه دستگاه‌های کشوری و استانی در جهت رفع این مساله و ایمن‌سازی جاده چالوس شد. فرماندار چالوس در ادامه گفت: «کشته شدن هموطنان در جاده چالوس در اثر ریزش کوه قابل‌تحمل نیست؛ باید نگاه، اراده و اعتبار ملی برای این محور اولویت باشد.»
قاسمی با تاکید بر اینکه حفظ جان و آرامش شهروندان در جاده چالوس، خط قرمز ماست و همه در این مسیر مسئولیت و تکلیف دارند و باید پاسخگو باشند، تصریح کرد: «در آینده این پیگیری‌ها ادامه خواهد داشت و مذاکرات و تلاش برای تامین اعتبارملی در ارتقای سطح ایمن‌سازی جاده چالوس با حمایت استاندار مازندران ادامه خواهد یافت.»
وی با اعلام اینکه با پیگیری‌های استاندار مازندران برای جاده چالوس فنس‌های سوئیسی اختصاص داده شد، افزود: «لق‌گیری‌ها در برخی نقاط حادثه‌خیز نوعی مسکن و درمان موقت بوده و قطعا نصب گالری، فنس‌های سوئیسی، ترفیع دیوار و گاه احداث تونل از راهکارهای کارآمد در برون‌رفت از این مشکل، حفظ ایمنی و جلوگیری از حوادث مشابه و در امان ماندن جان مردم منطقه و مسافران از ریزش سنگ در جاده چالوس است.»
فرماندار چالوس با یادآوری اینکه ۱۴ نقطه حادثه‌خیز درجاده چالوس شناسایی شده است که البته به مبادی ذی‌ربط منعکس شد و قطعا پیگیری‌ها و کار میدان و رایزنی در این رابطه ادامه خواهد داشت، گفت: «همچنین خواستار تعیین تکلیف و انتخاب پیمانکار برای احداث قطعه سوم آزادراه تهران-شمال از پل زنگوله تا دوآب در حوزه استحفاظی شهرستان چالوس هستیم.»
ریزش سنگ، تهدید دائمی مسافران شمال
حوادث ناشی‌از ریزش سنگ در جاده چالوس سبب ایجاد خسارت‌های شدید برای خودروهای عبوری و همچنین جراحت و حتی مرگ برای مسافران می شود. به عقیده برخی کارشناسان، درحال‌حاضر آسیب‌پذیرتر شدن جاده چالوس در مقابل سنگ‌ها و صخره‌های لق روی دیواره کوه‌های مجاور مسیر، می‌تواند ناشی‌از چند علت احتمالی باشد. به‌عنوان‌مثال براساس برخی نظریه‌های مطرح شده، شاید این ریزش‌ها بی‌ارتباط با عملیات عمرانی آزادراه نباشد.
کاهش مقاومت دیواره‌های سنگی و صخره‌ای کنار جاده چالوس در فواصل مشخصی از مسیر طی سال‌های اخیر و همزمان با او گیری عملیات عمرانی احداث آزادراه رخ داده است.
اینکه فرضیه ارتباط بین این عملیات و کاهش تاب‌آوری جاده، تا چه حد قابل طرح و تامل است به توضیح و تشریح فنی موضوع، توسط متولیان این دو بخش وابسته است. در دوره‌ای نیز ساخت سد و نیروگاه در طول جاده چالوس منجر به مطرح شدن بحث‌هایی درباره رابطه احتمالی بین فرونشست بخش‌هایی از مسیر و ریزش دیواره‌های جاده شده بود.
برخی کارشناسان هم از احتمال عادی‌انگاری ریزش‌ها در جاده چالوس سخن می‌گویند و این طور مطرح می‌کنند که شاید این تصور برای برخی مسئولان به وجود آمده باشد که طبیعت جاده چالوس با ریزش مقطعی و حتی روزانه و هفتگی دیواره‌های جاده گره خورده است.
اگر این احتمال وجود داشته باشد، تاثیر این موضوع به شکل کم‌رنگ‌تر شدن عملیات مقاوم‌سازی در آینده بروز خواهد کرد. در این صورت با توجه به اینکه تردد در مسیر جاده چالوس تا زمان تکمیل قطعات ۲ و ۳ آزادراه و حتی بعد از آن، ادامه خواهد داشت، ادامه حوادث و ناایمن بودن مسیر، تردد در این جاده را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد.
همچنین گفته می‌شود تیم‌های مسئول در زمینه ایمن‌سازی جاده چالوس با دو مانع روبه‌رو هستند؛ اعتبار مالی برای اجرای عملیات مقاوم‌سازی و زمان محدود برای انسداد مسیر. البته کارشناسان ایمنی جاده ها تاکید می‌کنند هزینه‌ای که در ازای توقف عملیات ایمن‌سازی پرداخت می‌شود، به مراتب بیشتر از حالتی است که تخصیص اعتبار برای ایمن‌سازی جاده در اولویت قرار بگیرد و برای مدتی هرچند طولانی این مسیر (تا انجام کامل عملیات مهار دیواره ها) مسدود شود.
